آموزش معلمان در ایالات متحده آمریکا

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
آموزش معلمین ابتدایی
شرایط آموزش و کسب گواهی نامه معلمین ابتدایی (دبستان)و کودکستان (مهد کودک) از طریق دولتهای ایالتی تعیین می گردد که نیاز به امتحانات ورودی قبل از ورود به آموزش معلم ارجحیت داشته و مجدداً آموزش معلمی از قبل از کسب گواهی نامه تکمیل نمایند. درپنج ایالت امتحان برگزار نمی گردد و در دوازده ایالت تنها ارزیابی جزئی از مهارت ها به عمل می آید.در سی و هشت ایالت نیاز به تکمیل برنامه تحصیلات تعیین شده در سطح دوره لیسانس به منظور کسب گواهی نامه و تکمیل رضایت بخش دوره عملی می باشد.

تحصیلات دوره لیسانس باید در یک مؤسسه رسمی در 47 ا یا لت و در مؤسسه مورد تأیید ایالت در سه مرحله دیگر تکمیل گردد.اولین گواهی نامه آموزشی، مدرک لیسانس همراه با کسب گواهی نامه می باشد. اغلب بیشتر ایالتها سطوح تکمیلی کسب گواهی نامه ای که مبنی بر تجربه و آموزش اضافی باشد را پیشنهاد می نمایند و بسیاری از معلمین در این سطح مدرک فوق لیسانس را دریافت می نمایند. تکمیل و تداوم آموزش حرفه ای به منظور حفظ گواهی نامه در 42 ایالت ضروری و لازم می باشد.

آموزش معلمین متوسطه

شرایط آموزش و کسب گواهی نامه معلمین متوسطه از طریق هر ایالتی تعیین می گردد که نیاز و الزام به امتحانات ورودی قبل از ورود به آموزش معلم ارجحیت داشته و مجدداً آموزش معلمی را قبل از کسب گواهی نامه تکمیل نمایند. در5 ایالت الزام به امتحان وجود ندارد و در 12 ایالت تنها ارزیابی جزئی از مهارتها به عمل می آید. و 19 ایالت الزام به یک دوره کارشناسی است که تمرکز اصلی اش بر روی رشته ای است که آموخته می شود و در 25 ایالت تمرکز جزئی بر روی آموزش و یا الگوی دیگری از دوره های مربوطه ضروری و لازم می باشد.همچنین در 38 ایالت تکمیل و اتمام موفقیت آمیز دوره نظارت عملی ضروری می باشد.تحصیلات دوره لیسانس باید در یک مؤسسه رسمی در 47 ایالت و در مؤسسه مورد تأیید ایالت در سه سطح دیگر تکمیل گردیده شود. اولین گواهی نامه آموزشی مدرک لیسانس همراه با کسب گواهی نامه و جواز می باشد. اغلب ایالتها سطوح تکمیلی کسب گواهی نامه ای که مبنی بر تجربه و آموزش اضافی و بیشتر باشد را پیشنهاد می نماید وبیشتر معلمین این دوره حداقل مدرک فوق لیسانس را دریافت می دارند. تکمیل و تداوم آموزش حرفه ای در 42 ایالت به منظور حفظ جواز و گواهی نامه ضروری و لازم می باشد.
آموزش معلمین استثنایی
معلمین آموزش ویژه دراغلب ایالتها تحت برنامه های ویژه ومشخص شده درسطح کارشناسی وسطح کارشناسی ارشد آموزش داده می شوند و همچنین بطور جداگانه تأیید و آموزش داده می شوند.
47 ایالت چنین معلمینی را مطابق با تخصص خاص و ویژه ای که آنها کسب و تجربه کرده اند برای مثال آموزش ناشنوایان، آموزش نابینایان و آموزش معلولینی که برای کار و حرکت آموزش داده می شوند، تأیید و تصدیق می نماید.درحالیکه حداقل نیاز و شرط آکادمیک مدرک کارشناسی درارتباط با آموزش ویژه یا رشته ای مربوط به آن (مانند روانشناسی پرورشی) می باشد، هدف چنین تصرف و دارائی معلم مدرک فوق لیسانس می باشد.پرسنل ویژه آموزش ندیده باید دراغلب ایالتهای آمریکا تأییدکردند؛این استثنائات شامل مدیران مدرسه،رؤسای مدرسه(مشاوران)،پرسنل بهداشت مدرسه(روانشناسان،پرستاران)، کتابداران مدرسه و موارد دیگر می باشد. در بیشتر این رده بندیهای حرفه ای مدرک فوق لیسانس یا بالاتر برای اولین گواهی ضروری و لازم می باشد.مدیران مدرسه، بویژه مدیران(ناظمان) و ناظران معمولاً به کسب گواهی نامه معلمی ملزم می گردند.
آموزش اساتید دانشگاهی
قانون ایالت با درنظر گرفتن شرایط هیأت علمی در آموزش متوسطه تکمیلی متفاوت می باشد
مسؤولیت تعیین و مشخص کردن استانداردها و شرایط مراتب هیأت علمی و استخدام و تشویق و ارتقاء هیأت علمی بر عهده مؤسسه خاص و هیأت علمی، اداره یا مدرسه درون یک مؤسسه می باشد.شرایطی که مؤسسات تعیین می نمایند، مطابق با سطحی که هیأت علمی جهت آموزش تعیین شده اند و مطابق با موضوع رشته آموزش داده شده، خواه تحقیق و پژوهش اعمال شده باشد یا نشده باشد، خواه گواهی نامه حرفه ای یا صلاحیت مورد نیاز باشد یا نباشد و خواه طول دوره تمام وقت یا نیمه وقت باشد یا نباشد، ممکن است متفاوت باشد.همچنین مؤسسات رسمی از هرگونه استاندارهای هیأت علمی که از طریق مؤسسه رسمی منطقه ای تعیین شده باشند پیروی می نمایند چرا که آنها ملزم و مطیع هر گونه استانداری از جانب انجمن می باشند که برنامه های یک رشته خاص ویژه را تأیید و تصدیق می نماید.هیأت علمی آموزش دانشگاهی بطور کلی و همگانی برای کسب تخصصهای لازم و شرایط و صلاحیتهای آموزش، اجراء تحقیق و پژوهش و مشاور در رشته حرفه ای خاص خودشان، پیش بینی شده اند.
مدرک مورد نیازجهت تدریس در سطوح مختلف آموزشی

پیش دبستانی: حداقل مدرک کاردانی

سطح اول: حداقل مدرک کارشناسی و در بیشتر موارد گذراندن در یک یا در سال برنامه های آموزشی برای شغل معلمی

سطح دوم: حداقل مدرک کارشناسی و در بیشتر موارد گذراندن در یک یا در سال برنامه های آموزشی برای شغل معلمی

سطح سوم: مقطع دکتری
حقوق و مزایای معلمین
نسبت دریافتی حقوق
طبق آمار سال1995،برای معلمان مدارس دولتی میانگین حقوق سالانه در حدود 37400 دلار است.طبق آمار سال1992،برای کلیه معلمان از سطح پیش دبستانی تا دبیرستان و مدارس دولتی وخصوصی با مدرک لیسانس میانگین حقوق دریافتی سالانه در حدود 38500 دلار است.
نسبت افزایش حقوق
حقوق معلمان معمولاً بر اساس آموزش و تجربه افزایش پیدا می یابد.علاوه بر این از سال 1981 تا سال 1995 حدود 20 درصد و برای معلمان تازه کار با توجه به تورم، از سال 1980 تا سال 1995 حدود 24 درصد افزایش حقوق مد نظر قرار گرفته است.
مدت زمان تدریس به تفکیک دوره

ابتدایی: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

مقدماتی متوسطه: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

تکمیلی متوسطه: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
سیاستهای آموزشی

میزان ثبت نام در مراکز پیش دبستانی طی سال تحصیلی99 1998 در سراسر کشور9/6 درصد برای مجموع دختر و پسر است. میزان ثبت نام برای دختران 5/6 درصد و پسران 7 درصد است. اما میزان ثبت نام براساس جنس شامل بچه‌‌هایی که در برنامه‌‌های آموزش مادر کودک شرکت می‌کنند نمی‌‌شود چون آمار جداگانه ای در مورد جنسیت کودکان در این برنامه‌‌‌ها به عمل نیامده است. علاوه بر تعداد کودکان مراکز دولتی آموزش پیش دبستانی، تعداد کودکان مراکز مهد کودک تحت نظارت مراکز خدمات اجتماعی که بر طبق اصل191 به نگه‌داری از کودکان با هدف فراهم نمودن آموزش پیش دبستانی برای کودکان نیازمند و تامین سلامتی جسمانی و روحی آنان و آموزش عادات و نگرش‌‌‌ها و ارزش‌‌های پایه در گروه های سنی 0 تا 6 سال، افزوده شده است. خدمات اجتماعی فردی درمراکز نگه‌داری کودک روزانه فراهم است.مراکز مهدکودک و امکانات مراکز اجتماعی در مؤسساتی که به آن نیاز داشتند به منظور فراهم نمودن آموزش پیش دبستانی برای کودکانی که اولیائشان در مؤسسات و سازمآن‌‌های دولتی مشغول به کارند ساخته شده است. اصل191 قانون خدمتگزاران دولتی بر احداث مهدهای کودک و امکانات رفاهی ویزه خدمت‌گزاران دولتی تاکید دارد.

ساختار آموزشی

آموزش پیش دبستانی جریان قانونمند و هدف‌داری از آموزش است که کودکان گروه های سنی 0 تا 72 ماهگی را براساس خصوصیات و سطح پیشرفتشان با فراهم نمودن محیطی سرشار از انگیزه پوشش می‌‌دهد. در این جریان پیشرفت فیزیکی، عقلانی، روحی و اجتماعی کودکان به بهترین وجه در مسیر ارزش‌‌های فرهنگی جامعه هدایت می‌‌شود.مقطع پیش دبستانی، مرحله ای است که پیشرفت کودک بسیار سریع است. آموزش فراهم شده در این دوران بر روند پیشرفت کودک در سال‌‌های آتی تأثیر بسیار دارد. تحقیقات درازمدت نشان می دهد که قسمت اعظم نگرش‌‌های مکسوبه دوران کودکی، شخصیت،دیدگاه‌‌ها، عادات، اعتقادات و سیستم ارزشی شخصی را در سال‌‌های بزرگ‌سالی وی شکل می‌‌دهد.کودک که در ارتباط شدید روحی در مرحله بعد از تولد با اعضاء خانواده است،حدودسه سالگی برای بودن بادیگرهم‌سالان وبازی با آنها احساس نیاز می‌‌کند.گروه‌‌های هم‌سال محیطی را برای کودک فراهم می‌‌کنند که در آن خود را بشناسد. کودک از طریق این محل‌‌های بازی می‌‌آموزد که پذیرفته شود، با دیگران شریک شود، از حقوق خود دفاع کند و به دیگران احترام بگذارد. بنابراین کودک از دنیای خود محور به مرحله احساس اجتماعی قدم می‌‌گذارد. در کشور ترکیه نیز این نوع از آموزش بعنوان یکی از شاخه های الحاقی نظام آموزشی عمومی مطرح می باشد.اکثر اینگونه مدارس بطور خصوصی اداره می شوند.هرچند که برخی به دولت وابسته هستند. عمده این مدارس در شهرهای بزرگ فعالیت داشته و نیازهای مادران شاغل را بر طرف می کنند.

ساختار آموزش پیش دبستانی

معلمان زن کل معلمان دختران ثبت نامی کل ثبت نامی مدارس سال تحصیلی

7095 7124 56641 119866 3819 1990

7961 7995 62660 132965 4454 1991

8372 8400 64506 136117 4683 1992

8874 8908 67226 143349 4908 1993

9049 9098 70350 148088 5169 1994

9725 9771 74299 158354 5600 1995

9930 9971 82038 174710 6082 1996

10123 10186 113942 240885 7532 1997

اهداف دراز مدت آموزشی

از جمله اهداف دراز مدت آموزش پیش دبستانی در راستای اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1 حصول اطمینان از پیشرفت فیزیکی،عقلانی و روحی کودکان و اطمینان از این‌که آن‌‌‌ها عادت‌های مورد نیاز را کسب کرد‌ه‌اند

2 ایجاد آمادگی در کودکان برای ورود به مقطع آموزش ابتدایی

3 ایجاد محیطی امن برای کودکانی که از خانواده‌‌هایی با شرایط نا مساعد آمد‌ه‌اند

4 حصول اطمینان از این‌که کودکان زبان ترکی را خوب صحبت می‌‌کنند.

اهداف کوتاه مدت آموزشی

از جمله اهداف کوتاه مدت آموزش پیش دبستانی در راستای اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1 فراهم نمودن محیطی مناسب در جهت پیشرفت کودکان و تقویت توانائی‌‌‌ها و قابلیت‌‌های فیزیکی عقلانی، زبانی، روحی و اجتماعی آنان

2 در نظر گرفتن گروه های مختلف سنی کودکان، علائق و نیاز‌هایشان در راستای امکانات موجود در مدرسه و محیط اطراف آن

3 در نظر گرفتن امکانات موجود در محیط اطراف

4 پیش‌بردآموزش پیش دبستانی به‌گونه ‌ای که ازکیفیت‌‌های لازم برای ایجاد احساس عشق، احترام، مسئولیت و اتحاد در کودکان برخوردار باشد.

5- تأکید بر تکلم مناسب کودکان به زبان ترکی

6- ایجاد احساس وابستگی عاطفی به سرزمین مادری،ملت ترکیه، پرچم ترکیه، آتاتورک، عشق به خانواده و انسان‌‌‌ها و حصول اطمینان از وفاداری آنان به ارزش‌‌های اخلاقی

7- تأکید داشتن براین‌که کودکان از طریق تجربه ارزش‌‌‌ها را کسب کنند.

8- برخورداری کودکان از حقوق مساوی، با درنظرگرفتن تفاوت‌‌های شخصی، نشان دادن علایق، عشق و احساس، بدون تبعیض و عدم تنبیه آنان.

9- ایجاد و گسترش ارزش‌‌های اجتماعی– فرهنگی در کودکان.

10- عدم اعمال فشار و محدودیت‌‌ برکودکان درانجام فعالیت‌‌های آموزشی که باعث خدشه دار شدن شخصیت آن‌‌‌ها شود و داشتن رفتاری هم‌راه با عشق و احساس.

11- اطمینان از این‌که کودکان درمورد موضوعات محیطی مانند تمیز و مرتب بودن محیط و ساختن محیطی سالم، آگاه و حساس باشند.

13- فراهم نمودن آموزش از طریق هم‌کاری کادر مدارس و اولیاء.

14- افزایش نرخ ثبت نامی مراکز آموزش پیش دبستانی

به طورکلی می توان گفت که هدف مقطع کمک به رشد صحیح جسمی، روحی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودکان است. گفتنی است که گذراندن مقطع آموزش پیش دبستانی در ترکیه اجباری نمی باشد.هدف از برنامه آموزشی مهدهای کودک مراقبت و تغذیه صحیح کودکان و رشد جسمی و روحی آنان است. هدف از برنامه آموزشی کودکستانها آموزش موضوعی نیست، ولی کودکان زبان ترکی تمرین می کنند، برای خواندن و نوشتن آماده می شوند، آموزشهای بهداشتی و محیط زیستی می بینند و برای دوره بعد آموزشی مهیا می شوند. به عبارت دیگر می توان گفت که هدف از کلاسهای پیش دبستانی تشویق و آماده سازی کودکان رده های سنی 5 تا 6 سال برای ورود به دوره اجباری دبستان است.

پروژه‌‌های آموزشی

از جمله مهمترین پروزه های آموزشی مراکز پیش دبستانی کشور ترکیه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- پروژه آموزش و پیشرفت کودکان طی سال‌‌های اولیه کودکی

این پروژه از طریق برنامه انتقالی1991 – 1995–1996در هم‌کاری بین دولت ترکیه و سازمان یونیسف به منظور بهبود استاندارد زندگی کودکان و در جواب به اصل اولویت دهی به کودکان به اجرا در آمده است. عمده تاکید پروزه فوق بر پاسخگویی به احتیاجات مربوط به رشد کودکان پیش دبستانی و شرکت مؤثر خانواده و جامعه و گسترش و تداوم آموزش پیش دبستانی است. بنا برطرح مذکور، برنامه آموزش نوزادان رده های سنی0تا 36ماهه،برنامه آموزش کودکان37تا60 ماهه درمهدهای کودک وبرنامه آموزش پیش دبستانی(آمادگی) برای کودکان61 تا 72 ماهه طرح و ارائه شده است. علاوه بر این نوار‌های آموزشی ویدئویی(تصویری) برای اولیایی که فرزندشان در گروه سنی0تا 3 سالگی و 3 تا5 و 5 تا 7سالگی قرار دارند، تهیه و با هدف ترویج فعالیت‌‌هایی برای آموزش و پرورش کودکان سراسر جامعه از طریق کانال‌‌های عمومی تلویزیون در اختیار عموم است. نوار‌‌های فوق مطالب زیر را پوشش می‌‌دهند:

• خود آگاهی

• مهارت‌‌های روانی- حرکتی

• مهارت‌‌های اجتماعی

• مهارت‌‌های زبانی

• حس زیبائی شناختی و خلاقیت

از جمله دستاوردهای پروژه آموزش و پیشرفت کودکان طی سال‌‌های اولیه کودکی می توان به تاسیس مرکز آموزش پیش دبستانی چند منظوره در سال 1995 دراستانبول اشاره نمود. این مرکز با حمایت مشاور‌های هیئت علمی دانشکده آموزش پیش دبستانی در دانشگاه «مارمارا» به منظور گسترش خدمات آموزش پیش دبستانی و توسعه مدل‌های اقتصادی‌تر در دست‌یابی‌ کودکان و خانواده‌‌‌ها به امکانات آموزش پیش دبستانی تأسیس شد. مرکزفوق اهداف مشخص زیر را دنبال می‌‌کند:

- گسترش آموزش پیش دبستانی

- افزایش کیفیت برنامه‌‌های آموزش پیش دبستانی

- هدف گرفتن کودکانی با موقعیت اجتماعی – اقتصادی نامساعد

- فراهم نمودن مراکز روزانه نگه‌داری از کودکان مادران کارمند و آموزش آنان

در راستای این اهداف بررسی و ارزیابی ‌احتیاجات کودکان به وسیله بخش آموزش اولیه کودکان دانشگاه مارمارا در 875 خانه صورت گرفت، تا اساس کار پی‌ریزی شود.

