امروز چهارشنبه 30 آبان 1403
0

تعریف هیجان خواهی:

طبق نظریه «ماروین زاکرمن» هیجان خواهی تحت عنوان نیاز به تجارب و احساس های گوناگون، پیچیده، بدیع و بی سابقه و تمایل به خطر جویی تعریف شده است نکته مهمی که باید در اینجا متذکر شد آن است که یکی از عناصر اصلی هیجان خواهی تمایل یا اشتیاق به خطر جویی است، در حالیکه نتیجه رفتار کاوشی اشارت بر این که خطر جویی اغلب برانگیزنده ترس است و ترس با رفتار کاوشی ناهمساز یا غیر قابل تلفیق است.
در چندین نظریه نیز چنین فرض شده است که هیجان هایی از قبیل ترس باعث سطوح انگیختگی بالا می شوند، به همین دلیل، ترس مانع کنجکاوی موجودات می شود (یعنی از هیجان خواهی و کسب تجربیات جدید، خودداری می کنند).
زیرا آنها در سطح بهینه انگیختگی هستند و اما جالب است که زاکرمن توانسته است تمایل افراد را با خطرجویی به کاوشگری ارتباط دهد. به همین دلیل اگر فردی در مرحله خاصی از هیجان خواهی باشد، به همان نسبت خود را از نظر کارکرد عملی در معرض آزمایش قرار می دهد.
این موضوع بر روی نیاز برای تجارب جدید و متنوع تمرکز می کند، از طریق رفتار بی بند و بارانه (سهل انگارانه) که شامل فعالیت های خطرناک، شیوه غیر متعارف زندگی، و عدم پذیرش یکنواختی می باشد. هیجان خواهی برای ربط دادن حوادث با یکدیگر ارایه می شود. یکی از دلایل مهم به این مسئله، از این حقیقت نشأت می گیرد که این یک فعالیت تقویتی متقابل است، بدین معنا که اگر پیامد یک عمل مانند یک جنایت، باعث اثر مثبت در فرد مجرم شود دوست دارد که آن را تکرار کند (Trimpop,kerr,kirkaldy 1998)
(Gatzke kopp,Raine,Loeber,Steinhauer 2002)
دومین ویژگی، شخصیت است که بر اساس خلق و خو، انگیختگی و سطح بهینه ی تحریک قرار دارد. طبق نظر ماروین زاکرمن (1979)، ساختار هیجان خواهی به مقدار انگیختگی که دستگاه عصبی مرکزی شخص (مغز و نخاع شوکی) از منابع بیرونی تحریک نیاز دارد، مربوط است. طبق نظر زاکرمن، هیجان خواهی صنعتی است که ویژگی آن نیاز به هیجان و تجربههای متنوع، جدید و پیچیده و میل اقدام به خطرهای جسمانی و بدنی به خاطر خود این تجربه هاست. فرد زیاد هیجان خواه، تحریک بیرونی دائمی مغز را ترجیح می دهد، از کارهای عادی خسته می شود و مرتباً در جستجوی راههای برای افزایش انگیختگی از طریق تجربه های هیجان انگیز است. فرد کم هیجان خواه، هجوم مداوم تحریک مغزی کمتری را ترجیح می دهد و کارهای عادی را نسبتاً خوب تحمل می کند (مارشال ریو، ترجمه سیدمحمدی، 1380).
به طور نمونه، نوجوانانی که به عنوان ماجراجویان و هیجان خواهان پرخاشگر در نظر گرفته می شوند هنگامی که تنها یا با دوستان خود هستند در مقایسه با زمانی که با والدین خود می باشند، با سرعت بیشتری رانندگی می کنند. افراد هیجان خواه در هر سنی که باشند نسبت به آنهایی که هیجان خواهی کمتری دارند دوست دارند در هنگام رانندگی به اتومبیل جلویی خود بچسبند (یا با فاصله اندکی از ماشین جلویی خود رانندگی می کنند) (Mc.Millen 1992). افراد هیجان خواه با حالت مستی رانندگی می کنند با این حال رانندگی از روی بی پروایی و جسارت و با هیجان خواهی در نوجوانان وجود دارد. بررسی های دیگر نشان می دهد که این خصوصیت در رده های سنی 25-23 سال هم دیده می شود (Arrne 1991).
نظریه هیجان خواهی ماروین زاکرمن:
از اوایل دهه ی (1970) ماروین زاکرمن یکی از روانشناسان دانشگاه دِلِه ویر پژوهش های وسیعی در جنبه ی محدودی از شخصیت که هیجان خواهی می نامد، آغاز کرده است او معتقد است که این پدیده یک صفت ارثی است که با نیاز به احساس ها و تجربه های متنوع، بدیع و پیچیده و میل به خطرجویی جسمانی و اجتماعی به خاطر چنین تجربه هایی تعریف می شود (شولتز و شولتز، 1994، به نقل از سیدمحمدی، 1381).
زاکرمن جهت سنجش میزان هیجان خواهی مقیاس هایی را به وجود آورد. تحقیقاتی که با استفاده از مقیاس هیجان خواهی انجام شد؛ نشان داد که بین انسان ها از لحاظ میزان هیجان خواهی تفاوتهای زیادی وجود دارد. به علاوه به نظر می رسد، هیجان خواهی خصلتی است که در موقعیت های گوناگون از همسانی برخوردار است (اتکینسون، اتکینسون و هیلگارد، 1983، ترجمه از براهنی و همکاران 1368).
بررسی هیجانی (حسی)، آثار پروفسور روانشناسی در میان بهترین های جهان نشان اختصاصی پروفسور ماروین زاکرمن، مقاله ای در مورد هیجان خواهان (1971) به عنوان یکی از مؤثرترین و برجسته ترین آثار در تاریخ روان شناسی است که همزمان با آثار محققانی همچون سایموند فروید، اسکینر، جین پایگت می باشد. مقاله زاکرمن «ابعاد هیجان خواهی» یک ابزار سنجش شخصیتی جامع و فراگیر معروف به مقیاس هیجان خواهی (SSS) را توضیح می دهد. وی شرکت کنندگانی که با این بیانات «من گاهی اوقات دوست دارم کارهایی انجام دهم که کمی ترسناک هستند»، «من بعضی از چیزها را فقط به خاطر هیجانش دوست دارم»، موافق هستند را راهنمایی می کند، مقیاس هیجان خواهی (SSS) به روان شناسان کمک می کند تا گرایشات هیجان خواهی را ارزیابی کنند. یک طبقه بندی شخصی (فردی) اولین بار توسط زاکرمن در سال 1964 ارایه شد، وی توضیح داد که افراد هیجان گرا به هیجانات شدید، تجربه های پیچیده، بدیع و متفاوت علاقه شدید دارند.
مطالعات زاکرمن در مورد افراد هیجان گرا (هیجان خواه) تأثیر عمیقی بر درک ما از آزمایشات شخصیتی داشته است این گفته ی Pettijohn ویراستار و پروفسور روان شناس از دانشگاه ایالت اُیاهو می باشد. وی می افزاید: «من اثر ذاکرمن ستایش کرده ام و بنابراین من از اینکه یکی از مقاله های وی را در کتاب خود می گنجانم بسیار خوشحالم»
(,Leober Raine , Leober ,Steinhauer , 2002 Gatzke kopp)

