امروز شنبه 01 اردیبهشت 1403

الگوی روش تدریس بدیعه پردازی در عمل (شیوه های نوین تدریس)

0

یکی ازالگوهایی که باعث پرورش ظرفیت مشکل گشایی دانش آموزان و هدایت آنها به بیان خلّاق وگسترش انگاره های جدید عقلی از طریق توجّه به بعد عاطفی و غیر معقول می شود،«الگوی بدیعه پردازی» است.

در دنیای پیچیده ی کنونی،که جوامع مختلف برای رسیدن به تکنولوژی نوین و منابع قدرت به رقابت گسترده دست زده اند آنچه در این رقابت موفقیّت را به ارمغان می آورد، همان «تولیدفکرنو» می باشدکه با شیوه ها و الگوهای مناسب یادگیری این کار میسّراست.

لازم است کلاس درس را از حالت یکنواختی خارج ساخته تا فراگیران در آن بتوانند با جسارت بیشتری ایده های معقول و غیرمعقول را باروش«بارش مغزی» ایراد نمایندتا از ارتباطات بین معقول ها و غیرمعقول ها «ایده های بکر»خلق گردند

* چهارخانواده ی الگوی تدریس عبارت است از:

1- الگو های اجتماعی(یاران دریادگیری- تفحص گروهی – ایفای نقش – کاوشگری به شیوه ی محاکم قضایی)

2- اطّلاعات پردازی (تفکّراستقرایی- دریافت مفهوم- یادیارها- پیش سازماندهنده ها- کاوشگری علمی- مهارت آموزی- بدیعه پردازی - عقل رشد یابنده ی پیاژه)

3- انفرادی(تدریس غیرمستقیم- افزایش عزت نفس) 4- رفتاری(تسلط یاب- آموزش مستقیم- شبیه سازی- شرایط یادگیری گانیه)

* الگوی بدیعه پردازی ازخانواده ی الگوی تدریس «اطّلاعات پردازی» است که «ویلیام گوردون» واضع آن است.این الگو بیشتربرای تدریس درس انشا،علوم تجربی و مطالعات اجتماعی مناسب است.

*گوردون به سه نوع قیاس برای تمرینات بدیعه پردازی اشاره داردکه شامل:

1- قیاس مستقیم(احساسات خودرانسبت به موضوع بیان کردن)

- 2- قیاس شخصی(خودرابه جای مفهوم قراردادن)

3- تعارض فشرده(پیداکردن تضادهایی که درمیان کلمات خودوسایری نوجوددارد.) * دو راهبرد در امر بدیعه پردازی وجود دارد که خلّاقیت را توجیه می کند. شامل:

1- خلق چیزی جدید 2- غریب را آشناساختن

* شش گام در الگوی بدیعه پردازی در راهبردخلق چیزهای جدید وجود داردکه شامل:

توصیف وضعیت جدید- قیاس مستقیم- قیاس شخصی- تعارض فشرده- قیاس مستقیم- بررسی مجددوظیفه ی اوّلیّه

* یک نمونه تدریس طبق الگوی بدیعه پردازی راهبرد «خلق چیزهای جدید» درس انشا موضوع:فصل بهار

گام اوّل: توصیف وضعیت جدید

اگربخواهیدبهار را در یک کلمه توصیف کنید، چه می گویید؟

- ثبت گفته ها روی تابلو و یا در دفتردانش آموز(گروهی یا فردی)

گام دوم: قیاس مستقیم

بچّه ها!به بهار مانند انسان با تمام وی‍ژگیهایش که سراغ دارید فکرکنید.

انتخاب عجیب ترین مقایسه بین انسان و بهار

مثل،بهار... عمرطولانی دارد.

گام سوم: قیاس شخصی

حالاسعی کنیدخودرا به جای انسانی بگذاریدکه عمری طولانی دارد؟

انسانی که عمرطولانی داردچه کارهایی می کند که انسان باعمرکوتاه نمی تواند انجام دهد؟

گام چهارم: تعارض فشرده

ازمیان تشبیه ها کلماتی که باهم مخالف اند (در تضاد هستند.) بیان کنید.

کدام یک را بیشتر دوست دارید؟

یاکدام یک واقعاًمخالف هم هستند؟

هیجان انگیزترین آن هاکدام است؟

مانندتضادهای مرگ و زندگی

یادآوری آن چه گذشت...(ازگام اوّل تاچهارم)

گام پنجم: قیاس مستقیم

چگونه می توانیدازمرگ و زندگی برای توصیف بهار استفاده کنید؟

درباره ی مرگ و زندگی چه می دانید؟

ارتباط مرگ و زندگی با بهار

گام ششم: بررسی مجدد وظیفه ی اوّلیّه

دانش آموزان موضوع اصلی انشا بهار را توصیف می کنند. باتوجّه به گفته ها،تجارب وفکرهای بکروتازه....

همکاران محترم،می تواننداین الگو را در درس انشا به موضوعات مختلف تعمیم دهند.تابرایشان معلوم گرددکه تا چه اندازه شور و نشاط،کلاس را فرا می گیرد و ایده های تازه خلق می شود.

نامه ی بورس جویس به گوردون: ذوق و شوری که به معلّم درهنگام اجرای الگوی بدیعه پردازی دست می دهد،از همه ی الگوهای دیگر بیشتر است.من به شاگردان استفاده ازاین الگو را یاد داده ام و به این نتیجه رسیده ام که یاد دادن مهارت استفاده ازاین الگو به شاگردادن موجب احساس لذّت بخش به من از آن رو می شود، که شاگردان را می بینم که با لذّت،ذوق وشوق یاد می گیرند.

منابع:

*آموزش راه های یادگیری الگوی تدریس بدیعه پردازی(نوآفرینی)-سهیلا حاجی اسحاق- چاپ دوم اسفند – 1382

*الگوهای جدیدتدریس-نوشته بروس جویس ومارشاویل – ترجمه محمّدرضابهرنگی – چاپ پنجم پاییز 1376

از کتاب شیوه های نوین تدریس

تبلیغات متنی