براین اساس یک مغازه اسباب بازی ساخته شد تا اسباب بازی‌های ارزان قیمت از مواد اضافی بسازد. یک اتوبوس و مینی بوس اهدایی به مرکز تغییر صورت یافت تا به‌عنوان کلاس‌‌های پیش دبستانی متحرک از آن استفاده شود تا این خدمات را برای بچه‌‌هایی که نمی‌‌تواند آموزش کلاسیک داشته باشند، فراهم کند. هدف اصلی تشکیل چنین مراکزی، آموزش کودکان در مؤسسات آموزش پیش دبستانی و بالا بردن میزان ثبت نام و حصول اطمینان از این‌که کودکان گروه های سنی6-5 سال که ازخدمات آموزش پیش دبستانی بهره مند نبوده و در موقعیت خانوادگی نا مساعد زندگی می‌‌کنند بتوانند به‌صورت رایگان از خدمات آموزش پیش دبستانی در نزدیک‌ترین محل به زندگی خود استفاده کنند. به طور کلی می توان گفت که پروژه فوق طی سال‌‌های تحصیلی 1993 تا 1996 اجرا شده و آموزش پیش دبستانی رایگان را برای 41628 کودک در 2165 کلاس تازه تأسیس پیش دبستانی فراهم نموده و در این راه از2400 معلم به‌کار گرفته شد.

2- پروژه تحقیق، توسعه و تهیه برنامه‌‌های تلویزیونی (Tomurcuklar)

13 برنامه آموزش تلویزیونی تحت عنوان(Tomurcuklar) از طریق هم‌کاری مدیر کل آموزش پیش دبستانی و مدیر کل رادیو وتلویزیون ترکیه به منظور کمک به پیشرفت زبانی کودکان در گروه سنی پیش دبستانی تهیه شد تا استفاده بهتر از زبان ترکی را ترغیب و آگاهی ملی پرستی را در قالب اصول و اصطلاحات آتاتورک فراهم نماید. این برنامه از اکتبر سال1998 از طریق کانال‌های عمومی تلویزیون ترکیه پخش می‌‌شود.این پروژه درحقیقت خدمات آموزش پیش دبستانی از راه دور را برای کودکان و خانواد‌هایی که به مراکز آموزش پیش دبستانی در منطقه خود دسترسی ندارند فراهم می‌‌کند.

3- پروژه آموزش و رشد و نمو کودک

مرکزپروژه تحقیقاتی آموزش پیش دبستانی چندمنظوره درسال1998،با پشتیبانی مشاور‌های دانشکده پرورش کودک و اقتصاد خانواده با حمایت هیئت علمی دانشگاه«گازی» تحت پروژه آموزش و پرورش کودک در چهارچوب برنامه هماهنگ سازمان یونیسف و MEBتأسیس شد. هدف این مرکز یافتن مدل ‌های جایگزین برای دست یابی‌سریعتر و اقتصادی‌تر به کودکان و خانواده‌‌‌ها بود. در این پروژه موفعیت و میزان نیاز‌‌ها بررسی شده و از1850 خانواده که نماینده سه سطح مختلف اجتماعی اقتصادی بودند آمارگرفته شد تا نیاز‌های آموزشی گروه سنی0تا 6 سال و خانواده‌‌هایشان تعیین شود. درقالب پروزه فوق،34معلم کلاس‌‌های پیش دبستانی متمرکز، درمدارس ابتدایی منطقهKecionem در آنکارا تحت نظارت هیئت علمی دانشکده پرورش کودک و اقتصاد خانواده دانشگاه آنکارا و از طریق سمینار‌های آموزشی تحت آموزش قرار گرفتند. این فعالیت آموزشی هم‌چنان ادامه دارد. بخش پرورش کودک و اقتصاد خانواده دانشگاه آنکارا، سمینار‌هایی در مورد «اسباب بازی و تولید وسایل بازی» در مدارس ابتدایی آنکارا در منطقه Kecionem اجرا کرد. این معلمان داوطلب شدند که در غنی کردن محیط خانه برای کودکان پیش دبستانی و فراهم نمودن راهنمایی مربوطه برای مربیان مراکز پیش دبستانی و مادران محله کمک کنند. درنتیجه این سمینار معلمان فنی با مربیان مراکز پیش دبستانی در مدرسه‌‌هایشان برای تولید و ساختن اسباب بازی بوسیله مواد زائد هم‌کاری خواهد کرد تا کمکی اقتصادی برای خانواده‌‌هایی با فرزندان پیش دبستانی را فراهم نمایند.

4- پروژه افزایش حساسیت نسبت به مسئله اشتغال کودکان

دوپروژه جداگانه از طریق هم‌کاری وزارت‌‌هاILO و تحت نظر IPEC صورت پذیرفته است که هدف از انجام آن، افزایش حساسیت معلمین و کادر اداری مراکز آموزش حرفه‌ای نسبت به مساله اشتغال کودکان است. پروژه نخست در قالب هم‌کاری فیمابینILO و مدیر کل آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای وزارت کار در زمینه بهبود شرایط کاری کودکان طی سال 1995، شروع شد. تحت قرارداد هم‌کاری امضاء شده با ILO در 22 ماه مه 1999 سمینار‌هایی در مورد مسئله کار کودکان برگزار شد که شامل 26 تعلیم دهنده فنی در مراکز آموزش حرفه‌ای استانبول می‌‌گردید.هم‌چنین تحقیقاتی با شرکت تعلیم دهندگان فوق صورت گرفت. گزارش تحقیق به شکل کتاب در آمده و در اختیار طرفین قرار داد قرار گرفت. در جریان پروژه دوم با توجه به نتایج مثبت به دست آمده از هم‌کاری در پروژه اول، قرار داد جدید هم‌کاری فیمابینILO و مدیر کل آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای وزارت کار در آپریل1999 به امضاء رسید. هم‌کاری تحت قرارداد جدید آگاهی از حقوق کودکان را بالا خواهد برد.فعالیت‌‌های پروژه شامل آموزش و فعالیت‌‌های اجتماعی با هدف افزایش حساسیت استخدام کنندگان و سر کارگران در مورد مسئله حمایت از حقوق کودکان است.

5 - طرح آموزش مادر کودک

هدف از این برنامه حمایت از پیشرفت و رشد ونمو کودکان از طریق حمایت از مادران است. طرح مذکور با استفاده از کلاس‌‌هایی که در مراکز آموزش عمومی مدیریت کل برای آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای به اجرا در آمده است به مورد اجرا گذارده می شود. مادران کودکان گروه سنی 0 تا 6 سال در این کلاس‌‌‌ها شرکت می‌کنند. این کلاس‌‌‌ها به‌صورت جداگانه برای مادران کودکان رده های سنی0 تا 2 سال و 2 تا 4 سال و 4 تا 6 سال برگزار می‌شود. مادران در زمینه نگه‌داری از کودک، رشد کودک،تغذیه،جلوگیری از بیماری‌های دوره کودکی، جلوگیری ازحوادث، کمک‌‌های اولیه، سلامتی دستگاه تولید مثل مادران و تنظیم خانواده و ارتباط پدر و مادر و کودک آموزش می‌بینند تا به مادران کمک کند در آموزش و پرورش کودکانشان موفق تر و کارآمدتر شده و مشکلات را آسانتر حل کنند.هدف اصلی برنامه فوق، کمک به پیشرفت خانواده‌‌‌ها و بچه‌‌هایی است که به آموزش پیش دبستانی دسترسی ندارند و به دلیل شرایط اجتماعی و اقتصادیشان درخطر هستند. با وجود محیط و شرایط نامساعدشان، یادگیری کودکان، پیشرفت اجتماعی و روحی آنان و سطح پیشرفت‌‌ تحصیلی آن‌‌‌ها به دلیل بر خورداری از این قبیل آموزش‌‌های خانگی بهبود یافته است. تحقیقات نشان داده است که مادرانی که در این برنامه‌‌‌ها شرکت کرد‌ه‌اند در مورد رشد ونمو کودکانشان حساس‌تر شده و ارتباط بهتری با فرزندشان برقرار می‌کنند و انتظارات بالاتر و اهداف متعالی‌تری در مورد آینده کودکانشان در آن‌ها ایجاد می‌شود. این فعالیت برای ایجاد موقعیت‌‌های مساوی در آموزش درکنار حمایت از آموزش پیش دبستانی حائز اهمیت است.

ساختار برنامه آموزش مادر کودک

مادران آموزش دیده آموزگاران مراکزآموزش عمومی استان‌ها سال تحصیلی

2866 40 27 9 1994-1993

5534 79 42 11 1995-1994

8640 148 93 23 1996-1995

11196 207 133 34 1997-1996

14796 232 164 51 1998-1997

19188 325 184 60 1999-1998

6- طرح کارآموزی مادران

هدف طرح فوق تربیت مربیان حرفه ‌ای است که پرورش فیزیکی، عقلی، روحی و اجتماعی کودکان را می‌‌فهمند و قادرند در مراقبت و آموزش کودکان با توانایی عمل کنند تا خدمات نگه‌داری از کودکان را در خانه‌‌های آن‌‌‌ها برای مادران کارمند فراهم کنند. اجرای این برنامه در سال 951994در20 استان کشور شروع شد که طی سالهای 98 1997 به 26 استان رسید. گفتنی است که در قالب طرح فوق بین سال‌‌های 98 1994 بالغ بر6403 کارآموز مادری آموزش دیدند.

توسعه آموزشی

بنا بر افزایش اهمیت آموزش پیش دبستانی درکشور ترکیه، اقدامات ذیل درجهت رشد و توسعه مراکز آموزش پیش دبستانی مد نظر قرار گرفته است:

- گشودن کلاس‌‌های مهد کودک در مدرسه‌‌های کنونی و استفاده از ظرفیت‌‌های فیزیکی آنان.

- ایجاد تغییرات لازم در پروژه‌‌های معماری مدارس در دست تأسیس

- ایجاد ساختمانهای لازم در طبقه همکف برای آموزش پیش دبستانی.

- فراهم نمودن پروزه‌‌های آموزشی برای آموزش کودکانی که آموزش پیش دبستانی نداشته اند

- گسترش آموزش و پیشرفت کودکان نوپا از طریق تهیه برنامه‌‌های آموزشی تلویزیونی

- شکل دهی به مراکز تحقیقاتی آموزشی چند منظوره پیش دبستانی برای طرح و اجرای مدل‌های جایگزین به روش‌‌های اقتصادی‌تر برای دسترسی کودکان وخانواده‌‌های مناطق مهاجر نشین و دور افتاده به چنین امکاناتی

- تهیه و طراحی برنامه‌‌های پیشرفت و توسعه آموزشی (رشد ونمو، آموزش و نگه‌داری)

- تکمیل قوانین مربوط به رشد نمو، نگه‌داری و آموزش کودکان در اوان کودکی.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
تاریخچه

در این گروه می‌توان ازسیستم‌ یتیم خانه‌ها در آغاز عصر جدید نام برد. اولین مؤسسات مراقبت از کودکان با ایجادکارگاههای تولیدی درسال1750و کارهای ساعتی زنان خانه‌دار اتریش درخارج ازخانه و در کارگاههای صنعتی تشکیل گردیدند.با تأسیس اولین مرکز مراقبتی کودکان در اتریش در سال1830 مؤسسه‌ای ایجاد گردید که جزء سیستم آموزشی مدارس به حساب نمی‌آمد (و از اینرو هیچگونه حمایتی از جانب صندوق مدارس دریافت نمی‌کرد، بلکه به وسیله کمکهای مالی مردم روی پای خود بود) و تنها به صورت اصولی به امر“حمایت و نگهداری” کودکان و کمتر به امر آموزش می‌پرداخت. با تأسیس اولین مهدکودک در سال 1863 (بر اساس طرحهای کومینوس، اوبرلین، پستالوتسی و فریدریش فروبل) یک شکاف اجتماعی رو به رشد ایجاد گردید: مراکز مراقبت از کودکان خانواده‌های کم‌درآمد و مراکز مراقبت از کودکان و فرزندان طبقه متوسط. از سال 1870 تقریباً در همه ایالتهای اتریش مهدکودکهای خصوصی و ایالتی وجود داشته است. وظیفه این مراکز آموزشهای تربیتی تکمیلی در کنار خانواده بود. در سال 1871 اولین اتحادیه شغلی مربیان مهد کودک تشکیل گردید که قوانین مربوط به تأسیس، برنامه‌ریزی، اداره، نظارت و مراقبتهای تربیتی، ساختار ظاهری و فضا و مسائل آموزشی آنها در حدود یکصد سال معتبر بودند. تعداد مهدهای کودک از سال 1885 تا سال 1912 از تعداد 134 به 548 مهدکودک و تعداد مراکز مراقبتی صرف در طی این مدت از 183 به 244 مرکز افزایش یافته است.از سالهای دهه 1920 به بعد مراکز مراقبتی بیشتر به سمت حاشیه رانده شدند و تفکرات مونته سوری در مهدهای کودک جایگزین شدند. در آن سالها وین، که مشاور امور رفاهی آن در شورای شهر دکتر جولیوس تاندلر بود بسیار بیشتر از سایر پایتختهای جهان دارای مهدکودک بود. همچنین “کودکستانهای ملی” با ساعات کاری طولانی‌تر نیز وجود داشتند. کار با کودکان با دورنگری خاصی برنامه‌ریزی شد. درهر“گوشه” (به عنوان مثال: گوشه ساختمان‌سازی، گوشه عروسکها) اسباب‌بازیهای مقتضی با سن و از نظر تربیتی مفید برای کودکان قرار داشت. ژیمناستیک و تدریس موسیقی نیز در کودکستانها ارائه می‌شد.تحت تأثیر جو روانی حاکم از سوی رژیم ناسیونال سوسیالیسم (نازی) از سال 1938 تا 1945 در کودکستانها بیشترین تأکید بر “اطاعت و فداکاری” حکمفرمابود. استعدادهای بدنی بیشترمورد بهره‌برداری قرار می‌گرفتند. کودکستانهای اتریش تحت نظارت اداره رفاه ملی نازیسم درآمدند. در آن زمان (برای “راحت کردن” مادران شاغل از بچه‌هایشان و ایجاد و تضمین سیاست اجتماعی فعال) تعداد زیادی مهدکودک در کارگاهها ایجاد شدند.پس از جنگ جهانی دوم و از سال 1948 سیاست نوسازی ساختار مراکز پیش دبستانی با بحثهایی درباره بهبود کیفی مراقبتها آغاز گردید در (چهارمین نشست روانشناسی تربیتی کودکان کم‌سن و سال اتریش). تدوین قانون مدارس در سال 1962 نیز از اهمیت برخوردار بود: وظایف طور دیگری تقسیم‌بندی شدند (بخش کودکستانها و مهدکودکها امری ایالتی و آموزش و تصویب قوانین اصولی درباره ضرورتهای استخدامی مسئله ای دولتی به حساب آمدند) و هدفهای جدیدی مدنظر قرار گرفتند و تعریف شدند (آماده‌سازی برای ورود به مدرسه، اما نه با روشهای مدرسه‌ای، بلکه با روشهای متناسب و مخصوص کودکان خردسال.)

دهه هفتاد شاهد توسعه و گسترش چشمگیری در حوزه و بخش مهدهای کودک و کودکستانها بوده است. در آن سالها همچنین قالبهاو روشهای جانشین و جدیدتری در (گروههای کودکان) به آهستگی ایجاد شدند. از دهه بیست تا آن زمان میانگین ضریب مراجعه کودکان به این مراکز بیشتر از چهار برابر افزایش داشت. کلاسهای پیش‌دبستانی برای کودکان واجب‌التعلیم که هنوز آمادگی رفتن به مدرسه را ندارند، ایجاد گردیدند (به بند 1-12-4 مراجعه کنید) و بدین‌ ترتیب وظایف و اهداف جدیدی در بخش پیش‌دبستانی تعریف شدند.دهه نود فشارهای بیشتری را برای حرفه‌ای‌تر شدن و متخصص شدن پرسنل مراقبت با افزایش دوره آموزشی از چهار به پنج سال به همراه داشت (فارغ‌التحصیل با مدرک امتحان نهایی دیپلم که امکان اشتغال و همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع مدارس عالی را می‌داد). تدابیر در خصوص یکپارچه‌سازی مجدد آموزشی مجزا در کل منظر سیستم آموزشی راه یافتندو از اینرو کودکستانهای یکپارچه متشکل از کودکان سالم و کودکان معلول نیز ایجاد شدند. در حال حاضر آمورش بین فرهنگی و چند فرهنگی یکی از مباحث اصلی آموزش در کودکستانها به شمار می‌رود.

ساختار آموزشی

مهد کودکها سبک سنتی از آموزش پیش دبستانی برای کودکان 3 تا 6 سال در اطریش می‌باشند. با این وجود، این مهد کودکها شکلی جدا از نظام آموزشی نمی باشند. مهد کودک‌ها اختیاری می باشند و کودکان در وهله اول با والدینشان حضور می یابند. در سالهای 92/ 1991، 6/85 در صد کل کودکان در اطریش از سن 5 تا 6 سالگی در مهد کودکها حضور یافتند (در سال‌های 61/1960 این رقم تنها معادل 5/23 در صد بود)، اختلافات منطقه ای چشمگیر در میزان ایجاد مهد کودک وجود دارند. هر کسی که تمایل و درخواست ایجاد مهد کودک می نماید مجبور به رعایت تعدادی از شروطی است مبنی بر اینکه قیمومت مهد کودک آموزشی رعایت گردد. مهد کودک های دولتی (توسط دولت، ایالتها یا شهرداریها تأسیس یافته اند) و مهد کودک های خصوصی وجود دارند. بعضی از مهد کودک های خصوصی توسط مربیان و والدین بعنوان گروه های مستقل اداره و کنترل می شوند. اکثر مهد کودکها توسط شهرداریها (تقریباً 75 درصد) تأسیس یافته‌اند. هزینه های اجرائی و کارمندان عموماً توسط بخش اداره کنندگان تأمین و تقبل می گردد. سهمی که توسط ایالتها جهت هزینه استقرار و عملکرد یک مهد کودک پرداخت می شود بطور چشمگیری متغیر می باشد؛ این امر بویژه در مهد کودک های خصوصی صدق می نماید.مهد کودک های خصوصی که توسط انجمن‌ها، کلیسا ها یا گروه های مذهبی اداره می‌شوند، کمک هزینه های را به منظور هزینه کارمندان و هزینه های اضافی تحت شرایط مشخص، یا بر حسب اصل ماده قانون کودکستان یا مطابق میزان در صد ثابتی بنا بر ماده قانون کودکستان قابل اعمال دریافت می دارند. کودکستانهای خصوصی بجای اینکه توسط مواردی که در فوق ذکر گردید توسط بخش‌های دیگر نیز اداره می شوند و عموماً هیچگونه کمک مالی را دریافت نمی‌کنند.بعضی از مهد کودکها، هنگامی که بسیاری از شهرداریها هزینه مراقبت را مطابق جدول درجه بندی شده مطابق با درآمد خالص خانواده پرداخت می نمایند، هیچگونه هزینه ای را دریافت نمی‌کنند. مهد کودک های خصوصی مقادیر متفاوت و متغیری را دریافت می‌نمایند. آموزش مهدکودک برروی رشد شخصیت کودک بطور اخص تکیه می نماید تا اینکه کودکان را برای مدرسه آماده نمایند. برای نائل آمدن به این مقصود، کودکستانها بصورت دسته جات کوچک، معمولاً بصورت مختلط،‌گروه ها (با گروه های سنی و یا گروه های به اصطلاح فامیلی 3 و 4 و 5 ساله مختلط) شیوه ها و روشهای جداگانه ای را اعمال می نمایند و از روی قاعده و سبک بازیها و اطلاعات گوناگونی را ارائه می‌نمایند. در ابتدا و مهم تر از همه یک کودک در مهد کودک باید شانس کسب تجربیات را از طریق فعالیتهای مناسب بدون فشار زمانی یا کسب از روی فشار دریافت نماید. مهد کودکها یا بصورت تمام وقت یا نیمه وقت می باشند. کودکستانهای نیمه وقت از ساعت 7 صبح تا 12 ظهر با امکان سرو نهار به فعالیت مشغولند. کودکستانهای تمام وقت از ساعت 7 صبح تا 7 بعد از ظهر با سرو نهار به فعالیت می پردازند. والدین هر زمان که بخواهند می توانند کودکشان را از مهد کودک به خانه ببرند. بسیاری از کودکستانها در طول سال باز می باشند.