ویژگی های افراد هیجان خواه:
افراد هیجان خواه افرادی هستند که دارای خصوصیاتی همچون برونگرایی، خود مختاری، جسور و ناهماهنگ می باشند. در نگرشهای مذهبی و سیاسی بیشتر تمایل به آزاد اندیشی دارند، در برابر موفقیت های مبهم تحمل بیشتری دارند. در نگرشهای جنسی آنان از سلطه جویی ضعیف تری برخوردارند و پاسخهای فیزیولوژیکی آنان به محرکهای جدید شدیدتر از گروههای دیگر است (شولتز، 1378).
زاکرمن و همکاران وی دریافتند که هیجان خواهی در نتیجه سن تغییر می کند. افراد جوان تر بیشتر از افراد مسن تر به جستجوی حادثه، ریسک، و تجربیات جدید گرایش دارند نمرههای آزمون آزمودنی های نوجوان تا 60 ساله نشان دادند که هیجان خواهی با افزایش سن کاهش می یابد و حدود 20 سالگی آغاز می شود. زاکرمن 65 ساله در یک اظهار نظر شخصی درباره ی اینکه چگونه رفتار هیجان خواهی او با افزایش سن تغییر کرده است گفت هنگامی که او جوان تر بود، از مقاله ها و میهمانیهای دیروقت در اجلاس های (APA) لذت می برد، جایی که شخص می توانست درباره ی روان شناسی صحبت کند، لاس بزند، یا صرفاً مست و بازداری زدا شود، این روزها عمدتاً برای مقالات به آنجا می رود (شولتز و شولتز، 1994، ترجمه از سید محمدی 1381).
اولین نسخه مقیاس هیجان خواهی زاکرمن که 30 سال پیش ارایه شد برای پیش بینی به پاسخ فرد به محرومیت حسی بود. پس از آن، وسیله سنجش شخصیتی برای ارزیابی چهار گرایش کلیدی تصحیح شد که عبارتند از: ماجراجویی، هیجان خواهی تجربه گرایی، بیقیدی (بازداری زدایی)، و آسیب پذیری در مقابل خستگی.
افراد ماجراجو و هیجان گرا از فعالیت ها یا ورزش هایی که تجارب و هیجانات غیرعادی دارند لذت شدیدی می برند، حتی اگر جان آنان به خطر بیافتد.
زاکرمن در دایره المعارف روانشناسی می گوید مسابقات موتورسواری یا اسکی روی آب می تواند از ورزش هایی باشد که این افراد به آن علاقه شدید دارند (1996). تجربه گرایان، از تجربه های بدیع و نو لذت می برند، مثلاً مسافرت به مکان های عجیب و غریب، گوش کردن به موسیقی مهیج یا غیر عادی، تجربه کردن مواد مخدر یا زندگی به صورت غیرجمعی و ناهمگون، زاکرمن می گوید: افراد بی قید و بند دائماً در جستجوی فرصت هایی هستند تا در محافل و جشن های پرتلاطم و محشر، شرکت در میگساری های شدید و فعالیت جنسی با غریبه ها، قید و بندها و محذوریت ها را کنار بگذارید و بالاخره افراد هیجان خواه از تکرار، تجارب قابل پیش بینی، و افراد کلیشه ای و کارهای روزمره به آسانی خسته می شوند به طور کلی، زاکرمن عقیده داشت، مردان نسبت به زنان معمولاً یک دلیل هیجان خواهی قویتر از خود نشان می دهند و افراد متارکه کرده بیش از افراد مجرد یا متاهل هیجان خواهند.
به نظر می رسد رفتارهای هیجان خواهانه در اواخر نوجوانی به اوج خود می رسد و در زنان و مردان مخرب است. افرادی که به طور منظم به یک مذهب متداول (قرار دادی) عمل می کنند غالباً در زمره افرادی قرار می گیرند که کمتر به دنبال هیجان خواهی هستند مقیاس هیجان خواهی برای معرفی نوجوانانی مورد استفاده قرار گرفته که با استفاده از مواد مخدر، روابط نامشروع جنسی با افراد مختلف، رانندگی با بی پروایی یا به خاطر اثرات مشروبات الکلی ممکن است سلامت و امنیت خود را به خطر اندازند. با کمک Paula Horvath زاکرمن در 1993 گزارشی را ارایه داد که بیان می کرد تمایلات هیجان خواهانه در میان همکلاسان (که به وسیله SSS ارزیابی شده بود)، و رفتارهای هیجان خواهانه در میان هم سن و سالان و رفقا، پیش گویان قدرتمندی از رفتارهای خطر ساز بودند، به ویژه اعمال جنایی و خشونت های اجتماعی، روش تحلیلی زاکرمن برای بهبود (روش های آموزشی برای ایجاد مناسب ترین شیوه یادگیری فردی در کودکان و یا برای هماهنگ ساختن وظایف