امروز شنبه 01 اردیبهشت 1403

انواع آسیب های فناوری اطلاعات در خانواده

0
آسیب‌اخلاقی:
حدود 5/1 درصد از مجموع اطلاعات موجود در سایت‌های اینترنتی، غیراخلاقی، بیش از 90 درصد از آنها تجاری و مابقی آن با سایر امور علمی، فرهنگی، ورزشی و سایر موضوعات مرتبط است. این در حالی است که 11 درصد افراد روی زمین با رفتارهای جنسی ناسالم مواجه‌اند که اصولاً ربطی به اینترنت ندارد. بنابراین آسیب‌های ناشی از اینترنت، در مقابسه با شرایط عادی فساد اخلاقی در جامعه چندین برابر کمتراست. اما آن چه می‌تواند در اینترنت خطرناک‌تر تلقی گردد، ارتباطی است که از طریق اتاق‌های گفت و گو بین افراد مختلف برقرار می‌شود و در برخی موارد صدمات زیاد به وجود می آورد. این اتاق‌های گفت و گو که معمولاً با نام های جعلی و مجهول امکان ارتباط در آن وجود دارد، می‌تواند زمینه‌های لازم را برای ایجاد برخی از مفاسد اجتماعی به وجود آورد و تقریباً راهی هم برای جلوگیری از آن وجود ندارد. در یک اتاق گفت و گو، مردی 60 ساله می تواند خود را 20 ساله معرفی کند و به اذیت و آزار دیگران بپردازد. به جرئت می‌توان گفت که خطر اتاق‌های گفت و گو به مراتب بیشتر از سایت‌های غیراخلاقی موجود در اینترنت است، زیرا بی‌اطلاعی خانواده‌ها از این موضوع خطرهایی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند. از سوی دیگر، از جمله چالش های اساسی گسترش فناوری ارتباطات در‌جهان مخصوصاً کشورهای در حال توسعه، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی است. قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌های گوناگون، آزادی‌های زیاد در یک دوره زمانی نسبتاً کوتاه و امکان دسترسی به اطلاعات غیراخلاقی گوناگون از طریق اینترنت، برخی از نمونه‌های این خطرها می‌باشند. در کشورهای در حال توسعه، از جمله کشورما، بنابر شرایط فرهنگی و اجتماعی، احتمال آسیب‌پذیری زیادی در اثر تعامل گسترده با دیگر فرهنگ ها وجود دارد. به رغم پیشرفت‌های حاصل شده در سازوکارهای امنیتی و کنترلی در اینترنت، قابلیت‌های کنترلی در این گونه موارد کم‌تر مؤثر واقع می‌شوند. بنابراین توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی کشورها یا مناطق جغرافیایی خاص، قبل از ایجاد شهر الکترونیک، آماده کردن خانواده‌ها از بعد فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی ضروری است.

آسیب‌های پزشکی:
1 بازی‌های کامپیوتری به سبب داشتن صفحات گرافیکی، تنوع رنگ و سرعت زیاد تعویض صفحات، تأثیرات منفی بر روی مغز و اعصاب کودکان و حتی بزرگترها می‌گذارد و از این ر اه برخی اختلالات را موجب می‌شوند.
2 استفاده زیاد از کامپیوتر آثار منفی بر بینایی افراد به جای می‌گذارد و موجب سوزش چشم‌ها می‌شود.
3 تأثیرات منفی کامپیوتر بر بدن افراد عبارت‌اند از: دردهای شدید کمر، دست، گردن و سر که به صورت آرتروز ظاهر می‌شود و گاهی موجب ایجاد کیست مفصلی در مچ دست می‌شود. افتادن سرشانه ها و خارج شدن ستون فقرات از حالت طبیعی مشکلات دیگر مرتبط با آسیب‌های پزشکی کامپیوتر است. که به دلیل نشستن به مدت طولانی در پشت کامپیوتر و تایپ و کار زیاد با آن به وجود می آید.

آسیب فرهنگی اجتماعی:
از بعد فرهنگی و اجتماعی موارد زیر را می‌توان به عنوان اساسی‌ترین و مهم‌ترین پیامدهای ناشی از توسعه فناوری اطلاعات قلمداد کرد:
1 منزوی کردن بسیاری از کودکان: کودکانی که از بدو زندگی و در دوران کودکی به دلیل کمبود فضاهای تفریحی و آموزشی در منزل با بازی‌های کامپیوتری مشغول می‌شوند به مرور نوعی انزواطلبی را پیش می‌گیرند که در نهایت باعث منزوی شدن آنان از اجتماع می‌شود. حال آن که کودکان در دوران رشد می‌بایست با همنوعان و کودکان همسن خود بازی‌های دسته جمعی انجام دهند. تا ارتباطات اجتماعی را فرا گیرند. منزوی شدن کودک و بازی با افرادی که در دنیای واقعی وجود خارجی ندارد، در آینده ممکن است آثار بسیار منفی و نامطلوب در رفتارهای اجتماعی کودک ایجاد کند.
2 قهرمانانی که در بازی‌های رایانه‌ای ظاهر می شوند با تصاویر و صحنه‌های خشونت آمیز همراه‌اند که تأثیرات منفی فرهنگی اجتماعی را به دنبال دارد (جلالی، 1382، ص (60 57).