سطوح و گروه های سنی در مهد کودک ها از بچه هایی مراقبت می شود که هنوز 3 سال شان کامل نشده است. هم چنین مهد کودک ها بتازگی کودکان زیر 3 سال را نیز قبول می کنند، به خصوص به این جهت که مهد کودک های خاص در همه جا وجود ندارند. در مهد کودک های اتریش به طور عموم کودکانی بین سنین 3 تا 6 سالکی و البته در گروه هایی مراقبت می شوند که گروه های سنی هستند. (یعنی بر اساس سن دسته بندی شده اند.) و به عنوان مثال (صرفا کودکان چهار صاله). گلوه های سنی مختلط هستند. (گروه های سنی مختلف در یک گروه‌). هر گروه توسط مراقب نظارت کنترل می شود و فضاهای گروهی مختص به خودش را دارد. غالبا شخص دومی (مربی و یا کمک مربی)مراقبت ومربی اصلی را در این امور کمک می کند. این اهداف در قوانین مربوط به مهد کودک ها در تک تک ایالت ها در سطح گسترده ای مشابهت دارند. مهد کودک ها باید در ادامه و تکمیل و حمایت از تربیت خانوادگی کودکان یک ساله تا 3 ساله مراقبت، مواظبت، آموزش های اجتماعی و گسترش آموزش را ارائه دهند.

سال تحصیلی

سال تحصیلی پیش دبستانی در بر گیرنده مدرسه دبستانی می باشد و جهت ترقی و افزایش رشد کودکان با سن ورود به مدرسه اجباری می باشد که هنوز به حد کافی برای حضور در مدرسه ابتدایی اصلی به رشد و بلوغ فکری نرسیده اند. با این وجود، بر خلاف کودکستان، سال تحصیلی پیش دبستانی بخشی از نظام مدرسه تلقی می گردد.تصمیم در مورد حضور و یا عدم حضور کودک در کلاس پیش دبستانی هنگامی صورت می گیرد که کودک از طریق والدینش برای ورود به آموزش اجباری ثبت نام شده باشد. در زمان ثبت نام، معلم ارشد (دبیر) مدرسه ابتدایی، بلوغ کودک را از طریق یک سری سؤالات ساده، همانند شمارش اشیاء، اسامی رنگها و ذکر نام و آدرشی ارزیابی می نماید. کودکانی که معمولاً در اولین سال تحصیلی مدرسه ابتدایی پذیرفته می شوند ممکن است اگر آنها ثابت نمایند که به اندازه کافی بالغ نبوده اند، به سال تحصیلی بعدی موکول می گردند. این تصمیم گیری باید قبل از 31 دسامبر صورت گیرد. تعداد کودکان مشخص کننده این امر است که آیا دوره پیش دبستانی همانند یک کلاس برگزار گردد یا بعنوان یک گروه تشکیل گردد. کلاسهای پیش دبستانی با بیش از 10 کودک برگزار می گردند؛ کمتر از 10 کودک، گروه پیش دبستانی را شکل می دهد.

مراکز مختلف پیش دبستانی

- شیرخوارگاهها، مهدهای نوزادان و مراکز کودکان خردسال از کودکان و بچه‌های زیر 3 سال مراقبت می‌کنند.

- کودکستانها از کودکان 3 ساله تا سن ورود به مدرسه نگهداری می‌کنند.

-مراکز پیش‌دبستانی (آمادگی): مراکزی هستند که برای کودکان واجب‌التعلیم که هنوز آمادگی کافی برای رفتن به مدرسه را ندارند، ایجاد شده‌اند (از آنجا که کلاسهای پیش‌دبستانی از لحاظ سازمانی زیرمجموعه مدارس ابتدایی هستند جزئیات مربوط به این بخش را در بند 1-12-4 خواهید یافت).

- مهدهای کودک خصوصی که غالباً در بخش خصوصی خدماتی را ارائه می‌دهند.

نهادهای مرکزی

اصولاً گردانندگان دولتی (دولت، ایالتها، بخشداریها، انجمنهای بخشداری) و یا بخش خصوصی (به عنوان مثال کلیساها، انجمنهای مذهبی، مؤسسات درمانی، کارگاهها و اشخاص خصوصی که شرایط مربوطه را دارا می‌باشند) می‌توانند مسئولیت کودکستانها را بر عهده داشته باشند. مهدهای کودک خصوصی اکثراً با ابتکار والدین ایجاد می‌شوند و مسئول آن بخش خصوصی می‌باشد، البته یک “انجمن حمایتی” در منافع این مهدها همکاری می‌کند.

شیوه‌های مراقبتی و تربیتی متناسب با میزان رشد کودکان

در کنار کودکستانها عمومی همچنین مؤسساتی با نام “کودکستانهای تربیتی‌ درمانی” (یا همان کودکستانهای استثنایی) نیز وجود دارد. در این اماکن “مربیان کودکستانهای استثنایی” متخصص و برگزیده از کودکان نیازمند به کمک و یا مراقبتهای ویژه مراقبت می‌کنند. به عبارت دیگر در این اماکن کودکان دارای معلولیتهای جسمی‌ روانی و یا کودکان نیازمند به مراقبتهای رفتاری‌ روانی خاص نگهداری می‌شوند. “کودکستانهای یکپارچه” که در اکثر مناطق باعث حذف “کودکستانهای استثنایی” می‌شوند، وظیفه یکپارچه کردن کودکان نیازمند به مراقبتهای خاص را در کودکستانهای معمولی و رایج دارند. در این مراکز مربیان عادی و مربیان متخصص در امور کودکان استثنایی با هم کار می‌کنند. این از کودکستانها کلیه تجربیات و آموزشهایی را که در امر رشد کودکان مؤثر و بااهمیت است، ارائه می‌دهند.

پذیرش تحصیلی

رفتن به کودکستان اجباری نیست، از سوی دیگر حق استفاده از کودکستان نیز اجباری و لازم نیست. پذیرش کودک براساس وجود مکان خالی و نیز درخواست والدین صورت می‌گیرد.شرایط پذیرش در قانون مربوط به کودکستانهای هر ایالت آمده است. به صورت کلی این مؤسسات مخصوص کودکان دارای سه سال تمام تا رسیدن به سن مدرسه می‌باشند (حداکثر تا شروع سال تحصیلی که سن 7 سالگی شرط آن است).

برنامه های آموزشی

معلمین مهد کودک برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت دارند و به طور پاره وقت و میان مدت کار می کنند این، به دین معناست که آن ها در حین کار آموزشی شان با برنامه های آموزشی و گروهی به روز و نوین کار می کنند. یک برنامه تحصیلی تعیین شده و ثابت در اتریش و جود ندارد. ولیکن در گروه های تخصصی تحت مدیریت مؤسسه شارلوتسه بولر Charlote Buhler تحقیقات عملی گسترده ای در زمینه آموزش کودکان خردسال برای این منظور انجام داده اند.مهد کودک هایی وجود دارد که به طور هدفمند شیوه آموزشی خاصی را اتخاذ می کنند (به عنوان مثال رودلف اشتایز، مونته سوری، فرای نت، پیاگت) ولیکن این شیوه ها عموما در دوره های آموزش معلمین مهد کودک آموزش داده می شود و در هر مهد کودک در کار تربیتی و تعلیمی نفوذ پیدا می کند.محتوی آموزشی سال تحصیلی پیش دبستانی شامل تمرینهای عملی اجباری در موضوعات ذیل که در مجموع دروس 20 هفته را در بر می گیرند، می باشد.

علوم مذهبی

تاریخ، جغرافی، زیست شناسی

ترافیک

زبان و بیان شفاهی

ریاضیات جدید

موسیقی

تمرین آواز

نقاشی

صنایع دستی

تربیت بدنی

نواختن آهنگ

در سال تحصیلی پیش دبستانی هیچ گونه ارزیابی موقعیت وجود ندارد؛ گزارش سالیانه مدرکی دال بر حضور کودک در این دوره می باشد.

تعداد ساعات هفتگی در مقطع پیش دبستانی

درس تعداد ساعات هفتگی

علوم مذهبی 2

موضوع شناسی – انتخاب موضوع 5/1 تا 2

آموزش ترافیک 5/0

زبان و مکالمه – آمادگی برای خواندن و نوشتن 5/3

پیش آموزش های درس و ریاضی 5/1

آواز و آموزش موسیقی 5/1

آموزش های موسیقی و ریتمیک 1 تا 1/5

آموزش های هنری (نقاشی 1

کار دستی 1

ورزش و بازی 6 تا 7

تعداد کل ساعات 20

اهداف آموزشی

اهداف مهد کودک ها به خصوص روی نکات زیر متمرکز شده اند:

- حمایت و تکمیل تعلیم و تربیت خانوادگی (تاکید بر همراهی و همکاری باوالدین تربیتی کودکان است)

- ارائه خدمات تکامل فردی توسط تدابیر مناسب در گروه های هم سن و سال

- ارتباطات آموزش اساسی مذهبی و آداب و رسوم

- آماده کردن برای ورود به مدرسه تحت همراهی والدین و مدرسه

برخی از ایالت ها تاکید دارند که این اهداف بر طبق شیوه های مطمئن آموزشی – تربیتی ویژه کودکان و بدور از برگزاری کلاس ها به شیوه مدارس قابل دستیابی اند.مهد کودک های آموزشی کودکان استثنایی در کنار مد نظرقراردادن اهداف کلی فوق،تکیه خاصی برروی نگهداری ومراقبت ازبچه های دارای نیازهای خاصی(اختلال عقب ماندگی، معلول جسمی، اختلال توانایی جزئی) با کمک شیوه های موفق،علمی و درمانی – تربیتی دارند.

ارزیابی تحصیلی

یک ارزیابی کلی با مفهوم آموزشی همانند مدارس در مهد کودک ها انجام نمی شود.البته یک کنترل همراه با مشاوره و راهنمایی، که مربیان مهد های کودک با کمک آن ها اقدامات مناسبی را صورت می دهند. به صورت زیر انجام می پذیرد:

- با نظارت خود آگاهانه برکار معلمین مهد کودک توسط خود آن ها به عبارت دیگر: به صورت مشورت و خدمات کمکی از جانب اداره نظارت بر مهد کودک ها (بازرسین مهدکودک)

- با نظارت جمعی مربیان مهد کودک در سمینارهای اداری، جلسات، بررسی چشم اندازها و نیز در قالب تبادل تجربیات در دوره های آموزش تکمیلی.

- با مشارکت والدین تربیتی (دعوت والدین به سمینارها به عبارت دیگر جشن های جمعی)

- با همکاری با مدارس (تست هوش برای ورود به مدرسه به عنوان معیاری برای تشخیص دارا بودن و یا دارا نبودن شرایط و آمادگی های سنی ورود به مدرسه)

بررسی وضعیت جسمی کودکان (به عنوان مثال: بررسی وضعیت دندان ها، بررسی مشکلات رفتاری و یا تفذیه ای و نیز آزمایشات قوه ادراک کودکان) با استفاده از دستاوردهای نوین علمی و گفتمان با دانشمندان درباره نتایج آزمایش هایشان در این زمینه در بخش مهد کودک های ائتلافی و استثنائی همکاری عمیقی با پزشکان و مسئولین درمانی این بخش وجود دارد. تدابیر خاص برای مسئولین مراقبتی در مهد کودک ها در بعضی از مهد کودک ها آموزش های مقدماتی موسیقی و ایجاد خلاقیت ارائه می گردد. آموزش های زبان خارجی پیش دبستانی و یا مطالب و امور آموزشی و تربیتی دیگر نیز به دنبال این آموزش ها می آیند. در زمینه مهد کودک های مختلط و مخصوص کودکان استثنائی با همکاری مراکز درمانی دوره ها و اقداماتی هم چون موسیقی درمانی ‍، حرکت درمانی، و کاردرمانی، سوار کاری درمانی ارائه می گردند. در گروه های کودکان بر طبق برنامه آموزشی تربیتی، یعنی طرح و فرضیه ایده آل (روسو)تربیتی طبیعی، آموزشی اصلاحی، آموزش انسانی و غیره اعمال می شود.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
جامعه هلندی (فلمیش زبان) بلژیک

ساختار آموزشی

حضور در دوره آموزش پیش دبستانی برای کودکان اختیاری بوده واین دوره مختص کودکان سنین (6-5/2) ساله می باشد.این دوره آموزشی کاملاً رایگان بوده و نرخ شرکت کودکان سه ساله 92% و کودکان چهار ساله 97% و کودکان پنج سال و بالا 100% درصد است.همانگونه که ازنام این دوره پیداست، دوره آمادگی برای آموزش ابتدایی به شمار میرود.

اهداف آموزشی

از جمله اهداف کلی آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• پرورش خلاقیتهای ذهنی و تعادل فیزیکی کودکان

• پرورش مهارتهای فکری کودکان

• پرورش مهارتهای ارتباطی و گفتاری کودکان

• پرورش استقلال و خلّاقیت کودکان

در ایالت فلاندر مدارس پیش دبستانی استثنایی ویژه کودکان عقب مانده ذهنی وجسمی نیز وجود دارد.مدارس پیش دبستانی مختلط بوده و دربیشتر موارد به یک مدرسه ابتدایی چسبیده هستند.در بیشتر مدارس پیش دبستانی براساس اندازه مدرسه،کودکان درسه گروه سنی طبقه بندی می شوند وهرگروه به دست یک مربی سپرده می شود.سال تحصیلی مدارس پیش دبستانی مانندمدارس ابتدایی است.دراین قبیل مدارس ارزیابی عمدتاً براساس مشاهدات مربی صورت می پذیرد و کودکان به طورخودکار به کلاس بالاترارتقا مییابند.مراکز مشاوره همگام با یک تیم آموزشی میزان پیشرفت کودکان را مورد بررسی قرار می دهند.

جامعه فرانسه زبان بلژیک

ساختار آموزشی

درجامعه فرانسه زبانان کشور بلژیک آموزش پیش دبستانی یکی ازاجزا ثابت وانفکاک ناپذیر نظام آموزشی است آموزش پیش دبستانی اختیاری، آزاد به صورت مختلط بوده ومختص کودکان سنین 6-2.5 ساله ودر بعضی از موارد استثنایی هقت ساله است. نرخ شرکت در آموزش پیش دبستانی درمیان کودکان سه ساله 95%، کودکان چهار ساله 97% وکودکان5ساله وبیشتر 100%می باشد.آموزش پیش دبستانی دارای یک نقش اجتماعی بوده وموجب آماده سازی کودک برای ورود به دوره آموزش ابتدایی می شود.

اهداف آموزشی

از جمله مهمترین اهداف آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• تقویت قوای ذهنی،روحی وجسمی کودکان

• تقویت مهارتهای فکری وعقلانی کودکان

• تقویت مهارتهای گفتاری وارتباطی کودکان

• تقویت قدرت استقلال وخود اتکایی کودکان

• تقویت قدرت خلاقه کودکان

آموزش پیش دبستانی درکودکستانها که به مدارس ابتدایی وابسته است ارائه می شود.

درهرشبکه آموزشی جامعه فرانسه زبانان کشوربلژیک کودکستانها حضوری فعال دارند. دربیشتر موارد کودکستانها بنا به اندازه خود وبراساس سن کودکان کلاس بندی شده ولی در برخی ازمناطق روستایی که تعداد کودکان برای گروه بندی آنان بر اساس جدول سنی ویژه این دوره کافی نیست.از الگوی خانوادگی یا همان مختلط استفاده می شود.

درمدارس پیش دبستانی برای تشویق کودکان به رشد وپیشرفت روانی،جسمی،هنری،زبانیوعقلانی واجتماعی از فعالیتهالی متنوع استفاده می شود.دردوره پیش دبستانی هیگونه ارزشیابی رسمی صورت نمی پذیرد وکودکان به طور اتوماتیک به کلاس بالاتر ارتقاء پیدا می یابد. هرهفته تحصیلی مدارس پیش دبستانی متشکل ازحدود پنج شیفت صبحگاهی وچهار شیفت عصر گاهی بوده وبعد ازظهرها روزهای چهارشنبه کودکان آزادهستند.سال تحصیلی مدارس پیش دبستانی ازاول سپتامبر آغاز ودر 30 ژوئن به پایان میرسد.علاوه بر تعصیلات رسمی سنتی، مدارس پیش دبستانی یک هفته درماه های فوریه ونوامبر در اعیاد کریسمس وعید پاک تعطیل می باشند.