و مسئولیت های شغلی یا ویژگی های شخصیتی کارمندان مورد استفاده قرار می گرفت. زاکرمن گفت: «هیجان خواهان مسافرت های تنش زا، پردغدغه و خطرناک مانند خلبانی، کنترل کنندگان ترافیک هوایی (کارمندان برج مراقبت)، کارمندان بخش فوریت های پزشکی بیمارستان، یا شغل هایی که تا حد زیادی با ارتباطات اجتماعی مختلف سروکار دارند را دوست دارند ولی همچنین گفت: «آنان از کارهای تکراری و روزمره ای که فاقد تعامل اجتماعی یا فعالیت های چالش انگیز و متغیر باشد، ناراضی بوده و خسته می شوند (Gatzke kopp , Raine , Loeber , Loeber , Steinhauer, 2002).
در چهار مولفه ی هیجان خواهی تفاوتهای جنسیت معناداری پیدا شده است. مردان در هیجان زدگی و ماجراجویی، بازداری، و حساسیت نسبت به یکنواختی، نمره های بالاتری گرفتند. زنان در تجربه جویی، نمره های بالاتری گرفتند. همچنین از نظر تفاوتهای نژادی و قبیله ای هم آسیایی ها از افراد کشورهای غربی نمره کمتری در SSS گرفتند. آزمودنی های سفید از غیر سفیدها نمره ی بالاتری گرفتند (شولتز و شولتز، 1994، ترجمه سید محمدی، 1381).
تفاوتهای معناداری از نظر سطح تحصیلی وجود ندارد. دانشگاهیان در مقایسه با غیر دانشگاهیان درآزمون SSS نمره هایی که به طور معنادار بالاتر یا پایین تر باشد، به دست نیاوردند (شولتر، 1998, ترجمه از کریمی و همکاران، 1381).
برای زنان، تنها رابطه ی مثبت معنادار بین نمره های آزمون SSS و نمره های آزمون علاقه شغلی در حرفه ی وکالت است با مشاغل سنتی زنانه مثل خانه داری، معلمی دبستان، آموزگار اقتصاد خانواده و مسئول برنامه غذایی، همبستگیهای منفی معناداری به دست آمده اند. بنابراین، زنانی که هیجان خواهی زیادی دارند، احتمالاًٌ از این نوع مشاغل احساس رضایت نخواهند کرد. مردان و زنانی که هیجان خواهی زیادی دارند، بیشتر به مشاغل کمک رسانی روی می آورند که بر انگیزنده، مهیج یا خطرناک اند، مانند مداخله در بحران یا کار پیراپزشکی در گروه های اورژانس (شولتز، 1998، ترجمه از کریمی و همکاران، 1378).
سنجش هیجان خواهی:
زاکرمن یک پرسشنامه 40 ماده ای مواد کاغذی به نام مقیاس هیجان خواهی (SSS) ساخته است. در جریان ساخت این آزمون، او آن را روی اشخاص بسیاری که رفتارشان با تعریفی که از هیجان خواهی مطابقت داشت اجرا کرده است.
این افراد کسانی بودند که برای آزمایشهای روان شناختی که آنان را در معرض تجربه های جدید قرار می داد داوطلب شده بودند کسانی که شغلشان با خطر جسمانی توأم بود (نظیر افسران پلیس و رانندگان) و کسانی که تجربه مصرف موادمخدر و تجربه های متنوع جنسی داشتند. نمره های این آزمودنیها با نمره های اشخاصی که به طور عمومی و از روی اراده از این نوع فعالیتها اجتناب می کردند، مقایسه شدند، کسانی که اقدام به فعالیتهای غیرعادی و خطرناک می کردند در آزمون SSS نمره بالایی بدست آوردند و افرادی که فعالیتهای آرامتر و کم حادثه را ترجیح می دادند، در این آزمون نمره پایینی داشتند. برای صفت کلی هیجانخواهی چهار عامل یا مؤلفه تعیین شده است، این عوامل عبارتند از:
1- حادثه جویی: تمایل به درگیر شدن در فعالیت های جسمانی که شامل عناصری از سرعت، خطر، تازگی و گریز از حادثه است (مانند چتربازی یا غواصی)
2- تجربه جویی: جستجو برای تجربه های جدید از طریق مسافرت، موسیقی، هنر، شیوه زندگی خودانگیخته و ناهمرنگی با وجود تشابهی که مردم به آنها گرایش دارند.
3- بازداری زدایی: نیاز به جستجوی رهایی در فعالیت های اجتماعی بازداری نشده یا توسل به الکل یا بدون آن.
4- ملال پذیری: اجتناب از تجربه تکراری، کادر عادی یا یکنواخت یا اشخاص قابل پیش بینی، و در صورت قرار گرفتن اجباری در معرض چنین تجربه هایی، واکنش عدم رضایت بیقرارانه نشان دادن (شولتز، 1378).