ملاحظات اساسی فرهنگی
گسترش اینترنت در کشور ایران باید به گونه‌ای باشد که به خلاقیت گستری، مدد رساند، نه این که موجبات خلاقیت زدایی را فراهم آورد. سیاست‌گذاری درمورد توسعه اینترنت نباید به توسعه مصرف یا باز تولید محتوای آن محدود شود، بلکه باید گسترش فرهنگ بومی و مذهبی و مقاومت فرهنگی را به دنبال داشته باشد. بنابراین:
1 بیش و پیش از توسعه اینترنت باید به نظام تولید و سازماندهی الکترونیک اطلاعات علمی، اداری و مالی بر اساس استانداردهای قابل تبادل در شبکه اهتمام داشت و بودجه‌های کلانی را به این امر اختصاص داد.
2 تدوین و اجرای قوانین مورد نیاز و روزآمد در حوزه ارتباطات شبکه ای بسیار اساسی است. این قوانین، به خصوص موضوع حقوق تکثیر و مالکیت آثار فرهنگی و نرم افزارها و اطلاعات الکترونیک، تأثیری قاطع در تشویق تولید فرهنگی بر روی شکبه دارد.
3 در سیاست‌گذاری فرهنگی باید چگونگی کاربرد فناوری توسط مؤسسات فرهنگی و تأثیر آن را بر مخاطبان در نظر گرفت. معلوم نیست که هر گونه استفاده از تکنولوژی جدید لزوماً به افزایش تأثیرپذیری مخاطبان منجر شود.
4 نظام نظارت فرهنگی بر محتوای داده‌های مبادله شده و ثبت ملی، نقشی اساسی در پیش‌گیری از گسترش فساد، تهدیدات امنیتی، رسوخ جاسوسی و خراب کاری الکترونیک و عملیات روانی دارد.
به نظر می‌رسد تهدید اصلی و بالفعل کشور در مورد اینترنت، فقدان گفتمان امنیتی در مورد این پدیده است. اینترنت که به طور بالقوه می‌تواند هم تهدید و هم فرصتی طلایی برای امنیت فرهنگی و سیاسی باشد، به عرصه‌ای فراخ برای رقابت گروه های فشار سیاسی و اقتصادی تبدیل شده است. فقدان دانش جامع‌نگر در مورد صورت مسئله و نبود مطالعات سیاست‌گذاری مقایسه‌ای در کشور، حاکمیت روش آزمون و خطا و اعمال سلایق فردی و سازمانی را به دنبال داشته است. مسئولیت‌پذیری دولت در سیاست‌گذاری علمی، کارشناسانه و همه سونگر و بهره‌گیری از تمام توان علمی کشور شرط اصلی تحقق بیشترین منافع و کمترین آسیب‌ها از گسترس صنعت اینترنت در ایران است (آشنا، 1380، ص 360- 358)

سخن پایان در خصوص رسانه‌ها، از جمله اینترنت
رسانه‌، عاملی مؤثر در فرهنگ‌پذیری و انتقال ارزش‌ها و هنجارها و پر کردن اوقات فراغت است.
رسانه‌ها، فرصت‌های تعاملات خانوادگی را از اعضای خانواده می‌گیرند و فضای خانواده را به سوی فردگرایی پیش‌ می‌برند (اختلال در روابط والدین با فرزندان و روابط همسران با هم).
اینترنت، در عین جذابیت، در صورتی که استفاده از آن بدون ملاحظات و برنامه باشد، آسیب‌های روانی، عصبی، اخلاقی را برای کارران به دنبال خواهد داشت.
اینترنت، وسیله‌ای برای آموزش های رسمی (از راه دور) بازماندگان از تحصیل
عاملی مؤثری در جهت رفع تبعیض استفاده از اطلاعات و همسان‌سازی فرهنگی و آموزشی است.
رسانه های ماهواره‌ای با توجه به گستره و نفوذ جهانی و استفاده از کیفیت برتر فناورانه و جذابیت‌های تصویری، عاملی مؤثرتر در انتقال ارزش ها و هنجارها و فرهنگ غربی است.
رسانه ها، از جمله اینترنت، افراد را به صورت منفعل و پذیرنده در می‌آورند و غالباً قدرت انتخاب، تحلیل و تفکر را از بیننده‌ها، خصوصاً کودکان و نوجوانان می‌گیرند.
گسترش استفاده بی حد و حصر از رسانه‌های جدید موجب گسست فرهنگی و تقدس‌زدایی از ارزشِ های دینی و ملی و میراث فرهنگی به فر جامعه ایرانی می‌شود.

تبلیغات متنی