جامعه آلمانی زبان بلژیک

ساختار آموزشی

در بخش آلمانی زبان بلژیک آموزش پیش دبستانی یاکودکستان یک بخش ثابت ازنظام آموزشی می باشد.این دوره آموزشی کاملاً اختیاری وبدون هزینه بوده ومختص بچه های سنین 6-2.5 سال می باشد.دربرخی از موارد استثنایی برای کودکان بیشتر از7 ساله می باشد کودکان 3 ساله به بالا بیشترین حضوردراین دوره را به خود اختصاص داه اند که این میزان به 95% بالغ می گردد. آموزش پیش دبستانی دارای یک عملکرد اجتماعی ویژه بوده وبرای ورود به آموزش ابتدایی یک دوره آمادگی محسوب می شود.

اهداف آموزشی

اهداف کلی آموزش پیش دبستانی در موارد زیر نهفته است:

• رشد عقلانی وفیزیک وروانی

• توسعه مهارتهای ذهنی

• گسترش برقراری ارتباط با دیگران کودکان

• گسترش استقلال کودکان

• رشد خلاقیت کودکان

آموزش پیش دبستانی درکودکستانها ارائه شده ومعمولاً این قبیل مراکزآموزشی به مدارس ابتدایی چسبیده هستند.همچنین خاطرنشان می شود که درهر سه شبکه آموزشی سابق الذکر، کودکستانها حضوری فعالی دارند.دربیشتر مواقع کودکستانها بنا به اندازه آنها وسن کودکان، کلاس بندی ویا گروهب ندی شده ولی در برخی ازمناطق روستایی که مدارس کوچک به اندازه کافی شاگردی برای گروه بندی در اختیار ندارند،کودکان سنین مختلف را به شکل یک خانواده کلاس بندی می کنند.دراین قبیل کلاسها بیست کودک مشغول فراگیری می شوند.کودکان در کودکستانها تحت نظارت مربیان مهد کودم قرار می گیرند.هرمربی مهد کودک عهده دار یک کلاس ازکودکان شده ولی دربرخی مواقع بنا به مقررات داخلی مهد کودک مربیان کلاسهای مختلف با یکدیگرهمکاری می نمایند.جدول زمانی کودکستانها تغییرپذیر بوده وهیچگونه آموزش رسمی به کودکان داده نمی شود.البته کودکان دراین قبیل مراکزبه انجام فعالیتهال متنوعی نظیر فعالیتهای هنری،ذهنی،زبانی، موسیقیایی وعلمی وادار می شوند.اما به آنان درس رسمی داده نمی شود.همچنین دراین سطح هیچگونه ارزیابی تحصیلی ویا امتحان کتبی ازکودکان بعمل نمی آید وارزیابی عمدتاً بر اساس مشاهدات مربیان مهد ازعملکرد رفتاری کودکان صورت می پذیرد.در این دوره کودکان بدون هیچگونه محدودیتی به کلاس بالاتر ارتقاء می یابند. مراکز PMS همراه با تیم آموزشی مهد کودک میزان درجه بلوغ ورشد فکری وجسمی کودک را ارزیابی قرارمی دهند.کودکان چهارروز ونیم درهفته به مهد کودک رفته ودرسال اول کودکستان، چنانچه والدین آنها مایل باشند، می توانند درشیفت صبحگاهی به مهد کودک بروند. طول دوره تحصیلی کودکستان هماننددوره تحصیلات پایه می باشد که در آن دوماه تعطیلات تابستانی و دو هفته تعطیلات عید کریسمس وجود دارد.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه

ساختار آموزشی

آموزش معلمان همواره به عنوان، یک بخش مهمی از سیستم آموزش سوسیالیستی کشور چین مطرح بوده است. طی50 سال اخیر، از زمان پایه گذاری جمهوری خلق چین، دولت بر اجرای برنامه های آموزشی معلمان تاکید نموده و حمایت های گسترده ای از آن به عمل آورده است. اصول کلی سیستم آموزش معلمان کشور چین بر آورده سازی نیازهای آموزشی پیش دانشگاهی در انواع و سطوح مختلف استوار گردیده است. سیستم مذکور بر اساس شرایط خاص کشور چین طراحی شده و بر موسسات آموزش معلمان غیر وابسته مانند بخشهای مدیریتی تحت نظارت مؤسسات آموزشی مشتمل می گردد. آموزش معلمان در کشور چین از دو بخش آموزش قبل از خدمت و آموزش ضمن خدمت متشکل می گردد.

از جمله دوره های آموزش معلمان می توان به مؤسسات آموزش 4 ساله معلمان شامل کالج ها و دانشگاههای عمومی، کالج های تربیت معلم سه ساله و مدارس متوسطه آموزش پیش از خدمت معلمان مقطع ابتدایی اشاره نمود. مؤسسات مذکور به آموزش معلمان در جهت تدریس در مدارس مقدماتی Junior و تکمیلی متوسطه (Senior) و مدارس ابتدایی، مراکز پیش دبستانی و مؤسسات آموزش استثنایی مبادرت می نمایند. دوره های آموزش ضمن خدمت توسط موسسات آموزشی و مراکز تربیت معلم به معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و مدارس متوسطه ارائه می گردد. علاوه بر این، دپارتمانهای آموزش عالی و برنامه های آموزشی تلویزیونی در جهت آموزش معلمان مدارس متوسطه طراحی گردیده اند. علاوه بر این برنامه های آموزشی ضمن خدمت ویژه معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه از طریق برنامه های آموزشی مدارس شبانه، آموزش ماهواره ای و برگزاری آزمونهای ویژه سیستم خودآموزی به مورد اجرا درآمده است.

سیاستهای آموزشی

وزارت آموزش و پرورش چین به تدوین برنامه ای جهت تربیت10هزار معلم مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود که در اواخر سال 2001 به پایان رسید. 38 دانشگاه آموزش معلمان، مسئولیت آموزش این 10 هزار معلم را بر عهده داشته و دولت مرکزی مبلغی بالغ بر 26/76 میلیون یوان به اجرای برنامه فوق اختصاص داده بود.علاوه بر این، نخستین دوره آموزش معلمان جهت بررسی کتب درسی جدید آموزش و پرورش پایه ای چین در تاریخ 24 مارس تا 28 آوریل سال2001 در تعداد9 دانشگاه تربیت معلم برگزار شده و تعداد 3038 معلم نیزدر این دوره ها شرکت کردند.گفتنی است که پروژه مذکور، نقش مهمی در انجام اصلاحات در آموزش و پرورش پایه ای چین ایفا نموده است. وزارت آموزش و پرورش چین همچنین به آموزش اخلاقی معلمان نیز توجه ویژه ای مبذول داشته است.از سوی دیگر، به دنبال ارتقاء موقعیت اجتماعی معلمین در جامعه چین، درآمد آنها نیز افزایش یافته است. در سال 2001 حقوق متوسط سالیانه معلمین در دانشگاه ها بر 18054 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 3856 یوان (16/27 درصد) افزایش داشته است. در همین اثنا، حقوق متوسط سالیانه معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه بر 10194 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 1610 یوان (76/18 درصد) افزایش داشته است.

لزوم حضور معلمین در دوره های آموزشی

درحال حاضر، کشور چین، از 10 میلیون معلم مدرسه ابتدایی و متوسطه برخوردار می باشد. در این اثنا، آموزش ضمن خدمت و تربیت شغلی معلمین، وظیفه مهمی در جهت پیشرفت آموزش و پرورش کشور چین می باشد. طبق درخواست وزارت آموزش و پرورش چین، تا انتهای سال 2001، کلیه معلمین ابتدایی و متوسطه، ملزم به شرکت در آموزش دوره ای (هر 5 سال یک بار) می باشند.در این راستا، جهت اجرای طرح فوق، شبکه بزرگ کامپیوتری آموزش و پرورش مداوم معلمین ابتدایی و متوسطه تحت عنوان (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) (www.ChinaTDE.net) راه اندازی گردیده است. گفتنی است که شبکه کامپیوتری معلمین چین، از مرکز مطبوعاتی، مرکز تربیتی، مرکز پژوهشی، مرکز درسی، مرکز خدماتی و مرکز مبادلاتی برخوردار می باشد. در حال حاضر، تعداد 28 پایگاه آزمایشی در 18 استان و ناحیه خود مختار کشور در حال تاسیس می باشند. طی سپتامبر سال 2001، دروس مرحله اول شبکه کامپیوتری ارائه گردیده و دروس مراحل دوم و سوم در پی راه اندازی شبکه های جدید، ایجاد گردیده است. طی سال2003 (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) به ارائه 200 واحد درسی مبادرت خواهد نمود.گفتنی است که دروس فوق، درجهت برآورده سازی نیازهای آموزش و پرورش ضمن خدمت معلمین چینی ارائه می گردد.

اصلاحات و توسعه

جوان سازی یک ملت به آموزش و توسعه آموزش به معلمان بستگی دارد. از این روی حزب کمونیست و دولت چین توجه عمده ای بر آموزش معلمان معطوف داشته و آنرا در رأس دستور کار خود قرار داده است. چهارمین کنفرانس ملی آموزش معلمان چنین طی سال 1980 برگزار گردید. طی این کنفرانس اهداف و وظایف آموزش معلمان در عصر جدید پس از جمع بندی سی سال تجربه مشخص گردید. در سال 1985، کمیته مرکزی حزب کمونیست چین در خصوص اصلاح سیستم آموزشی بر توسعه آموزش ضمن خدمت معلمان مانند سایر اقدامات استراتژیک در توسعه آموزش تاکید نمود. در حال حاضر آموزش معلمان به وضعیتی بالاتر از همیشه ارتقاء یافته است. در همان اثنا نشست ملی معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه بر پا گردید. طی این نشست اهداف، سیاستها و روش های پایه ریزی شرایط معلمان مقطع پیش دانشگاهی و سیاستهای توسعه هر چه بیشتر آموزش معلمان اتخاذ گردید. طی سال1993 با صدورخط مشی اصلاح و توسعه آموزش چین کلیه دولتها اعم از ملی و منطقه ای ملزم به افزایش اعتبارات مالی در جهت ارتقا سطح کیفی و کمی آموزش معلمان گردیدند. با برگزاری «پنجمین نشست ملی آموزش معلم» طی سال 1996 از «تربیت معلم به عنوان اولویت استراتژیک در روند توسعه آموزشی کشور یاد شده و دولتها ملزم به ایجاد سیستم منسجم آموزش معلمان گردیدند. مطابق نتایج بدست آمده در این نشست دولتها ملزم به معرفی آموزش معلمان به عنوان یک مسأله قابل توجه برای قرن های آتی گردیدند. بعدها وضعیت استراتژیک آموزش معلمان و روند توسعه آن هر چه بیشتر تقویت شد. با اعمال اصلاحات و اتخاذ سیاست باز شدن درها به دنیای بیرون، آموزش معلمان در چین به مرحله جدیدی از توسعه وارد شد. در حال حاضر آموزش معلمان پیروی از جهت گیری های سوسیالیستی را ادامه داده و به فراهم سازی برنامه های آموزش پیش دانشگاهی برای کشور مبادرت می نماید. علاوه بر این در جهت ارتقا کیفیت مدارس و بهبود تدریجی روند اصلاحات، اقدامات و پیشرفتهای قابل توجهی در سیاست های آموزش معلمان کشور صورت گرفته است. این امر در لیست اولویت دولتها در ردیف اول قرار گرفته است تا اعتبارات آن افزایش یافته و استاندارد سازی شرایط آموزشی سرعت گیرد. مدیریت مدارس پیش از پیش استاندارد و علمی شده است. علاوه بر این کیفیت آموزشی و کیفیت آکادمیک اعضای مؤسسات آموزش معلمان به صورت جامع در روند تعمیق اصلاحات بهبود یافته است. موفقیت های عمده ای نیز در تحقیقات علمی به ویژه در تحقیقات آموزشی بدست آمده است. کالج ها و مؤسسات آموزش معلمان به آموزش هزاران معلم مدارس ابتدایی و متوسطه در جهت تقویت ساختار آموزش پیش دانشگاهی و به ویژه توسعه آموزش پایه نه ساله و ارتقاء کیفیت آموزشی در کشور مبادرت نموده اند. در سال 1998، تعداد کل معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه عادی بر 9516500 نفر بالغ گردید که 5819400 نفر به معلمان مدارس ابتدایی، 3054700 نفر به معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior و 642400 نفر به معلمین مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) تعلق دارد. از آنجاییکه از آموزش معلمان در کشور چین تحت عنوان بزرگترین سیستم حامی آموزشی پیش دانشگاهی در جهان یاد می گردد از این روی اصلاحات و توسعه آن قویاً به پیشرفت آموزش پیش دانشگاهی کشور منجر گردیده است.

تبادلات بین المللی آموزشی

از سال 1982 تا 2000، کشور چین طی پنج مرحله با سازمان یونیسف UNICEF در حوزه آموزش معلمان همکاری داشته است که از آن جمله می توان به پروژه آموزش معلمان مدارس ابتدایی، آموزش پیش دبستانی و آموزش استثنایی از سال 1985 تا 1989، پروژه آموزش ضمن خدمت معلمین مدارس ابتدایی از سال 1990 تا 1993، پروژه آموزش معلمین مدارس ابتدایی طی سالهای 1994 تا 1995 و پروژه آموزش ابتدایی در نواحی فقیرنشین طی سال 1996 تا 2000 اشاره نمود. در سال 1993، کشور چین به انجام پروژه های مشترک با UNDP در زمینه آموزش معلمان پیش دانشگاهی مبادرت نمود. از سال 1990 تا 1994، کشور چین به انجام پروژه مشترک آموزش ضمن خدمت معلمان مدارس متوسطه با بانک جهانی مبادرت نمود. پروژه دیگر توسعه برنامه های آموزش معلمان طی سالهای 1993 تا 1998 بود. علاوه بر این گسترش تبادلات آموزش معلمان در میان کشور چین و سایر کشورها و نواحی جهان وجود داشته که تبادل نمایندگان، تورهای مطالعاتی، تبادل دانش پژوهان، تأسیس مدارس مشترک و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی بر روی آموزش از آن جمله می باشد. علاوه بر این، از معلمان و کادر آموزشی چینی جهت شرکت در سمینارها و سمپوزیوم های بین المللی دعوت به عمل آمده است که این خود رد جهت تقویت فهم دو جانبه و روابط دوستانه و توسعه آموزش معلمان در کشور چین کاملاً موثر بوده است.

آموزش پیش از خدمت معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش عالی عمومی معلمان در کشور چین به صورت عمده بر آموزش معلمان مدارس متوسطه متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده طی سال 1998، تعداد 229 مؤسسه آموزش عالی با تعداد 690 هزار دانشجوی ثبت نامی در کشور چین فعالیت دارد. دانشگاهها، مؤسسات آموزش معلمان و کالج های آموزش معلمان همگی از فارغ التحصیلان مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) ثبت نام به عمل می آورند. لازم به ذکر است که برنامه های آموزشی 4 ساله عمدتا جهت آموزش معلمان مدارس تکمیلی متوسطه Senior و برنامه های 2 تا 3 ساله آموزشی عمدتاً جهت آموزش معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior می باشد. از جمله تخصص های آموزشی که در دورههای آموزش معلمان ارائه می گردد می توان به فنون تعلیم و تربیت کودکان، آموزش پیش دبستانی، آموزش های تخصصی، روانشناسی، تکنولوژی آموزشی، ادبیات و زبان چینی، زبان و ادبیات اقلیت های قومی، آموزش سیاست و ایدئولوژی، تاریخ، زبان انگلیسی، زبان روسی، زبان ژاپنی، علوم ریاضی و ریاضیات کاربردی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، موسیقی، هنرهای زیبا و تربیت بدنی اشاره نمود.

تبادلات بین المللی آموزشی

از سال 1982 تا 2000، کشور چین طی پنج مرحله با سازمان یونیسف UNICEF در حوزه آموزش معلمان همکاری داشته است که از آن جمله می توان به پروژه آموزش معلمان مدارس ابتدایی، آموزش پیش دبستانی و آموزش استثنایی از سال 1985 تا 1989، پروژه آموزش ضمن خدمت معلمین مدارس ابتدایی از سال 1990 تا 1993، پروژه آموزش معلمین مدارس ابتدایی طی سالهای 1994 تا 1995 و پروژه آموزش ابتدایی در نواحی فقیرنشین طی سال 1996 تا 2000 اشاره نمود. در سال 1993، کشور چین به انجام پروژه های مشترک با UNDP در زمینه آموزش معلمان پیش دانشگاهی مبادرت نمود. از سال 1990 تا 1994، کشور چین به انجام پروژه مشترک آموزش ضمن خدمت معلمان مدارس متوسطه با بانک جهانی مبادرت نمود. پروژه دیگر توسعه برنامه های آموزش معلمان طی سالهای 1993 تا 1998 بود. علاوه بر این گسترش تبادلات آموزش معلمان در میان کشور چین و سایر کشورها و نواحی جهان وجود داشته که تبادل نمایندگان، تورهای مطالعاتی، تبادل دانش پژوهان، تأسیس مدارس مشترک و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی بر روی آموزش از آن جمله می باشد. علاوه بر این، از معلمان و کادر آموزشی چینی جهت شرکت در سمینارها و سمپوزیوم های بین المللی دعوت به عمل آمده است که این خود رد جهت تقویت فهم دو جانبه و روابط دوستانه و توسعه آموزش معلمان در کشور چین کاملاً موثر بوده است.

آموزش پیش از خدمت معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش عالی عمومی معلمان در کشور چین به صورت عمده بر آموزش معلمان مدارس متوسطه متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده طی سال 1998، تعداد 229 مؤسسه آموزش عالی با تعداد 690 هزار دانشجوی ثبت نامی در کشور چین فعالیت دارد. دانشگاهها، مؤسسات آموزش معلمان و کالج های آموزش معلمان همگی از فارغ التحصیلان مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) ثبت نام به عمل می آورند. لازم به ذکر است که برنامه های آموزشی 4 ساله عمدتا جهت آموزش معلمان مدارس تکمیلی متوسطه Senior و برنامه های 2 تا 3 ساله آموزشی عمدتاً جهت آموزش معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior می باشد. از جمله تخصص های آموزشی که در دورههای آموزش معلمان ارائه می گردد می توان به فنون تعلیم و تربیت کودکان، آموزش پیش دبستانی، آموزش های تخصصی، روانشناسی، تکنولوژی آموزشی، ادبیات و زبان چینی، زبان و ادبیات اقلیت های قومی، آموزش سیاست و ایدئولوژی، تاریخ، زبان انگلیسی، زبان روسی، زبان ژاپنی، علوم ریاضی و ریاضیات کاربردی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، موسیقی، هنرهای زیبا و تربیت بدنی اشاره نمود.