نتیجه گیری:

در بین انسانها از نظر میزان هیجان خواهی تفاوتهای بسیاری وجود دارد. به طوری که مارون زاکرمن نشان می دهد که هیجان خواهی یکی از چند صفت بنیادی تعیین کننده ماهیت انسان است. او با ارائه شاخصهای قانع کننده نشان می دهد که عوامل ارثی در تعیین ویژگی هیجان خواهی نقش مهمی دارند، همانطور که در هوش نقش دارند. بنابراین والدینی که هیجان خواهی دارند به احتمال خیلی زیاد فرزندان هیجان خواه خواهند داشت. هیجان خواهی را به چهار قسمت فرعی تقسیم می کند. هیجان خواهی شدید، تجربه خواهی، عدم بازداری و ملال پذیری.
هیجان خواهی شدید بیشتر از بقیه ویژگی ها خودنمایی می کند و مورد توجه قرار می گیرد.
طبق نظر مارون زاکرمن (1979، 1978) ساختار هیجان خواهی به مقدار انگیختگی که دستگاه عصبی مرکزی شخص (مغز و نخاع شوکی) از تابع بیرونی تحریک نیاز دارد، مربوط است طبق نظر زاکرمن (1979) هیجان خواهی صفتی است که ویژگی آن نیاز به هیجان و تجربه های متنوع، جدید و پیچیده پس اقدام به خطرهای جسمانی و بدنی به خاطر خود این تجربه ها فرد زیاد هیجان خواه، تحریک بیرونی دائمی مغز را ترجیح می دهد. از کارهای عادی خسته می شود و مرتباً در جستجوی راههایی برای افزایش انگیختگی از طریق تجربه های هیجان انگیز است. فرد کم هیجان خواه هجوم مداوم تحریک مغزی کمتری را ترجیح می دهد، و تحریکهای عادی را نسبتاً خوب تحمل می کند (سید محمدی، 1380)
از جمله ویژگی شخصیتی بزهکاران، هیجان خواهی می باشد. تحقیقات در مورد افراد بزهکار و ویژگی شخصیتی هیجان خواهی آنها می تواند در جهت بهبود شرایط برای جلوگیری و کنترل بزهکاری افراد جامعه مؤثر باشد.
راهکارها:
می توان افرادی که هیجان خواه و مخاطره جو هستند را به سوی ورزش های مهیج سوق داد تا از رفتار بزهکارانه آنها جلوگیری شود.
باید تعامل و ارتباط افراد هیجان خواه و مخاطره را با دیگران افزایش داد و وظایفی را بر عهده آنان قرار داد تا احساس مسئولیت کنند(فرازنه غریب،1391 http://forum.p30parsi.com/showthread.php)
منابع و مأخذ:
اتکینسون. ریتال ال و دیگران، (1378)، زمینه روان شناسی هیلگارد، ترجمه ی دکتر محمد نقی براهنی و دیگران، چاپ سیزدهم، تهران: رشد
سید محمدی. یحیی، (1380)، انگیزش و هیجان، تهران: نشر و ویرایش
شولتز. دوان، (1378)، نظریه های شخصیت، ترجمه ی یوسف کریمی و همکاران، چاپ اول، تهران: ارسباران
شولتز. دوان، شولتز. سیدنی الن، (1375)، نظریه های شخصیت، ترجمه ی یحیی سیدمحمدی، چاپ چهارم، تهران: ویرایش
فرجی. ذبیح ا…، (1371)، انگیزش، تهران: خردمند
فرجی. ذبیح ا…، (1375)، انگیزش و هیجان: واکنشهای روان تنی، تهران: میترا
کریمی. یوسف، (1370)، روان شناسی شخصیت، تهران: پیام نور
گنجی. حمزه، (1374)، روان شناسی عمومی، تهران: نشر دانا
گنجی. حمزه، (1376)، بهداشت روانی، تهران: ارسباران
مارشال ریو. جان، (1380)، انگیزش و هیجان، ترجمه ی یحیی سیدمحمدی، چاپ سوم، تهران: ویرایش
محی الدین بنات. مهدی، (1374)، انگیزش و هیجان، تهران: دانا