وضعیت آموزش معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش ضمن خدمت معلمان در مدارس ابتدایی و متوسطه به دو نوع آموزش با درجه تحصیلی و بدون درجه تقسیم می گردد. طی سال 1991 تا 1995،کمیسیون آموزش ملی به ارائه پیشنهادی در خصوص آموزش مداوم بمعلمان مدارس ابتدایی، آموزش معلمان تازه کار مدارس ابتدایی طی دوره کار آموزی و آموزش مهارتهای پایه به معلمان مدارس ابتدایی مبادرت نمود. آموزش مداوم ابتدائاً در میان معلمان مدارس ابتدایی توسعه یافت. این نوع آموزش عمدتاً تقویت روش تدریس، اخلاق، تئوری های آموزشی و توانایی های آموزشی معلمان برخوردار از آموزش های ضمن خدمت تاکید دارد. دپارتمان ها و مؤسسات آموزش ضمن خدمت معلمان پایه های اصلی آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی به شمار می آیند. آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی خود به دو بخش دوره کار آموزی معلمان تازه کار و آموزش تکمیلی تقسیم می گردد. آموزش هایی نیز در خصوص همکاری های آموزشی، دلسوزی برای دانش آموزان، انس گرفتن با نظام ها و خط مشی های آموزشی، بررسی قوانین متداول در خصوص کتب مرجع به معلمین ارائه می گردد. آموزش تکمیلی نیز به صورت معرفی مسؤولیتهای شغلی، توانایی های آموزشی و بخشهایی از نیازهای تکمیلی در سطوح بالاتر ارائه می گردد. روند آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی، پس بعد از برگزاری پنجمین نشست ملی آموزش معلمان طی سال 1996 سرعت پیدا کرد. در حال حاضر 51 ناحیه در 123 استان، برنامه های آموزش مداوم به صورت تجربی مبادرت نموده اند. طی سال 1997 پیشنهاداتی در خصوص تقویت تجربه منطقه ای آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه توسط کمیسییون آموزش ملی مطرح گردید. در این پیشنهادات، اهداف، محتوا، نحوه اداره، سطح مسؤولیتهای دپارتمانهای اداری ونقشی مؤسسات آموزش معلمان و مؤسسات تحقیقاتی و سمعی بصری تصریح گردیده است. طی سال 1997 دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی به ارائه یک سری ملاک های راهنما در خصوص گسترش دوره های آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود. در تألیف کتب مرجع آموزش مداوم معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه از ترکیبی از انتشار کتب ملی و منطقه ای با ارجحیت کتب منطقه ای استفاده می گردد. وزارت آموزش به تألیف تعدادی کتب مرجع ملی ویژه دوره های اجباری عمومی آموزش معلمان از قبیل بررسی تئوری Deng Xiaoping، اخلاق حرفه ای معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، روش شناسی پایه و تکنولوژی آموزش مدرن مبادرت می نماید. بهبود اخلاق حرفه ای معلمان ابتدایی و متوسطه، بخش اصلی آموزش مداوم است. در سال 1997، دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی، پیشنهاداتی در خصوص تقویت آموزش اخلاق حرفه ای در آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ارائه نمود که به نظام بندی جهت گیری مدیران، اهداف، محتوا، اقدامات، آزمون ها و سیستم ارزیابی و تقویت اداره و مدیریت آموزشی منجر گردید. علاوه بر این، وزارت آموزش به تصویب قوانینی در خصوص آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه به منظور اجرای سیستم آموزش مداوم و شناسایی محتوا، روش ها، نحوه اداره سازمانی، استانداردهای زیر بنایی، آزمون ها و ارزیابی، جوایز و جریمه های آموزش مداوم معلمان مبادرت نموده است. در سال 1999، مجلس ملی، طرح جوان سازی آموزش طی قرن بیست و یکم را در دستور کار خود قرار داد. گفتنی است که پیش نویس طرح مذکور توسط وزارت آموزش ارائه گردیده بود. دو موضوع اصلی در طرح «پروژه تربیت معلم بین دو قرن» وجود داشت. یکی تکمیل آموزش مداوم، آموزش مدیران کنونی و معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ظرف مدت زمان سه سال و دیگری گزینش و آموزش 100 هزار معلم ذخیره برای مدارس متوسطه فنی حرفه ای و مدارس ابتدایی ظرف مدت زمان دو سال بود. گفتنی است که از میان این افراد تعداد 10000 نفر از طریق برنامه هایی که مستقیماً توسط وزارت آموزش سازماندهی شده است آموزش می بینیند. لازم به ذکر است که وزارت آموزش اکنون در مسیر انجام این طرح است.

آموزش معلمان مقطع ابتدایی

معلمان این مقطع در مراکز تربیت معلم به مدت سه تا چهار سال با استفاده از تکنولوژی ماهواره ای آموزش می بینند و از سال 1986 برنامه های آموزش معلمان این مقطع از طریق تلویزیون ارائه می گردد. موضوعات ارائه شده برای معلمین این مقطع عمدتا در سه زمینه نظریه های مقدما تی، ادبیات و جبر می باشد. معلمین مدارس ابتدایی پس از فارغ التحصیلی از مراکز آموزش متوسطه وقبل از شروع تدریس ملزم به گذراندن دوره های آموزشی در زمینه سیاست، تحصیلات عمومی، اطلاعات علمی، نظریه های آموزشی، هنر، تربیت بدنی و … در مدارس عادی یا مراکز دیگر بوده و سپس برای تحصیلات عالی می باید رهسپار مراکز تربیت معلم گردند.

آموزش معلمین مقطع متوسطه

آموزش معلمین در سطح متوسطه به طور عمده بر آموزش معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و آموزش استثنایی متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 875 کالج آموزش متوسطه معلمان با تعداد 920000 دانشجو فعالیت دارد علاوه بر این، تعداد 811 مدرسه متوسطه آموزش معلمان، 61 مرکز آموزش مربیان پیش دبستانی و 3 مرکز آموزش استثنایی فعالیت دارد. وظیفه اصلی آموزش معلمان در سطح متوسطه، تربیت معلمان مقطع آموزش ابتدایی است. مؤسسات فوق، از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نامبه عمل آورده و طی دوره های 3 تا 4 ساله به آموزش آنان مبادرت می نمایند. از جمله رشته های درسی ویژه معلمین سطوح متوسطه می توان به دروس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیتهای خارج از برنامه اشاره نمود. دوره های اجباری بر آموزش سیاست و ایدئولوژی، روش شناسی زبان چینی، آموزش ریاضیات در مدارس ابتدایی، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، روانشناسی، تعلیم و تربیت کودکان مدارس ابتدایی، آموزش سمعی و بصری پایه، تربیت بدنی، موسیقی، هنرهای زیبا، مهارتهای شغلی و اصول کاربردی کامپیوتر مشتمل می گردد. مطابق با نیازهای آموزش منطقه ای رشته های انتخابی نیز خود بر موضوعاتی مشتمل می گردد که به تعمیق و گسترش معلومات دانش آموزان و پرورش علایق و استعداد آنان منتهی می گردد. علاوه بر عناوین فوق، دورس فنی حرفه ای در جهت برآورده سازی نیازهای توسعه اقتصادی محلی ارائه می گردد. روش تدریس نیز خود بر دیدار از مدارس ابتدایی، بازدید آموزشی، کارآموزی آموزشی و آموزش تجربی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر سخنرانی ها، ساماندهی گروههایی با علائق تخصصی و بررسی اجتماعی روند آموزش دانش آموزان، علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی مشتمل می گردد. وظیفه اصلی مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه، آموزش مربیان کودکستانی است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 61 مدرسه تربیت معلم پیش دبستانی در مقطع متوسطه با 58000 کودک در کشور چین فعالیت دارند. مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و آموزش 3 تا 4 سال ارائه می نمایند. برنامه های درسی بر 4 بخش دروس اجباری شامل آموزش سیاست و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، شیمی، فیزیک، زیست شناسی، جغرافیا، تاریخ، آموزش سمعی بصری پایه، مراقبتهای بهداشتی از کودکان کودکستانی، روانشناسی قبل از دبستان، بررسی آموزش پیش دبستانی، طراحی و جهت دهی فعالیتهای آموزشی پیش دبستانی، و دروس اختیاری موسیقی، هنرهای زیبا، رقص، تربیت بدنی و مهارتهای کاری مشتمل می گردد. علاوه بر این در جهت پوشش دادن به نیازهای مدارس پیش دبستانی محلی، دوره های انتخابی جهت هر چه وسیع تر نمودن معلومات دانش آموزان و پیشبرد علائق و مهارت های تخصصی آنان طراحی گردیده است. آموزش روش تدریس نیز خود بر دیدار از کودکستانهای محلی، مشاهده دقیق رشد جسمی و ذهنی کودکان کودکستانی، کارآموزی آموزشی و آموزش خدمات کودکستانی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز با هدف پیشرفت آموزش علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی از طریق برگزاری سخنرانی و انجام همکاری ها و بررسی های اجتماعی صورت می گیرد. وظیفه اصلی مدارس تربیت معلم در سطح متوسطه، آموزش تخصصی معلمان مدارس ابتدایی است. در سال 1998، 33 مؤسسه تربیت معلم با آموزش تخصصی در سطح متوسطه در چین فعالیت داشت؛ سه مؤسسه از این مؤسسات به طور کامل به کار آموزش تخصصی اختصاص نیافته است. مؤسسات آموزش معلمان متوسطه استثنایی نیز به ارائه سه نوع آزمون آموزش ناشنوایان، نابینایان و عقب افتادگان ذهنی مبادرت می نمایند. به طور معمول مدارس مذکور از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و به آموزش آنان طی 3 تا 4 سال تحصیلی می پردازند. این دوره ها نیز خود از 4 قسمت دورس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیت های خارج از برنامه متشکل می گردد. دروس اجباری نیز خود در دو بخش دروس اجباری تخصصی و عمومی دسته بندیمی گردد. دروس عمومی نیز خود بر آموزش سیاسی و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، فیزیک شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، موسیقی، تربیت بدنی، هنرهای زیبا، اصول تعلیم و تربیت کودکان، روانشناسی پایه، آموزش تخصصی و مهارت های کاری مشتمل می گردد. دروس اختصاصی نیز که به صورت جداگانه ارائه می گردد شامل روانشناسی و تعلیم و تربیت کودک می باشد. روش تدریس نیز بر بازدید از مراکز آموزش استثنایی، کارآموزی و دستیاری معلمان آموزش استثنایی جهت اجرای فعالیتها و تحقیقات آموزشی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر آموزش علوم و تکنولوژی، هنر، تربیت بدنی، سخنرانی و جمع آوری و انجام تحقیقات اجتماعی مشتمل می گردد که بر تشویق دانش آموزان جهت تدریس داوطلبانه در مدارس استثنایی سازمانهای آموزش محلی تاکید دارد. علاوه بر این، دروس انتخابی آموزش استثنایی در مدارس متوسطه عادی آموزش معلمان نیز ارائه می گردد تا از این طریق فارغ التحصیلان این گونه مدارس قادر به مواجهه با چالش های آتی آموزش کودکان معلول بوده و به هدایت صحیح تحصیلی آنان مبادرت نمایند.

آموزش اساتید دانشگاه

تا سال 1955 هیچ گونه دوره آموزشی خاصی برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه نمی گردید و اکثریت دانشجویان به منظور ادامه تحصیلات خود رهسپار اتحاد جماهیر شوروی سابق می شدند. تا اینکه طی سال 1955 دوره دانشیاری تشکیل شده و تعداد محدودی از دانشجویان بورس تحصیلی دریافت نمودند. طی سال 1978 امکان تحصیل در این دو مقطع فراهم آمد. نهایتا از سال 1982 دولت چین به منظور توسعه نظام آموزش عالی کشور به اقداماتی در جهت ارتقاء سطح کیفی دانشگاه ها مبادرت نمود.

آموزش معلمان اقلیت های قومی

کشور چین،کشور برخوردار از ملیت چند قومی متحد با 56 گروه اقلیت نژادی می باشد. جمعیت اقلیت های قومی کشور بر 108 میلیون نفر برابر با 98/8% جمعیت کل کشور بالغ می گردد. آموزش گروه های اقلیت نژادی،بخش مهم تعهدات آموزش ملی را تشکیل می دهد. کشور چین به تشویق، توسعه آموزش معلمین اقلیت های قومی در جهت پیشبرد توسعه آموزش در نواحی اقلیتی مبادرت می نماید. موسسات آموزش عالی، کالج ها و مدارس متوسطه آموزش معلم آن عمده دار مسئولیت آموزش و پرورش معلمان اقلیت های قومی می باشند.درحال حاضر مرکز آموزش معلمان در شمالغرب و مرکز آموزش معلمان جنوب غربی کشور به فعالیت می پردازند. علاوه بر این بخش هایی از مؤسسات ملی و دانشگاههای جامع نیز به ارائه برنامه هایآموزش معلمان اقلیت های قومی مبادرت می نمایند.

آمار آموزشی

طبق آمار بدست آمده طی سال 2001، تعداد مراکز تربیت معلم کشور چین بر 210 باب با تعداد 35/1میلیون دانشجو بالغ می گردد. با اصلاح کتب درسی و باز آموزی مجدد معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه، سطح و سابقه تحصیلی معلمین مدارس مذکور بصورت قابل ملاحظه ای ارتقا یافته است. طبق آمار بدست آمده تا اواخر سال 2001، تعداد معلمین مدارس بر 7977/5 میلیون نفر بالغ گردیده و تعداد معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 1/47 درصد طی سال 1977 به 81/96 درصد ارتقا یافته است. علاوه بر این، تعداد معلمین مقطع سیکل اول بر 3484/3 میلیون نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 8/9 درصد طی سال 1977 به 81/88 درصد ارتقا یافته است. تعداد معلمین مقطع سیکل دوم متوسطه نیز بر 840 هزار نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 9/45 درصد طی سال 1977 به 71/70 درصد ارتقا یافته است.گفتنی است که ارتقا سطح دانش و سابقه تحصیلی معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه نقش مهمی در پیشرفت آموزش و پرورش چین ایفا کرده است. طبق آمار بدست آمده طی سال2000، ازمیان425600مدرس دانشگاهی، بالغ بر39300نفر از مدرک علمی دکتری برخوردار بوده و25900 نفر نیز در سمت دانشیاری فعالیت دارند. علاقه به شغل معلمی درمیان زنان چینی روز به روزافزایش می یابد.تعدادزنان معلم درمدارس مختلف بر000/0 27/ 5 نفر(معادل 5/48 درصدازتعدادکل معلمین) بالغ می گردد.نسبت معلمین زن کمتراز 30سال به 4/5درصد بالغ می گردد.درمدارس متوسطه،نسبت زنان معلم کمتراز رده سنی30 سال دردوره مقدماتی متوسطه بر 8/47 درصد ودردوره تکمیلی متوسطه بر3/44 درصدبالغ می گردد.درمیان اساتید دوره آموزش عالی نیز،نسبت اساتید زن بر 35/37 درصد بالغمی گردد.به طور کلی می توان گفت که3/49 درصد کل اساتید کمتر از رده سنی30 سال را زنان تشکیل می دهندکه بر 50 درصد کل ا ساتید مشتمل می گردد.

در دوازدهم دسامبر سال 1995، مجلس ملی به تصویب قوانین شرایط کاری معلمان مبادرت نمود. در این قانون، استاندارد های استخدامی معلمان، مدارک لازم جهت انجام فعالیت آنان و شرایط دعوت از معلمین و فارغ التحصیلان شایسته جهت تدریس در مراکز آموزش لحاظ گردیده است.

امروزه بسیاری از متفکران و متخصصان تعلیم و تربیت که طرفدار برداشت و دید نو در زمینهِ اصلاحات آموزشی هستند، براین باورند که برنامه‌ریزی اصلاحات برای تجدیدنظر اساسی در عملکرد گذشته و کنونی نظام‌های تعلیم و تربیت هرکشور، باید در پرتو بررسی پیشینهِ تاریخی تحولات آموزش و پرورش و تحلیل وضعیت کنونی نظام آموزشی و همچنین بررسی عملکرد آموزشی سایر کشورها و ممالک دنیا، صورت پذیرد، در این صورت می‌توان با دیدی نو و جامع، عواملی را که موجب رکود فعالیتهای فرهنگی و علمی و شکل‌گیری دشواریهای کنونی نظام آموزشی شده است، شناسایی کرد.