مقیاس هیجان خواهی ماروین زاکرمن

هریک از موارد زیر دارای دوجواب است، جواب «الف» و جواب «ب».لطفاً در پاسخنامه، پاسخی را مشخص کنید که توصیف کننده تمایل یا احساس شما باشد.در بعضی موارد ممکن است هر دو پاسخ توصیف کننده تمایل یا احساس شما باشند.در این صورت پاسخی را انتخاب کنید که تمایل و احساس شما را «بهتر توصیف» می کند.در بعضی موارد ممکن است شما هیچیک از دو پاسخ را دوست نداشته باشید.در این صورت پاسخی را که کمتر از آن بیزار هستید انتخاب کنید.هیچ سؤالی را بی پاسخ نگذارید.مهم این است که شما برای هر سؤال فقط یک پاسخ را «الف» یا «ب» را انتخاب کنید.ما فقط می خواهیم بدانیم که تمایلات و احساسات شما چگونه است.نه آنکه دیگران درباره این مسائل چگونه احساس می کنند یا چگونه باید احساس کنند.در این تست برخلاف پاره ای از تست ها پاسخ غلط یا صحیح وجود ندارد.لطفاًبا خود صادق باشید و ارزیابی صادقانه ای از خود ارائه دهید.

   1 - الف: دوست دارم در مهمانی ها ی پرسروصدا و بی قید و بند شرکت کنم.

        ب : من مهمانی های آرام همراه با گفت و شنود خوب را ترجیح می دهم.

  2 -  الف: از دیدن بعضی فیلم ها برای بار دوم و حتی بار سوم لذت می برم.

        ب : نمی توانم تحمل دیدن فیلمی را داشته باشم که قبلاً دیده ام.

 3  -  الف: دلم می خواست که یک کوهنورد می شدم.

        ب : من نمی توانم آدم هایی را که زندگی فرد را در کوهنوردی به خطر می اندازند.درک کنم.

         4 -  الف: از هر بوی بدنی بدم می آید.

      ب: بعضی از بوهای طبیعی بدن را دوست دارم.

        5 -   الف: از دیدن مکرر همان قیافه ها خسته و کسل می شوم.

       ب: مصاحبت دوستان دائمی خود را ترجیح می دهم.

         6-  الف:دوست دارم یک شهر غریب یا بخشی از آن را، حتی اگر گم هم بشوم به تنهایی کشف کنم.

     ب: وقتی محلی را خوب نمی شناسم،ترجیح می دهم یک راهنما داشته باشم.

7 –    الف:من از کسانی که کاری می کنند یا چیزی می گویند که برای دیگران تکان دهنده یا منقلب کننده است بیزارم.

     ب:وقتی شما در مورد یک شخص تقریبا هر چه را که می خواهد بگوید یا انجام دهد پیش بینی می کنید، او حتماً برایتان کسل کننده خواهد بود.

8 الف: معمولاً از فیلم یا نمایشی که بتوانم از پیش پایان آن را حدس بزنم لذت نمی برم.

      ب:می توانم فیلم یا نمایشی را تماشا کنم که پایان آن قابل حدس زدن باشد.

9 الف: من مصرف حشیش را امتحان کرده ام یا مایلم آن را امتحان کنم.

     ب: هرگز تمایلی به امتحان کردن حشیش ندارم.

10 الف: دوست ندارم موادی مصرف کنم که اثرات عجیب و غریب و خطرناک در من داشته باشند.

        ب: دوست دارم بعضی از مواد توهم زا  را امتحان کنم.

11 الف: آدم آگاه از انجام کارهای خطرناک پرهیز می کند.

       ب: گاهی دوست دارم کارهایی انجام دهم که اندکی هراسناک باشند.

 

12 الف: من از رقصیدن بیزارم

        ب: از همجواری با افرادی که  واقعاً خوب می رقصند لذت می برم.

13 الف: احساس می کنم که مواد محرک مرا ناراحت می کند.

         ب: غالباً دوست دارم (با استفاده از مواد محرک) خود را سرحال بیاورم.

14 الف: دوست دارم غذاهای جدیدی را که هرگز قبلاً نخورده ام،امتحان کنم.

        ب: من غذاهایی را که می شناسم دستورمی دهم،تا از ناراحتی و نارضایی اجتناب کنم.

 15 الف: من از نگاه کردن فیلمهای خانوادگی و اسلایدهای سفر لذت می برم.

         ب: نگاه کردن فیلمهای خانوادگی و اسلایدهای سفر مرا شدیداً کسل می کند.

16 الف: دوست دارم به ورزش اسکی روی آب بپردازم.

       ب: دوست ندارم به اسکی روی آب بپردازم.

17 الف:دوست دارم با تخته روی امواج بازی کنم.