امروزه بسیاری از متفکران و متخصصان تعلیم و تربیت که طرفدار برداشت و دید نو در زمینهِ اصلاحات آموزشی هستند، براین باورند که برنامه‌ریزی اصلاحات برای تجدیدنظر اساسی در عملکرد گذشته و کنونی نظام‌های تعلیم و تربیت هرکشور، باید در پرتو بررسی پیشینهِ تاریخی تحولات آموزش و پرورش و تحلیل وضعیت کنونی نظام آموزشی و همچنین بررسی عملکرد آموزشی سایر کشورها و ممالک دنیا، صورت پذیرد، در این صورت می‌توان با دیدی نو و جامع، عواملی را که موجب رکود فعالیتهای فرهنگی و علمی و شکل‌گیری دشواریهای کنونی نظام آموزشی شده است، شناسایی کرد.
با دیدی واقع‌بینانه بر عملکرد آموزشی و پرورشی سایر کشورها می‌توان یک تطبیق علمی - پژوهشی برنظام آموزش و پرورش خود بیا فکنیم و نقاط قوت و ضعف خود را با دیدی وسیع و نگرشی عمیق بررسی نماییم لذا در این گزارش تحقیقاتی، ویژگیهای مدیریت مدارس در کشور آلمان مورد بررسی قرار گرفته است.
امروزه، به عنوان راهی برای حل و فصل رضایتبخش امور آموزشی، در آلمان قبل از هرکشور دیگری مورد توجه دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت است.
مدیران مدارس آلمان از اختیارات وسیعی در ادارهِ امور آموزشی و اداری برخوردارند و تمامی نهادها، که به نحوی در تحقق اهداف تربیتی مؤثرند، در مدیریت و اداره امور آموزش و پرورش چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم مشارکت دارند.
مدیران مدارس آلمان که به رکتور معروفند، سرپرست معلمان هستند. آنان براساس پیشنهاد شورای مدرسه و با حکم رئیس اداره مدارس ایالت تعیین می‌شوند و این وظایف را برعهده دارند:
1) مسئول برنامه‌ریزی تحصیلی و عرضه‌کننده برنامهِ کار برای هر یک از معلمان.
2) نظارت بر فعالیتهای تحصیلی در هر یک از کلاسها، براساس برنامه تعیین شده.
3) نظارت بر حضور و غیاب دانش‌آموزان و اجرای مقررات و ضوابط قانونی در امور آموزشی، بهداشتی و حوادث.
4) مسئول تهیه تجهیزات و امکانات آموزشی و تأمین نیازمندیهای مالی مدرسه و نیز تصمیم‌گیری در زمینهِ تخصیص اعتبارات برای خرید ابزار و وسایل آموزشی.
در آلمان، در غیاب مدیر مدرسه، وظایف وی را معاونش برعهده می‌گیرد. همچنین در مدارس آلمان شوراهایی به نام،، و مدیر را در حل و فصل امور یاری می‌دهند.
● شورای مدرسه:
این شورا در راس کمیته‌های مشورتی و تصمیم‌گیری مدارس قرار دارد. اعضای آن متشکل از مدیر مدرسه، نماینده شورای دانش‌آموزان، نماینده معلمان و مشاور و مسئول امور هدایت تحصیلی دانش‌آموزان است.
در نظام آموزش آلمان، شورای مدرسه نهادی شناخته شده است که زمینه را برای همکاری میان مدیر، معلمان، شاگردان و والدین فراهم می‌سازد. وظایف این شوراها در ایالت‌های آلمان متفاوت است؛ امّا مهمترین آنها عبارت است از:
▪ تدوین مقررات و ضوابط انضباطی در مدرسه، تعیین تدریس در کلاسهای درس، مشخص کردن ساعت استراحت میان ساعات تشکیل کلاس، تعیین میزان تکالیف برای دانش‌آموزان و میزان ساعات تشکیل کلاس‌ برای تدریس هر درس در برنامه هفتگی مدرسه.
▪ مهیا کردن وسایل رفت و آمد دانش‌آموزان و امکانات آموزشی و بهداشتی.
▪ تصویب و تأیید برنامه‌ بازدیدها و گردشهای علمی و نیز تهیه امکانات اجرایی برای این برنامه‌ها.
▪ تعیین کتابهای درسی که شورای معلمان از میان کتابهای درسی مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش ایالت انتخاب کرده است. همچنین تعیین کمیت و کیفیت ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان و رتبه‌ بندی آن.
در برخی از ایالتها، شورای مدرسه در زمینه اصلاح یا تغییر تشکیلات و سازمان مدرسه، تجهیز وسایل و امکانات آموزشی مدرسه، بازسازی و نوسازی ساختمان مدرسه، حل و فصل اختلافهای میان والدین و اولیای مدرسه در زمینه دشواریها و مشکلات تحصیلی دانش‌آموزان،‌ برگزاری مراسم ویژه (جشن فارغ‌التحصیلی) و جمع‌آوری کمک‌های نقدی نقش فعالی ایفا می‌نماید.
● شورای معلمان‌
این شورا که متشکل از معلمان یا نماینده هر یک از معلمان پایه‌های تحصیلی یا بخش‌های آموزشی مدرسه است، مدیر را در حل و فصل رضایت‌بخش مسائل مدرسه یاری می‌دهد. وظایف این شورا عبارت است از:
▪ انتخاب کتابهای درسی برای هریک از پایه‌های تحصیلی از میان کتابهای درسی مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش ایالت و طراحی ساعات مدرسه (برنامه کلاس).
▪ بررسی اختلاف نظر والدین با معلمان در زمینه امور تحصیلی و پرورشی دانش‌آموزان.
▪ تصمیم‌گیری دربارهِ انتقال دانش‌آموزان به مدرسه‌ای دیگر یا تغییر کلاس آنها.
▪ تهیهِ طرح پیشنهادی برنامه مدرسه و عرضهِ آن به شورای مدرسه برای تصویب.
▪ تصمیم‌گیری دربارهِ روش آموزش و برنامه تحصیلی دانش‌آموزان با توجه به آزادی عمل معلمان در روش تدریس.
▪ ارائه پیشنهاد در زمینهِ تعیین معیارهای ارزیابی کار معلمان و ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان. معمولاً مدیر مدرسه، به عنوان رئیس شورا، تصمیمات این شورا را به مرحلهِ اجرا می‌گذارد.
● انجمن والدین‌
این انجمن با گروهی از اولیای دانش‌آموزان هر مدرسه تشکیل می‌شود و به حکم دارای این اختیارات است:
▪ تشکیل جلسات، مطلع ساختن والدین دانش‌آموزان از جدیدترین تصمیماتی که درجلسات عمومی مدرسه اتخاذ شده است و منع*** نظریات آنان به شورای مدرسه.
▪ همکاری با مدیریت مدرسه، معلمان و شورای دانش‌آموزان (انجمن دانش‌آموزان) در امور تربیتی.
▪ حمایت از منافع و تقاضاهای شورای مدرسه در منطقه‌ای که مدرسه در آن قرار گرفته است.
▪ شرکت در شورای مدرسه و شورای معلمان با برخورداری از حق را‡ی.
▪ حمایت از خواستهای والدین در امور تحصیلی فرزندانشان.
▪ اظهارنظر دربارهِ شرایط پذیرش دانش‌آموزان، طراحی برنامه درسی، اهداف تربیتی، ارزشیابی کارایی دانش‌آموزان و ضوابط ارتقا از پایه‌ای به پایهِ بالاتر و ارزشیابی مدرک تحصیلی.
▪ نظارت بر اجرای مناسب فعالیتهای تحصیلی دانش‌آموزان، کمک به مدیریت و معلمان مدرسه در اجرای گردشهای علمی و بازدیدهای خارج از مدرسه و تشکیل کلاسهای جبرانی.
البته انجمن والدین می‌تواند در مدرسه جلسه عمومی تشکیل دهد و تمامی والدین دانش‌آموزان را دعوت کند.
انجمن والدین، نمایندگان خود را برای شورای والدین منطقه و استان کاندید می‌نماید.
این شورا نماینده والدین در سطح منطقه یا استان است.
● انجمن دانش‌آموزان‌
در قانون جدید مدارس آلمان، که از اول آگوست 1997 به مرحلهِ اجرا درآمد، برای والدین و دانش‌آموزان در امر تصمیم‌گیری مشترک و سازندهِ امور مدرسه حقوق گسترده‌ای در نظر گرفته شده است.
قوانین آموزش و پرورش ایالتها هرکدام به حق مشارکت دانش‌آموزان از طریق نمایندگان خویش در انجمن دانش‌آموزان در سطح مدرسه و انجمن دانش‌آموزان در سطح منطقه و استان تأکید ورزیده‌اند.
این انجمن‌ها نه تنها از حقوق دانش‌آموزان در کانونهای آموزشی دفاع می‌کنند، بلکه با شرکت نمایندگانشان در شورای مدرسه، شورای تربیتی منطقه و استان در اتخاذ تصمیمات تربیتی منطبق با چارچوب وظایف هریک از دانش‌آموزان، مشارکت فعال دارند.
جلسه عمومی انجمن دانش‌آموزان در سال دو بار برپا می‌شود.
این جلسات برای تبادل نظر و گفت و شنود دربارهِ مسائل دانش‌آموزان است و تمامی نمایندگان دانش‌آموزان از هر مدرسه و در هر مقطع تحصیلی در آن شرکت می‌کنند.
این جلسات با صدور قطعنامه‌ای دربردارندهِ نظریات دانش‌آموزان در راستای حل و فصل مسائل آموزش و پرورش مناطق و استان کار خود را به پایان می‌رساند.
سپس مفاد این قطعنامه برای تصمیم‌گیری به اطلاع مقامهای محلی آموزش و پرورش می‌رسد.
در آلمان امکان برقراری ارتباط میان دستگاه مرکزی آموزش و پرورش و مقامهای محلی، از وزیر آموزش و پرورش ایالتی گرفته تا مدیریت و شوراهای تربیتی درسطح استان، شهر، ناحیه، مدرسه و سرانجام انجمن دانش‌آموزان وجود دارد که بسیار گسترده است. به‌طور معمول، روابط میان این نهادها، آگاهانه، منظم، مستحکم و صمیمانه است و مشکلات تربیتی از طریق جلسات خصوصی و رسمی حل و فصل می‌شود.

لیدا کاکیا کارشناس ارشد تعلیم و تربیت تطبیقی‌ فهرست منابع و مأخذ 1- آقازاده، احمد، مسائل آموزش و پرورش ایران، تهران: سمت،.1383 2- آقازاده، احمد، آموزش و پرورش تطبیقی، تهران: دانشگاه پیام‌نور،.1373 3- آقازاده، احمد، آموزش و پرورش تطبیقی، تهران: سمت،.1382 4 -آقازاده، احمد، مسائل جهانی آموزش و پرورش؛ ترجمهِ احمد آقازاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سوم،.1378 5 -راسخ، شاپور، تعلیم و تربیت در جهان امروز، تهران: انتشارات امیرکبیر،.1347 6 -توما، ژان، مسائل جهانی آموزش و پرورش، ترجمهِ احمد آقازاده،.1366 7- Hompt,John;participation in Education, mun chem.: kul,TUS 1998, P.P 25-30 8- Baddeley, A.D & G. Hitch;”working memory”, The Psychology of memory; Vol-II,1974waiter,M-Lifton; Education for tomorrow; Newyork: Wiley Ine., 1977

روزنامه اطلاعات

آموزش معلمان همواره به عنوان، یک بخش مهمی از سیستم آموزش سوسیالیستی کشور چین مطرح بوده است. طی50 سال اخیر، از زمان پایه گذاری جمهوری خلق چین، دولت بر اجرای برنامه های آموزشی معلمان تاکید نموده و حمایت های گسترده ای از آن به عمل آورده است.

آموزش معلمان همواره به عنوان، یک بخش مهمی از سیستم آموزش سوسیالیستی کشور چین مطرح بوده است. طی50 سال اخیر، از زمان پایه گذاری جمهوری خلق چین، دولت بر اجرای برنامه های آموزشی معلمان تاکید نموده و حمایت های گسترده ای از آن به عمل آورده است.

اصول کلی سیستم آموزش معلمان کشور چین بر آورده سازی نیازهای آموزشی پیش دانشگاهی در انواع و سطوح مختلف استوار گردیده است. سیستم مذکور بر اساس شرایط خاص کشور چین طراحی شده و بر موسسات آموزش معلمان غیر وابسته مانند بخشهای مدیریتی تحت نظارت مؤسسات آموزشی مشتمل می گردد. آموزش معلمان در کشور چین از دو بخش آموزش قبل از خدمت و آموزش ضمن خدمت متشکل می گردد. از جمله دوره های آموزش معلمان می توان به مؤسسات آموزش 4 ساله معلمان شامل کالج ها و دانشگاههای عمومی، کالج های تربیت معلم سه ساله و مدارس متوسطه آموزش پیش از خدمت معلمان مقطع ابتدایی اشاره نمود. مؤسسات مذکور به آموزش معلمان در جهت تدریس در مدارس مقدماتی Junior و تکمیلی متوسطه (Senior) و مدارس ابتدایی، مراکز پیش دبستانی و مؤسسات آموزش استثنایی مبادرت می نمایند. دوره های آموزش ضمن خدمت توسط موسسات آموزشی و مراکز تربیت معلم به معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و مدارس متوسطه ارائه می گردد. علاوه بر این، دپارتمانهای آموزش عالی و برنامه های آموزشی تلویزیونی در جهت آموزش معلمان مدارس متوسطه طراحی گردیده اند. علاوه بر این برنامه های آموزشی ضمن خدمت ویژه معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه از طریق برنامه های آموزشی مدارس شبانه، آموزش ماهواره ای و برگزاری آزمونهای ویژه سیستم خودآموزی به مورد اجرا درآمده است.

وزارت آموزش و پرورش چین به تدوین برنامه ای جهت تربیت10هزار معلم مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود که در اواخر سال 2001 به پایان رسید. 38 دانشگاه آموزش معلمان، مسئولیت آموزش این 10 هزار معلم را بر عهده داشته و دولت مرکزی مبلغی بالغ بر 26/76 میلیون یوان به اجرای برنامه فوق اختصاص داده بود.علاوه بر این، نخستین دوره آموزش معلمان جهت بررسی کتب درسی جدید آموزش و پرورش پایه ای چین در تاریخ 24 مارس تا 28 آوریل سال2001 در تعداد9 دانشگاه تربیت معلم برگزار شده و تعداد 3038 معلم نیزدر این دوره ها شرکت کردند.گفتنی است که پروژه مذکور، نقش مهمی در انجام اصلاحات در آموزش و پرورش پایه ای چین ایفا نموده است.

وزارت آموزش و پرورش چین همچنین به آموزش اخلاقی معلمان نیز توجه ویژه ای مبذول داشته است.از سوی دیگر، به دنبال ارتقاء موقعیت اجتماعی معلمین در جامعه چین، درآمد آنها نیز افزایش یافته است. در سال 2001 حقوق متوسط سالیانه معلمین در دانشگاه ها بر 18054 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 3856 یوان (16/27 درصد) افزایش داشته است. در همین اثنا، حقوق متوسط سالیانه معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه بر 10194 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 1610 یوان (76/18 درصد) افزایش داشته است.

درحال حاضر، کشور چین، از 10 میلیون معلم مدرسه ابتدایی و متوسطه برخوردار می باشد. در این اثنا، آموزش ضمن خدمت و تربیت شغلی معلمین، وظیفه مهمی در جهت پیشرفت آموزش و پرورش کشور چین می باشد. طبق درخواست وزارت آموزش و پرورش چین، تا انتهای سال 2001، کلیه معلمین ابتدایی و متوسطه، ملزم به شرکت در آموزش دوره ای (هر 5 سال یک بار) می باشند.در این راستا، جهت اجرای طرح فوق، شبکه بزرگ کامپیوتری آموزش و پرورش مداوم معلمین ابتدایی و متوسطه تحت عنوان (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) (www.ChinaTDE.net) راه اندازی گردیده است. گفتنی است که شبکه کامپیوتری معلمین چین، از مرکز مطبوعاتی، مرکز تربیتی، مرکز پژوهشی، مرکز درسی، مرکز خدماتی و مرکز مبادلاتی برخوردار می باشد. در حال حاضر، تعداد 28 پایگاه آزمایشی در 18 استان و ناحیه خود مختار کشور در حال تاسیس می باشند. طی سپتامبر سال 2001، دروس مرحله اول شبکه کامپیوتری ارائه گردیده و دروس مراحل دوم و سوم در پی راه اندازی شبکه های جدید، ایجاد گردیده است. طی سال2003 (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) به ارائه 200 واحد درسی مبادرت خواهد نمود.گفتنی است که دروس فوق، درجهت برآورده سازی نیازهای آموزش و پرورش ضمن خدمت معلمین چینی ارائه می گردد.

جوان سازی یک ملت به آموزش و توسعه آموزش به معلمان بستگی دارد. از این روی حزب کمونیست و دولت چین توجه عمده ای بر آموزش معلمان معطوف داشته و آنرا در رأس دستور کار خود قرار داده است. چهارمین کنفرانس ملی آموزش معلمان چنین طی سال 1980 برگزار گردید. طی این کنفرانس اهداف و وظایف آموزش معلمان در عصر جدید پس از جمع بندی سی سال تجربه مشخص گردید. در سال 1985، کمیته مرکزی حزب کمونیست چین در خصوص اصلاح سیستم آموزشی بر توسعه آموزش ضمن خدمت معلمان مانند سایر اقدامات استراتژیک در توسعه آموزش تاکید نمود. در حال حاضر آموزش معلمان به وضعیتی بالاتر از همیشه ارتقاء یافته است. در همان اثنا نشست ملی معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه بر پا گردید. طی این نشست اهداف، سیاستها و روش های پایه ریزی شرایط معلمان مقطع پیش دانشگاهی و سیاستهای توسعه هر چه بیشتر آموزش معلمان اتخاذ گردید. طی سال1993 با صدورخط مشی اصلاح و توسعه آموزش چین کلیه دولتها اعم از ملی و منطقه ای ملزم به افزایش اعتبارات مالی در جهت ارتقا سطح کیفی و کمی آموزش معلمان گردیدند. با برگزاری «پنجمین نشست ملی آموزش معلم» طی سال 1996 از «تربیت معلم به عنوان اولویت استراتژیک در روند توسعه آموزشی کشور یاد شده و دولتها ملزم به ایجاد سیستم منسجم آموزش معلمان گردیدند. مطابق نتایج بدست آمده در این نشست دولتها ملزم به معرفی آموزش معلمان به عنوان یک مسأله قابل توجه برای قرن های آتی گردیدند. بعدها وضعیت استراتژیک آموزش معلمان و روند توسعه آن هر چه بیشتر تقویت شد. با اعمال اصلاحات و اتخاذ سیاست باز شدن درها به دنیای بیرون، آموزش معلمان در چین به مرحله جدیدی از توسعه وارد شد. در حال حاضر آموزش معلمان پیروی از جهت گیری های سوسیالیستی را ادامه داده و به فراهم سازی برنامه های آموزش پیش دانشگاهی برای کشور مبادرت می نماید. علاوه بر این در جهت ارتقا کیفیت مدارس و بهبود تدریجی روند اصلاحات، اقدامات و پیشرفتهای قابل توجهی در سیاست های آموزش معلمان کشور صورت گرفته است. این امر در لیست اولویت دولتها در ردیف اول قرار گرفته است تا اعتبارات آن افزایش یافته و استاندارد سازی شرایط آموزشی سرعت گیرد. مدیریت مدارس پیش از پیش استاندارد و علمی شده است. علاوه بر این کیفیت آموزشی و کیفیت آکادمیک اعضای مؤسسات آموزش معلمان به صورت جامع در روند تعمیق اصلاحات بهبود یافته است. موفقیت های عمده ای نیز در تحقیقات علمی به ویژه در تحقیقات آموزشی بدست آمده است. کالج ها و مؤسسات آموزش معلمان به آموزش هزاران معلم مدارس ابتدایی و متوسطه در جهت تقویت ساختار آموزش پیش دانشگاهی و به ویژه توسعه آموزش پایه نه ساله و ارتقاء کیفیت آموزشی در کشور مبادرت نموده اند. در سال 1998، تعداد کل معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه عادی بر 9516500 نفر بالغ گردید که 5819400 نفر به معلمان مدارس ابتدایی، 3054700 نفر به معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior و 642400 نفر به معلمین مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) تعلق دارد. از آنجاییکه از آموزش معلمان در کشور چین تحت عنوان بزرگترین سیستم حامی آموزشی پیش دانشگاهی در جهان یاد می گردد از این روی اصلاحات و توسعه آن قویاً به پیشرفت آموزش پیش دانشگاهی کشور منجر گردیده است.

از سال 1982 تا 2000، کشور چین طی پنج مرحله با سازمان یونیسف UNICEF در حوزه آموزش معلمان همکاری داشته است که از آن جمله می توان به پروژه آموزش معلمان مدارس ابتدایی، آموزش پیش دبستانی و آموزش استثنایی از سال 1985 تا 1989، پروژه آموزش ضمن خدمت معلمین مدارس ابتدایی از سال 1990 تا 1993، پروژه آموزش معلمین مدارس ابتدایی طی سالهای 1994 تا 1995 و پروژه آموزش ابتدایی در نواحی فقیرنشین طی سال 1996 تا 2000 اشاره نمود. در سال 1993، کشور چین به انجام پروژه های مشترک با UNDP در زمینه آموزش معلمان پیش دانشگاهی مبادرت نمود. از سال 1990 تا 1994، کشور چین به انجام پروژه مشترک آموزش ضمن خدمت معلمان مدارس متوسطه با بانک جهانی مبادرت نمود. پروژه دیگر توسعه برنامه های آموزش معلمان طی سالهای 1993 تا 1998 بود. علاوه بر این گسترش تبادلات آموزش معلمان در میان کشور چین و سایر کشورها و نواحی جهان وجود داشته که تبادل نمایندگان، تورهای مطالعاتی، تبادل دانش پژوهان، تأسیس مدارس مشترک و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی بر روی آموزش از آن جمله می باشد. علاوه بر این، از معلمان و کادر آموزشی چینی جهت شرکت در سمینارها و سمپوزیوم های بین المللی دعوت به عمل آمده است که این خود رد جهت تقویت فهم دو جانبه و روابط دوستانه و توسعه آموزش معلمان در کشور چین کاملاً موثر بوده است.

آموزش عالی عمومی معلمان در کشور چین به صورت عمده بر آموزش معلمان مدارس متوسطه متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده طی سال 1998، تعداد 229 مؤسسه آموزش عالی با تعداد 690 هزار دانشجوی ثبت نامی در کشور چین فعالیت دارد. دانشگاهها، مؤسسات آموزش معلمان و کالج های آموزش معلمان همگی از فارغ التحصیلان مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) ثبت نام به عمل می آورند. لازم به ذکر است که برنامه های آموزشی 4 ساله عمدتا جهت آموزش معلمان مدارس تکمیلی متوسطه Senior و برنامه های 2 تا 3 ساله آموزشی عمدتاً جهت آموزش معلمین مدارس مقدماتی متوسطهJunior می باشد. از جمله تخصص های آموزشی که در دورههای آموزش معلمان ارائه می گردد می توان به فنون تعلیم و تربیت کودکان، آموزش پیش دبستانی، آموزش های تخصصی، روانشناسی، تکنولوژی آموزشی، ادبیات و زبان چینی، زبان و ادبیات اقلیت های قومی، آموزش سیاست و ایدئولوژی، تاریخ، زبان انگلیسی، زبان روسی، زبان ژاپنی، علوم ریاضی و ریاضیات کاربردی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، موسیقی، هنرهای زیبا و تربیت بدنی اشاره نمود.

آموزش ضمن خدمت معلمان در مدارس ابتدایی و متوسطه به دو نوع آموزش با درجه تحصیلی و بدون درجه تقسیم می گردد. طی سال 1991 تا 1995،کمیسیون آموزش ملی به ارائه پیشنهادی در خصوص آموزش مداوم بمعلمان مدارس ابتدایی، آموزش معلمان تازه کار مدارس ابتدایی طی دوره کار آموزی و آموزش مهارتهای پایه به معلمان مدارس ابتدایی مبادرت نمود.

آموزش مداوم ابتدائاً در میان معلمان مدارس ابتدایی توسعه یافت.این نوع آموزش عمدتاً تقویت روش تدریس، اخلاق، تئوری های آموزشی و توانایی های آموزشی معلمان برخوردار از آموزش های ضمن خدمت تاکید دارد. دپارتمان ها و مؤسسات آموزش ضمن خدمت معلمان پایه های اصلی آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی به شمار می آیند. آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی خود به دو بخش دوره کار آموزی معلمان تازه کار و آموزش تکمیلی تقسیم می گردد.

آموزش هایی نیز در خصوص همکاری های آموزشی، دلسوزی برای دانش آموزان، انس گرفتن با نظام ها و خط مشی های آموزشی، بررسی قوانین متداول در خصوص کتب مرجع به معلمین ارائه می گردد. آموزش تکمیلی نیز به صورت معرفی مسؤولیتهای شغلی، توانایی های آموزشی و بخشهایی از نیازهای تکمیلی در سطوح بالاتر ارائه می گردد. روند آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی، پس بعد از برگزاری پنجمین نشست ملی آموزش معلمان طی سال 1996 سرعت پیدا کرد. در حال حاضر 51 ناحیه در 123 استان، برنامه های آموزش مداوم به صورت تجربی مبادرت نموده اند.

طی سال 1997 پیشنهاداتی در خصوص تقویت تجربه منطقه ای آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه توسط کمیسییون آموزش ملی مطرح گردید. در این پیشنهادات، اهداف، محتوا، نحوه اداره، سطح مسؤولیتهای دپارتمانهای اداری ونقشی مؤسسات آموزش معلمان و مؤسسات تحقیقاتی و سمعی بصری تصریح گردیده است. طی سال 1997 دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی به ارائه یک سری ملاک های راهنما در خصوص گسترش دوره های آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود. در تألیف کتب مرجع آموزش مداوم معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه از ترکیبی از انتشار کتب ملی و منطقه ای با ارجحیت کتب منطقه ای استفاده می گردد. وزارت آموزش به تألیف تعدادی کتب مرجع ملی ویژه دوره های اجباری عمومی آموزش معلمان از قبیل بررسی تئوری Deng Xiaoping، اخلاق حرفه ای معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، روش شناسی پایه و تکنولوژی آموزش مدرن مبادرت می نماید. بهبود اخلاق حرفه ای معلمان ابتدایی و متوسطه، بخش اصلی آموزش مداوم است. در سال 1997، دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی، پیشنهاداتی در خصوص تقویت آموزش اخلاق حرفه ای در آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ارائه نمود که به نظام بندی جهت گیری مدیران، اهداف، محتوا، اقدامات، آزمون ها و سیستم ارزیابی و تقویت اداره و مدیریت آموزشی منجر گردید. علاوه بر این، وزارت آموزش به تصویب قوانینی در خصوص آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه به منظور اجرای سیستم آموزش مداوم و شناسایی محتوا، روش ها، نحوه اداره سازمانی، استانداردهای زیر بنایی، آزمون ها و ارزیابی، جوایز و جریمه های آموزش مداوم معلمان مبادرت نموده است. در سال 1999، مجلس ملی، طرح جوان سازی آموزش طی قرن بیست و یکم را در دستور کار خود قرار داد. گفتنی است که پیش نویس طرح مذکور توسط وزارت آموزش ارائه گردیده بود. دو موضوع اصلی در طرح «پروژه تربیت معلم بین دو قرن» وجود داشت. یکی تکمیل آموزش مداوم، آموزش مدیران کنونی و معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ظرف مدت زمان سه سال و دیگری گزینش و آموزش 100 هزار معلم ذخیره برای مدارس متوسطه فنی حرفه ای و مدارس ابتدایی ظرف مدت زمان دو سال بود. گفتنی است که از میان این افراد تعداد 10000 نفر از طریق برنامه هایی که مستقیماً توسط وزارت آموزش سازماندهی شده است آموزش می بینیند. لازم به ذکر است که وزارت آموزش اکنون در مسیر انجام این طرح است.

معلمان این مقطع در مراکز تربیت معلم به مدت سه تا چهار سال با استفاده از تکنولوژی ماهواره ای آموزش می بینند و از سال 1986 برنامه های آموزش معلمان این مقطع ازطریق تلویزیون ارائه می گردد. موضوعات ارائه شده برای معلمین این مقطع عمدتا در سه زمینه نظریه های مقدما تی، ادبیات و جبر می باشد. معلمین مدارس ابتدایی پس از فارغ التحصیلی از مراکز آموزش متوسطه وقبل از شروع تدریس ملزم به گذراندن دوره های آموزشی در زمینه سیاست، تحصیلات عمومی، اطلاعات علمی، نظریه های آموزشی، هنر، تربیت بدنی و … در مدارس عادی یا مراکز دیگر بوده و سپس برای تحصیلات عالی می باید رهسپار مراکز تربیت معلم گردند.

آموزش معلمین در سطح متوسطه به طور عمده بر آموزش معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و آموزش استثنایی متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 875 کالج آموزش متوسطه معلمان با تعداد 920000 دانشجو فعالیت دارد علاوه بر این، تعداد 811 مدرسه متوسطه آموزش معلمان، 61 مرکز آموزش مربیان پیش دبستانی و 3 مرکز آموزش استثنایی فعالیت دارد. وظیفه اصلی آموزش معلمان در سطح متوسطه، تربیت معلمان مقطع آموزش ابتدایی است. مؤسسات فوق، از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نامبه عمل آورده و طی دوره های 3 تا 4 ساله به آموزش آنان مبادرت می نمایند. از جمله رشته های درسی ویژه معلمین سطوح متوسطه می توان به دروس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیتهای خارج از برنامه اشاره نمود. دوره های اجباری بر آموزش سیاست و ایدئولوژی، روش شناسی زبان چینی، آموزش ریاضیات در مدارس ابتدایی، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، روانشناسی، تعلیم و تربیت کودکان مدارس ابتدایی، آموزش سمعی و بصری پایه، تربیت بدنی، موسیقی، هنرهای زیبا، مهارتهای شغلی و اصول کاربردی کامپیوتر مشتمل می گردد. مطابق با نیازهای آموزش منطقه ای رشته های انتخابی نیز خود بر موضوعاتی مشتمل می گردد که به تعمیق و گسترش معلومات دانش آموزان و پرورش علایق و استعداد آنان منتهی می گردد. علاوه بر عناوین فوق، دورس فنی حرفه ای در جهت برآورده سازی نیازهای توسعه اقتصادی محلی ارائه می گردد. روش تدریس نیز خود بر دیدار از مدارس ابتدایی، بازدید آموزشی، کارآموزی آموزشی و آموزش تجربی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر سخنرانی ها، ساماندهی گروههایی با علائق تخصصی و بررسی اجتماعی روند آموزش دانش آموزان، علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی مشتمل می گردد. وظیفه اصلی مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه، آموزش مربیان کودکستانی است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 61 مدرسه تربیت معلم پیش دبستانی در مقطع متوسطه با 58000 کودک در کشور چین فعالیت دارند. مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و آموزش 3 تا 4 سال ارائه می نمایند. برنامه های درسی بر 4 بخش دروس اجباری شامل آموزش سیاست و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، شیمی، فیزیک، زیست شناسی، جغرافیا، تاریخ، آموزش سمعی بصری پایه، مراقبتهای بهداشتی از کودکان کودکستانی، روانشناسی قبل از دبستان، بررسی آموزش پیش دبستانی، طراحی و جهت دهی فعالیتهای آموزشی پیش دبستانی، و دروس اختیاری موسیقی، هنرهای زیبا، رقص، تربیت بدنی و مهارتهای کاری مشتمل می گردد. علاوه بر این در جهت پوشش دادن به نیازهای مدارس پیش دبستانی محلی، دوره های انتخابی جهت هر چه وسیع تر نمودن معلومات دانش آموزان و پیشبرد علائق و مهارت های تخصصی آنان طراحی گردیده است. آموزش روش تدریس نیز خود بر دیدار از کودکستانهای محلی، مشاهده دقیق رشد جسمی و ذهنی کودکان کودکستانی، کارآموزی آموزشی و آموزش خدمات کودکستانی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز با هدف پیشرفت آموزش علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی از طریق برگزاری سخنرانی و انجام همکاری ها و بررسی های اجتماعی صورت می گیرد. وظیفه اصلی مدارس تربیت معلم در سطح متوسطه، آموزش تخصصی معلمان مدارس ابتدایی است. در سال 1998، 33 مؤسسه تربیت معلم با آموزش تخصصی در سطح متوسطه در چین فعالیت داشت؛ سه مؤسسه از این مؤسسات به طور کامل به کار آموزش تخصصی اختصاص نیافته است. مؤسسات آموزش معلمان متوسطه استثنایی نیز به ارائه سه نوع آزمون آموزش ناشنوایان، نابینایان و عقب افتادگان ذهنی مبادرت می نمایند. به طور معمول مدارس مذکور از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و به آموزش آنان طی 3 تا 4 سال تحصیلی می پردازند. این دوره ها نیز خود از 4 قسمت دورس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیت های خارج از برنامه متشکل می گردد. دروس اجباری نیز خود در دو بخش دروس اجباری تخصصی و عمومی دسته بندیمی گردد. دروس عمومی نیز خود بر آموزش سیاسی و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، فیزیک شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، موسیقی، تربیت بدنی، هنرهای زیبا، اصول تعلیم و تربیت کودکان، روانشناسی پایه، آموزش تخصصی و مهارت های کاری مشتمل می گردد. دروس اختصاصی نیز که به صورت جداگانه ارائه می گردد شامل روانشناسی و تعلیم و تربیت کودک می باشد. روش تدریس نیز بر بازدید از مراکز آموزش استثنایی، کارآموزی و دستیاری معلمان آموزش استثنایی جهت اجرای فعالیتها و تحقیقات آموزشی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر آموزش علوم و تکنولوژی، هنر، تربیت بدنی، سخنرانی و جمع آوری و انجام تحقیقات اجتماعی مشتمل می گردد که بر تشویق دانش آموزان جهت تدریس داوطلبانه در مدارس استثنایی سازمانهای آموزش محلی تاکید دارد. علاوه بر این، دروس انتخابی آموزش استثنایی در مدارس متوسطه عادی آموزش معلمان نیز ارائه می گردد تا از این طریق فارغ التحصیلان این گونه مدارس قادر به مواجهه با چالش های آتی آموزش کودکان معلول بوده و به هدایت صحیح تحصیلی آنان مبادرت نمایند.

تا سال 1955 هیچ گونه دوره آموزشی خاصی برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه نمی گردید و اکثریت دانشجویان به منظور ادامه تحصیلات خود رهسپار اتحاد جماهیر شوروی سابق می شدند. تا اینکه طی سال 1955 دوره دانشیاری تشکیل شده و تعداد محدودی از دانشجویان بورس تحصیلی دریافت نمودند. طی سال 1978 امکان تحصیل در این دو مقطع فراهم آمد. نهایتا از سال 1982 دولت چین به منظور توسعه نظام آموزش عالی کشور به اقداماتی در جهت ارتقاء سطح کیفی دانشگاه ها مبادرت نمود.

کشور چین،کشور برخوردار از ملیت چند قومی متحد با 56 گروه اقلیت نژادی می باشد. جمعیت اقلیت های قومی کشور بر 108 میلیون نفر برابر با 98/8% جمعیت کل کشور بالغ می گردد. آموزش گروه های اقلیت نژادی،بخش مهم تعهدات آموزش ملی را تشکیل می دهد. کشور چین به تشویق، توسعه آموزش معلمین اقلیت های قومی در جهت پیشبرد توسعه آموزش در نواحی اقلیتی مبادرت می نماید. موسسات آموزش عالی، کالج ها و مدارس متوسطه آموزش معلم آن عمده دار مسئولیت آموزش و پرورش معلمان اقلیت های قومی می باشند.درحال حاضر مرکز آموزش معلمان در شمالغرب و مرکز آموزش معلمان جنوب غربی کشور به فعالیت می پردازند. علاوه بر این بخش هایی از مؤسسات ملی و دانشگاههای جامع نیز به ارائه برنامه هایآموزش معلمان اقلیت های قومی مبادرت می نمایند.

طبق آمار بدست آمده طی سال 2001، تعداد مراکز تربیت معلم کشور چین بر 210 باب با تعداد 35/1میلیون دانشجو بالغ می گردد. با اصلاح کتب درسی و باز آموزی مجدد معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه، سطح و سابقه تحصیلی معلمین مدارس مذکور بصورت قابل ملاحظه ای ارتقا یافته است. طبق آمار بدست آمده تا اواخر سال 2001، تعداد معلمین مدارس بر 7977/5 میلیون نفر بالغ گردیده و تعداد معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 1/47 درصد طی سال 1977 به 81/96 درصد ارتقا یافته است. علاوه بر این، تعداد معلمین مقطع سیکل اول بر 3484/3 میلیون نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 8/9 درصد طی سال 1977 به 81/88 درصد ارتقا یافته است. تعداد معلمین مقطع سیکل دوم متوسطه نیز بر 840 هزار نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 9/45 درصد طی سال 1977 به 71/70 درصد ارتقا یافته است.گفتنی است که ارتقا سطح دانش و سابقه تحصیلی معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه نقش مهمی در پیشرفت آموزش و پرورش چین ایفا کرده است. طبق آمار بدست آمده طی سال2000، ازمیان425600مدرس دانشگاهی، بالغ بر39300نفر از مدرک علمی دکتری برخوردار بوده و25900 نفر نیز در سمت دانشیاری فعالیت دارند. علاقه به شغل معلمی درمیان زنان چینی روز به روزافزایش می یابد.تعدادزنان معلم درمدارس مختلف بر000/0 27/ 5 نفر(معادل 5/48 درصدازتعدادکل معلمین) بالغ می گردد.نسبت معلمین زن کمتراز 30سال به 4/5درصد بالغ می گردد.درمدارس متوسطه،نسبت زنان معلم کمتراز رده سنی30 سال دردوره مقدماتی متوسطه بر 8/47 درصد ودردوره تکمیلی متوسطه بر3/44 درصدبالغ می گردد.درمیان اساتید دوره آموزش عالی نیز،نسبت اساتید زن بر 35/37 درصد بالغمی گردد.به طور کلی می توان گفت که3/49 درصد کل اساتید کمتر از رده سنی30 سال را زنان تشکیل می دهندکه بر 50 درصد کل ا ساتید مشتمل می گردد.

نرخ مراکز آموزش معلمان طی سال 1998

در دوازدهم دسامبر سال 1995، مجلس ملی به تصویب قوانین شرایط کاری معلمان مبادرت نمود. در این قانون، استاندارد های استخدامی معلمان، مدارک لازم جهت انجام فعالیت آنان و شرایط دعوت از معلمین و فارغ التحصیلان شایسته جهت تدریس در مراکز آموزش لحاظ گردیده است.