         ب: دوست ندارم با تخته روی امواج بازی کنم.

18- الف: دوست دارم به سفرهایی بروم که برنامه ریزی قبلی، تعیین مسیر و زمان بندی مشخص برای آنها نکرده ام.

        ب:مایلم وقتی به سفر می روم  مسیر و زمان بندی آن کاملاً مشخص باشد.

19 الف: من ترجیح می دهم دوستانم افرادی «خاکی» و معمولی باشند.

         ب:دلم می خواهد دوستانم را از بین هنر پیشه ها یا هیپی ها انتخاب کنم.

 20 الف:دوست ندارم خلبانی یاد بگیرم.

          ب:دوست دارم خلبانی یاد بگیرم.

21 الف: من سطح آب را به اعماق آن ترجیح می دهم.

         ب:دوست دارم درع عمق آب به غواصی بپردازم.

22 الف: دوست دارم بعضی اشخاص همجنس خواه (مرد یا زن) را ملاقات کنم.

          ب:من از آدم های «غیرعادی»دوری می کنم.

23 الف:دوست دارم فرود آمدن با چتر نجات را امتحان کنم.

         ب:هرگز دوست ندارم با چتر نجات یا بدون چتر نجات از هواپیما بیرون بپرم.

24 الف:دوستانی را که رفتار مهیج غیرقابل پیش بینی دارند ترجیح می دهم.

         ب:دوستانی را می پسندم که رفتارشان ثابت و قابل پیش بینی است.

25 الف:من تجربه را به خاطر تجربه دوست ندارم.

         ب: دوست دارم تجربه ها و حالات جدید و مهیجی را برای خود به وجود آورم حتی اگر اندکی ترسناک، غیرمعمول و غیرقانونی باشند.

26 الف:جلوه یک اثر خوب هنری در روشنی، قرینه سازی اشکال و توازن رنگهاست.

         ب: غالبا در آمیختگی رنگها و بی نظمی اشکال نقاشی های جدید را زیبا می یابم.

27 الف: از اینکه وقتم را در محیط مأنوس خانه بگذارنم،لذت برم.

          ب:  اگرمجبور باشم برای مدتی طولانی درخانه بمانم،لذت کلافه می شوم.

28 الف: دوست دارم از ارتفاع زیاد در استخر شیرجه بروم.

         ب:من این احساس در بلندی قرار گرفتن را دوست ندارم.

29 -  الف: دوست دارم افرادی از جنس مخالف را که از نظر بدنی مهیج اند،ملاقات کنم.

          ب:دوست دارم افرادی از جنس مخالف را که در ارزشهای من سهیم باشند،ملاقات کنم.

30- الف: معمولا سرمستی در یک مهمانی موجب بهم خوردن مهمانی می شود زیرا بعضی مردم جنجالی و خشن می شوند.

          ب:راز یک مهمانی خوش آیند،خود را سرمست کردن است.

 31 الف:بزرگترین خطای اجتماعی خشن بودن است.

          ب:بزرگترین خطای اجتماعی ملالت آور بودن است.

 32 الف:شخص باید قبل از ازدواج تجارب جنسی قابل ملاحظه ای داشته باشد.

           ب: درصورتی که دو نفر تمایل به ازدواج داشته باشند بهتر است با یکدیگر تجربیات جنسی داشته باشند.

 33 الف:حتی اگر پول هم داشته باشم،مایل نیستم در جمع افرادی باشم که دائما با هواپیمای جت پرواز می کنند.

           ب:می توانم از سفر دور دنیا با هواپیمای جت عمیقا لذت ببرم.

 34 الف: اشخاصی را دوست دارم که همیشه تند و تیزند حتی اگر گاهی به دیگران اهانت کنند

            ب:از اشخاصی که تفریح آنان جریحه دار کردن احساسات دیگران است، بیزارم.

 35 الف:روی هم رفته در فیلمها، صحنه های جنسی زیاد است.

            ب:از تماشای صحنه های جنسی در فیلمها لذت می برم.

 36 الف:بعد از یکی دوجرعه بهترین حالت را در خود حس می کنم.

            ب:کسانی که با مشروب شنگول می شوند اشکالی درکارشان وجود دارد.

 37 الف:لباس انسان باید بیشتر مطابق معیارهای قابل قبول جامعه باشد تا میل و سلیقه خود او.

           ب:مردم باید به روشهای دلخواهشان لباس بپوشند حتی اگر این کار دارای اثرات عجیب و غربیب باشد.

 38 الف:قایق رانی در یک مسیر طولانی با قایق کوچک متهورانه است.

              ب:دوست دارم یک مسیر طولانی را با قایق کوچک در دریا طی کنم.

 39 الف:هیچ حوصله و تحمل مهمانی های بی مزه و کسل کننده را ندارم.

              ب:اگر از یک کوه بسیار مرتفع با اسکی بسرعت فرود آیم برایم مهیج و لدت بخش می باشد.

 40-الف: اسکی سرعت در پیستهای پرشیب کاری خطرناک است

        ب:اگر از یک کوه بسیار مرتفع با اسکی به سرعت فرود آیم  برایم مهیج و لذت بخش می باشد.