ساختار نظام آموزشی

نظام آموزشی جمهوری خلق چین بر مقاطع آموزش ابتدایی، مقدماتی و تکمیلی متوسطه و آموزش عالی مشتمل می گردد. آموزش مقاطع ابتدایی و مقدماتی و تکمیلی متوسطه اجباریست. کودکان رده سنی 6 سال بدون در نظر گرفتن جنسیت، ملیت و نژاد از برنامه های آموزش رایگان بهره مند می گردند. در صورت شرایط خاص، با ضمانت خانواده سن آموزش کودک به 7 سالگی بالغ می گردد. در این کشور،گذراندن آموزش پایه 9 ساله اجباری است. به عبارت دیگر هر دانش آموز می باید حداقل مدت زمان 9 سال به مدرسه برود. دانش آموزان ملزم به گذراندن دوره ابتدایی و مقدماتی متوسطه بوده و پس از قبولی در آزمون های کلیه مقاطع از حق ورود به دانشگاه برخوردارمی گردند. جهت ورود به مراکز آموزش متوسطه فنی و حرفه ای نیزقبولی در آزمون ورودی الزامی است. درکشورچین، توسعه نظام آموزشی در اولویت قرار دارد. سیاست مربوط به پیشرفت کشور بر مبنای آموزش پایه و رایگان به دانش آموزان به مدت 9سال به اصلاح نظام آموزشی کشور منجر گردیده است. مدرنیزه شدن جهان در آینده عامل اصلی این توسعه می باشد. نظام آموزشی چین به مراحل ذیل تقسیم می گردد:

مقطع آموزش پیش دبستانی ویژه کودکان رده های سنی 5- 3 سال

مقطع آموزش ابتدایی ویژه دانش آموزان رده های سنی 11-6 سال

عمده مراکز آموزش ابتدایی کشور توسط مقامات آموزشی محلی اداره می شوند. گفتنی است که مدارس خصوصی ابتدایی نیز فعالیت داشته و شهریه دریافت می دارند. مدارس مقدماتی و تکمیلی متوسطه نیز ویژه دانش آموزان رده های سنی 17-12 سال می باشد. این مدارس توسط مقامات و مسئولان محلی اداره می گردد. دوره مقدماتی متوسطه اجباری نبوده و شهریه ای نیز دریافت نمی گردد این در حالی است که شهریه دریافت می گردد. اغلب مدارس متوسطه خصوصی آموزش فنی وحرفه ای ارائه می دهند اما کیفیت آموزش ارائه شده توسط این مدارس با مدارس دولتی یکسان است با این وجود فارغ التحصیلان مدارس متوسطه خصوصی جهت ورود به دانشگاه ها از آمادگی بیشتری برخوردار می باشند. دانش آموزانی که مقطع مقدماتی متوسطه را به پایان رسانده اند می توانند به مدت 3 تا 5 سال در مدارس متوسطه فنی وحرفه ای ادامه تحصیل دهند. جهت ورود به دانشگاه ها، دانش آموزان ملزم به حضور در آزمون ورودی که هر ساله در ماه جولای برگزار می گردد، می باشند. گفتنی است که در این دوره شرایط سنی خاصی برای داوطلبان وجود نداشته و گزینش دانشجو بر مبنای نمرات او درآزمون مذکورصورت می گیرد. آندسته از دانش آموزانی که پذیرفته نشده اند جهت ادامه تحصیل باید به دانشکده های خصوصی بروند. شهریه چنین مؤسساتی بیشتر از شهریه دانشگاه ها دولتی است. از سال 1950 کشور چین مبادرت به پذیرش دانشجوی خارجی نموده است، در حال حاضر تعداد دانشجویان خارجی بیش از 41000 نفر است که به 125 کشور جهان تعلق داشته و در کلیه رشته ها و مقاطع تحصیلی به تحصیل مبادرت می نمایند. دانشجویان خارجی از نیاز های آموزشی متفاوتی برخوردار می باشند.

معمولاً در دانشگاه های چین آموزش متفاوتی برای این دسته از دانش جویان ارائه می شود. نظام آموزشی چین بر مبنای هماهنگی با موازین حکومت کمونیستی سازمان یافته و وزارت آموزش به تعیین اکثریت قوانین مربوطه مبادرت می نماید. این وزارت خانه مهمترین نهادی است که مسئولیت تدوین قوانین حاکم بر تشکیلات آموزشی کشور را بر عهده داشته و در جهت نظارت و حمایت مالی دولت از برنامه های آموزشی سیاست گذاری می نماید. وزارت خانه فوق به هماهنگی فعالیتهای مختلف دولت با اهداف نظام آموزشی (هماهنگی میان برنامه های آموزشی دوره های ابتدایی و آموزش عالی) مبادرت می نماید.دولت، اشخاص و گروه های مختلف از آموزش عالی حمایت و مقامات محلی نیز نقش مهمی در آموزش پایه ابتدایی ایفا می نمایند. علاوه بر نقش مدیریتی طی سه سال آموزش پایه نقش مقامات استانی در مدیریت آموزش عالی نیز در حال افزایش است. مقامات محلی، به اداره مدارس ابتدایی از محل بودجه محلی مبادرت نموده و دولت نیز به اداره دانشگاه ها از محل درآ مد ملی مبادرت می نماید. این در حالی است که نمایندگیهایی در سطح استانی به فراهم آوری تسهیلاتی برای مقطع ابتدایی با مشارکت مقامات محلی در جهت تامین هزینه ها مبادرت می نماید. بررسی و پیشبرد فعالیتهای آموزشی جزئی از نظام آموزش محلی قلمداد شده و حمایت مردمی در خصوص تامین هزینه های آموزشی گسترش یافته است. با وجود حمایت های مختلف از سال 1978 دولت به اختصاص بودجه بیشتری به نظام آموزشی کشور مبادرت نموده است. در سال 1986 قانون آموزش پایه تصویب شده و طی چند سال این قانون مرحله به مرحله به اجرا درآمد. جهت بر آوردن نیازهای آموزش پایه هر کودک چینی ملزم به گذراندن برنامه های آموزشی پنج ساله در مدارس ابتدایی و چهار ساله در مراکز مقدماتی متوسطه و یا شش سال در مدارس ابتدایی و سه سال در مراکز مقدماتی متوسطه می باشد. در برخی مناطق کشور اجرای کامل این قانون امکان پذیر نبوده است از این روی در قوانین جدید کشور چین به سه منطقه شهر ها و نواحی که از لحاظ اقتصادی پیشرفت کرده اند، شهرهای کوچک و روستاها و مناطق محروم تقسیم می گردد. در هر یک از این مناطق شرایط گوناگونی جهت اجرای برنامه های آموزش پایه حاکم است. در مناطق پیشرفته این آموزش کاملا اجرا می گردد. آمارها نشان می دهد آموزش ابتدایی در این مناطق که 91 درصد از جمعیت را در خود جای داده فراگیر است. در مناطق روستایی که 10تا 20 در صد جمعیت را شامل می گردد. اجرای آموزش پایه برمبنای عدم رشد اقتصادی صورت گرفته و اجرای آن یک هدف و نه واقعیت است.غیر از آموزش پایه، تحصیلات برمبنای شایستگی ها و با هزینه تامین شده از سوی دولت و منابع خصوصی صورت می گیرد. نظام آموزشی چین برگرفته ازنظام آموزشی روسیه است واز زمان تشکیل جمهوری خلق چین درسال1949به اجرا درآمد. برای حمایت ازحقوق نژادهاواقوام مختلف برنامه های آموزشی پیچیده ای طی پنجاه سال گذشته شکل گرفته است. درحال حاضر نظام آموزشی کشورچین ازچهار بخش اصلی تشکیل آموزش پایه، آموزش پلی تکنیکی وحرفه ای، آموزش عالی وآموزش بزرگسالان متشکل می گردد.

آموزش پایه شامل مقاطع پیش دبستانی، دوره آموزشی شش ساله دوره ابتدایی،آموزش3 ساله دوره مقدماتی متوسطه و سه سال دوره تکمیلی متوسطه مشتمل می گردد. درحال حاضرآموزش پایه ازآموزش اجباری فراتر رفته و دوره تکمیلی متوسطه را نیز در برمی گیرد. پس ازبه اجرا درآمدن برنامه های آموزش اجباری طی سال 1986 اهمیت این مسئله در مناطق شهری و روستایی متفاوت بوده است. در شهرها دوره تکمیلی متوسطه نیز به آموزش اجباری افزوده شد اما درمناطقی که از رشد اقتصادی کمی برخوردار بوده از تحصیلات پایه به نه سال آموزش پایه محدود شده است. طبق آمار به دست آمده طی سال 1999 تعداد مدارس ابتدایی کشور بر582 هزار مدرسه و تعداد دانش آموزان بر5/135 میلیون دانش آموز بالغ می گردد. این در حالی است که درحال حاضر نرخ ثبت نام کودکان در مدارس ابتدایی تا 99 % تخمین زده شده است. طبق آمار به دست مni Hlniآمده آمده طی سال 1999 هم چنین تعداد مدارس مقدماتی متوسطه نیز بر 64400 مدرسه بالغ می گردد. آموزش حرفه ای عمدتاً شامل آموزش های تخصصی، تکنیکی، حرفه ای _ تکنیکی کوتاه مدت می باشد. طی20سال اخیر به علت رشد سریع اقتصادی، این بخش ها سریعاً توسعه یافتند. طبق آمار به دست مni Hlniآمده آمده طی سال 1997 تعداد مدارس حرفه ای /پلی تکنیکی کشور بر33464 مدرسه با 18میلیون دانش آموز بالغ می گردد. علاوه براین در تعداد2100 مرکز مهارت های فنی و تکنیکی در قالب دوره های کوتاه مدت آموزشی ارائه می گردد که هر ساله بالغ بر1میلیون دانش آموز دراین مراکز آموزش می بینند. آموزش عالی در سیاست های آتی کشور چین از اهمیت بسزایی برخوردار است. طی سال 1995 حدود30 درصداز فارغ التحصیلان مدارس متوسطه به دانشگاه ها راه یافته و باقی در مراکز فنی وحرفه ای به تحصیلات خود ادامه داده اند. آن دسته از دانش آموزانی که قصد ورود به دانشگاه را دارند ملزم به حضور در آزمون ورودی با دیگران می باشند. تا در یکی از دانشگاه ها پذیرفته شوند. طی سال های گذشته تقریباً کلیه دانشجویان از بورس تحصیلی بهره مند شده و از حق انتخاب جهت ادامه تحصیل برخورداربوده اند. طی سال های اخیر بدون افزایش کمک های مالی دولت از برنامه های دراز مدت برای توسعه آموزش عالی استفاده شده است. در حال حاضر اکثر دانشجویان به پرداخت بخشی از هزینه های آموزشی مبادرت می نمایند. که این مسئله خود به افزایش تعداد دانشجویان دوره های آموزش از راه دور با هزینه کمتر تحصیلی منجر گردیده است. هر دانشجو قبل از ورود به دانشگاه و طی دوره آموزشی 1 ساله به گذراندن دروس مربوط به علوم سیاسی در جهت آشنایی با سیاست های کشور می پردازد. همان گونه که قبلاً نیز بدان اشاره شد قبل از سال 1985 دولت چین به کلیه دانشجویان کمک هزینه تحصیلی اعطا می نمود و این درحالی است که پرداخت شهریه توسط دانشجویان در زمره برنامه های جدید آموزشی کشور است. از سال 1985 قانونی مبنی بر اعطای انحصاری بورس تحصیلی به دانشجویان ممتاز به تصویب رسید. بنا براین قانون آن دسته از دانشجویانی که ملزم به ارائه خدمت پس از اتمام تحصیلات به مدت شش سال می باشند. اعطای بورس براساس شایستگی دانشجو (سلامت جسمانی و اخلاقی اوست. در حال حاضر تقریباً یک دانشجویان کشور به پرداخت شهریه مبادرت می نمایند. دولت نیزجهت کاهش تعداد متقاضیان رشته های پرطرفدار و مهم شهریه بالایی برای این گونه رشته ها در نظرگرفته و با کنترل میزان شهریه در انتخاب رشته های مورد نظر دانشجویان دخالت می نماید. با وجودی که وام دانشجویی نیز اعطا می گردد اما اکثر دانشجویان به اخذ وام ازخانواده و یا اقوام خود به عوض موسسات آموزش عالی متمایل می باشند. در نظام آموزشی جدید دولت حمایت کمتری از ثبت نام داوطلبان نموده است به نحوی که سال های 1987- 1978 بیش از دو میلیون دانشجو در دانشگاه های آموزش از راه دور ثبت نام نموده اند. طی این سال ها تعداد دانشجویان رشته های علمی وکاربردی نیزافزایش یافته است.

آموزش پیش دبستانی همواره به عنوان یکی از مقاطع آموزشی کشور چین مدنظر قرار داشته است. در نواحی شهری، آموزش پیش دبستانی عمدتاُ در کودکستان ارائه گردیده و مدت زمان سه، دو یا یک سال به طول می انجامد گفتنی است که مراکز فوق بصورت تمام وقت، پاره وقت و یا پانسیونی فعالیت می نمایند. در نواحی روستایی آموزش پیش دبستانی عمدتاً بصورت کلاس های نگهداری اطفال و کودکستان های فصلی است. در مناطق باستانی، قومی، دور افتاده و فقیرنشین کشور علاوه بر آموزش پیش دبستانی طبیعی و معمول، آموزش غیر معمول با اشکال مختلف از قبیل مراکز فعالیتی کودکان، مراکز تفریحی و مراکز آموزشی متحرک «کاروان» فعالیت دارند. در این مقطع، کودکان رده سنی3 تا 6 سال به کودکستان نزدیک خانه خودرفته و درآنجابه تعلیم موضوعات اصلی و زبان بومی خود مبادرت می نمایند. آن ها بازی می کنند، می رقصند و آواز می خوانند. در این مقطع به کودکان ارزش حقیقت، مهربانی و زیبایی آموخته می شود در کشورچین آموزش کودکان جدی گرفته می شود زیرا شخصیت هر فرد طی سال های اولیه شکل می گیرد. طی سالهای اخیر، سیاست آموزشی پیش دبستانی با توسعه چشمگیری روبرو بوده است. به نحوی که مطابق آمار بدست آمده طی سال 1998، کشور چین از بیش 180000 کودکستان با 24000000 دانش آموز برخوردار می باشد. طبق این آمار نرخ افرادی که در دوره یکساله آموزش پیش دبستانی شرکت دارند به 70% بالغ می گردد. طی سالهای اخیر برنامه های آموزش پیش دبستانی در شهرهای بزرگ و متوسط کشور گسترش یافته است. این در حالی است که برنامه های آموزش پیش دبستانی در نواحی روستایی، دورافتاده و فقیرنشین نیز از رشد چشمگیری برخوردار بوده است به نحوی که طی سال 1998، از میان 11 استان جنوب غربی و شمال غربی کشور بالغ بر 9/39 درصد از کودکان نواحی فقیرنشین از برنامه های آموزش پیش دبستانی سه ساله دولتی و 7/66 درصد نیز از برنامه های یکساله آموزش پیش دبستانی بهره مند گردیده اند. از جمله مهم ترین مزایای کودکستان ها و مراکز پیش دبستانی کشور چین به ترکیب امور مراقبتی و آموزشی کودکان در جهت رشد بدنی، اخلاقی، فکری و زیبایی شناسی کودکان در اجزاء موزون و آمادگی آنان جهت بهره برداری از آموزش مدرسه ای ضابطه مند اشاره نمود. فعالیتهای آموزشی مراکز پیش دبستانی در ساختاری متشکل، هدفمند و چند جانبه از آموزش هدایت کننده به سوی تقویت و توانمندسازی و رشد ذهنی کودکان سازمان یافته است. علاوه بر پرداختن به فعالیتهای تفریحی کودکان که بخش اصلی فعالیتهای مراکز پیش دبستانی است، فراهم سازی محیط مناسب جهت ایجاد شرایط و فرصتهایی جهت مواجه واقعی کودک با مسائل و مشکلات زندگی و تقویت درک معانی از اهم اهداف اینگونه مراکز محسوب می گردد. در جهت ارتقاء کیفیت مدیریت مراکز پیش دبستانی، دولت به اتخاذ سری قواعد دسته بندی شده مشتمل بر«نظام مدیریتی و نظام کاری کودکستانها» بر پایه اصول علمی مدیریتی مبادرت نموده است. دولت چین همچنین به طراحی نظام ها و قوانینی در جهت ارزیابی کیفیت کاری معلمین و برآورد توانایی های آنان اقدام نموده است.

ساختار آموزش پیش دبستانی

هدف مقطع آموزش پیش دبستانی ایجاد آمادگی کودکان جهت ورود به مراکز آموزش ابتدایی است.

طول دوره آموزش بر 1 سال مشتمل می گردد که از سن 5 سالگی آغاز می گردد. هر کلاس درسی 30 دقیقه به طول انجامده و بر 12 ساعت کلاسی هفتگی مشتمل می گردد.

از جمله مهمترین اولویتهای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی در کشور چین می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

بخش آموزش پیش دبستانی(ویژه کودکان رده های سنی 6-1 سال)با آینده درخشانی روبرو است. طبق آمار بدست آمده تاکنون بیش از 20 مؤسسه زنجیره ای پیش دبستانی در پکن تأسیس گردیده که هر یک از مراکز متعددی در سطح شهر برخوردارمی باشند. مراکزی از قبیل مرکز مراقبتی کودکان شرق، مرکز مراقبتی کودکان Body Care وابسته به آمریکا و مرکز مراقبتی Fun Dazzle هر یک از روش مدیریتی آموزشی خاص خود استفاده می نمایند.مرکز مراقبتی کودکان شرق که در سال 1998 به عنوان تنها مرکز تخصصی خصوصی در زمینه آموزش کودکان در پکن دایر گردید هم اکنون از 5 شعبه در سطح شهر پکن برخوردار می باشد که 4مرکز به نگهداری و آموزش کودکان رده های سنی 6-1 سال و 1 مرکز به آموزش زنان باردار اختصاص دارد.لازم به ذکر است که تاکنون مبلغی بالغ بر10 میلیون یوان (معادل 2/1 میلیون دلار) جهت راه اندازی و فعالیت این مراکز سرمایه گذاری گردیده است. در این مرکز سیستم بهره گیری از والدین جهت ارائه برنامه های آموزشی (Teacher as Parents) که در کشورهای غربی مورد استفاده بوده به کار گرفته شده و به تدریج به روش چینی تغییر وضعیت داده است.