  کلید مقیاس 40 سؤالی هیجان خواهی ماروین زاکرمن (فرم 5)

جواب

گزینه

جواب

گزینه

جواب

گزینه

جواب

گزینه

ب

31

ب

21

ب

11

الف

1

الف

32

الف

22

ب

12

ب

2

ب

33

الف

23

ب

13

الف

3

الف

34

الف

24

الف

14

ب

4

ب

35

ب

25

ب

15

الف

5

الف

36

ب

26

الف

16

الف

6

ب

37

ب

27

الف

17

ب

7

ب

38

الف

28

الف

18

الف

8

الف

39

ب

29

ب

19

الف

9

ب

40

ب

30

ب

20

ب

10

 چهار مؤلفه مقیاس هیجان خواهی ماروین زاکرمن

تجربه طلبی

ES

ماجراجوئی

TAS

ملال پذیری

BS

گریزاز بازداری

DIS

4

3

2

1

6

11

5

12

9

16

7

13

10

17

8

25

14

20

15

29

18

21

24

30

19

23

27

32

22

28

31

33

26

38

34

35

37

40

39

36

جهت آگاهی از هنجار یابی  این آزمون،به هنجاریابی آزمون هوش ذاکرمن ,آزیتا حسینی و علیرضا جعفری - دانشگاه آزاد اسلامی ابهر مراجعه کنید

0

فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (FMI-SF)

مقدمه

با توجه به  محبوبیت زیادی که ذهن آگاهی در سال های اخیر در علوم مرتبط با سلامت کسب نموده ومطالعه علمی ذهن­آگاهی و استفاده از فنون ذهن­آگاهی در آموزش و درمان­های روان­شناختی به شدت رو به افزایش بوده، کاربرد ابزارهای معتبر و روا برای سنجش این سازه ضروری است (1).

 

معرفی

فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ[1](FMI-SF)، به­طور گسترده­ای مورد مطالعه قرار گرفته و در بسیاری از فرهنگ­ها، از نظر خصوصیات روان­سنجی مورد بررسی قرار گرفته­است (1). بوچهلد[2] و همکاران فرم اولیه پرسشنامه ذهن اگاهی فرایبورگ که شامل 30 سوال بود را طراحی کردند (2). بعدها فرم کوتاه با 14 گویه که برای استفاده در جمعیت عمومی مناسب­تر است توسط والاچ[3] و همکاران طراحی شد (3).  فرم بلند پرسشنامه ذهن­آگاهی فرایبورگ بیشتر برای اجرا در گروه­هایی مناسب است که با فرهنگ بودایی و اعمال مراقبه­ای آشنایی دارند، امّا فرم کوتاه آن برای اجرا در گروه­هایی که آشنایی زیادی با زمینه بودایی ذهن­آگاهی ندارند، مناسب­تر است و می توان از فرم کوتاه در فرهنگ های مختلف استفاده نمود و می تواند به خوبی همه جنبه های مربوط به حوزه ذهن آگاهی را پوشش دهد (1، 3).

در طی یک بررسی در داخل کشور که توسط قاسمی جوبنه، عرب زاده، جلیلی نیکو، محمدعلی پور و محسن زاده انجام شد، فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ ابتدا به به فارسی ترجمه شد و سپس روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت (1). 

 

روایی و پایایی

به منظور بررسی روایی و پایایی فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ، 400 دانشجو به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ضریب پایایی به شیوه ضریب آلفای کرونباخ، تتای ترتیبی و بازآزمایی به دست آمد. روایی نیز از طریق روایی همزمان و مدل تحلیل عاملی تأییدی محسابه شد (1).

به منظور بررسی روایی همزمان فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ از فرم کوتاه مقیاس خودکنترلی  تانگنی[4] و خرده مقیاس تنظیم هیجانی مقیاس خودسنجی هوش هیجانی شات[5] استفاده شد. در مجموع همبستگی بین فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ با مقیاس های خودکنترلی (69/0r=) و تنظیم هیجانی (68/0r=) در سطح معناداری 01/0 مناسب گزارش شد. نتایج مدل تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها داشته، از روایی عاملی مطلوبی برخوردار است و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل کلی را برای افراد نمونه تأیید می­کنند و الگوی کلی تک عاملی مفروض مورد تایید قرار گرفت. همچنین نتایج نشان داد که فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ از پایایی قابل قبول و کافی برخوردار است و ضرائب بدست آمده برای ضریب آلفای کرونباخ 92/0، تتای ترتیبی 93/0 و ضریب پایایی بازآزمایی به فاصله چهار هفته 83/0 به دست آمد (1).

در مجموع، پرسشنامه بدون تغییر و حذف احتمالی برخی سؤالات ساختار خود را حفظ می­کند و ضرایب پایایی و روایی مناسب این پرسشنامه، کوتاه بودن و سهولت اجرا، شرایط استفاده وسیع محققان را از این ابزار فراهم می­آورد. بنابراین، این پرسشنامه که ذهن آگاهی را به خوبی مورد سنجش قرار می دهد، در جامعه ایران اعتبار و روایی مناسبی دارد و می­تواند در موقعیت­های تربیتی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد و زمینه پژوهش­های متعددی در قلمرو روانشناسی را فراهم آورد (1).

 

نمره گذاری

از آزمودنی خواسته می شود که بر روی یک مقیاس لیکرت 4 درجه ای (به ندرت=1 تا تقریبا همیشه=4)  به سوالات پاسخ دهد. شایان ذکر است که عبارت شماره 13، به صورت معکوس نمره گذاری می شود. حداقل نمره در این پرسشنامه 14 و حداکثر 56 است. نمره بیشتر نشانگر ذهن آگاهی بالاتر است.

 

منابع

 

1. قاسمی جوبنه، رضا؛ عرب زاده، مهدی؛ جلیلی نیکو، سعید، محدعلی پور، زینب؛ محسن زاده، فرشاد (1394). بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 14(2): 137- 150.

 

2. Buchheld N, Grossman P, Wallach H. Measuring mindfulness in insight meditation (Vipassana) and meditation-based psychotherapy: The development of the Freiburg Mindfulness Inventory (FMI). JMMR 2001; 1: 11–34.

3. Walach H, Buchheld N, Buttenmuller V, Kleinknecht N, Schmidt S. Measuring mindfulness - The Freiburg mindfulness inventory (FMI). Pers Individ Dif 2006; 40: 1543-1555.

 

 

 

 

فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (FMI-SF)

لطفا به این عبارات بر اساس تجربه های شخصی خودتان در روزهای اخیر صادقانه پاسخ دهید. هیچ پاسخ درست یا غلط و خوب یا بدی وجود ندارد. با تشکر از همکاری شما.

 

عبارت

به ندرت     

بعضی اوقات    

بیشتر اوقات    

تقریبا همیشه

1. دوست دارم آنچه را که در لحظه حاضر میگذرد تجربه کنم

 

 

 

 

2. هنگام انجام کارهای روزمره، مانند خوردن،  آشپزی، نظافت، یا حرف زدن، بدن خود را حس می کنم

 

 

 

 

3. وقتی متوجه حواسپرتی خود می شوم به آرامی توجه خود را بر تجربه لحظه حاضر بر می گردانم

 

 

 

 

4. قدر و منزلت خودم را می دانم

 

 

 

 

5. متوجه دلایل اعمالم هستم

 

 

 

 

6. متوجه اشتباهات و مشکلات خود می شوم بی آنکه درباره آنها قضاوت کنم

 

 

 

 

7. تجربه درونی خود در لحظه را لمس می کنم

 

 

 

 

8. تجارب ناخوشایند خودم را می پذیرم

 

 

 

 

9. وقتی امورات به خوبی پیش نمی رود هم با خودم مهربان هستم

 

 

 

 

10. بر احساساتم نظارت می کنم بی آنکه در آنها گم شوم

 

 

 

 

11 در شرایط دشوار بی آنکه واکنش آنی(فوری) نشان دهم می توانم مکث کنم

 

 

 

 

12. حتی زمانی که اوضاع، متشنج و پرتنش است لحظاتی آرامش و آسودگی درونی را تجربه می کنم

 

 

 

 

13. حوصله خود و دیگران را ندارم

 

 

 

 

14. وقتی متوجه می شوم زندگی را چقدر سخت گرفته ام، خنده ام می گیرد

 

 

 

 

 



[1]. Freiburg Mindfulness Inventory_ Short Form

[2]. Buchheld

[3]. Walach

[4]. Tangney

[5]. Schutte

0

ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﺎرﯾﺎ ﮐﻮاس(CDI)[1]

CDIیک ابزار خود گزارشی 27 آیتمی است که جهت ارزیابی نشانه های افسردگی در کودکان و نوجوانان استفاده می شود.آیتم های این پرسشنامه که از پرسشنامه افسردگی بک برگرفته شده است هر نشانه ای را که می تواند مختص افسردگی دوره کودکی باشد ارزیابی می کند: به عنوان مثال خلق پایین،خود ارزیابی ضعیف، و مشکلات بین فردی. CDI شامل 5 خرده مقیاس می باشد که عبارتند از: خلق منفی،مشکلات بین فردی،احساس بیهودگی، فقدان احساس لذت و عزت نفس پایین. CDI با سایر پرسشنامه های مرتبط با افسردگی دوره کودکی و نوجوانی از جمله مقیاس افسردگی نوجوانان رینولدز همبستگی دارد. شمار ی از پژوهش ها نشان دادند که نمره کودکان افسرده به طور معناداری بالاتر از کودکان غیر افسرده در گروه کنترل می باشد. برخی شواهد نیز نشان دادند که این ابزار با وجود اینکه بیشترین کاربرد آن بررسی افسردگی در مطالعات همه گیرشناسی می باشد، به تغییرات نیز حساس است.نسخه 10 آیتمی CDI نیز جهت بررسی وجود یا عدم وجود افسردگی در کودکان تهیه شده است.

آیتم ها بر اساس طبقه بندی 0(عدم وجود نشانه) تا 2(وجود نشانه های مشخص) نمره گذاری می کنند. نمره کلی (با دامنه 0 تا 54 که هر چه نمره فرد بیشتر باشد شدت افسردگی فرد نیز بیشتر خواهد بود.) با جمع نمرات همه آیتم ها بدست می اید(کواس،1985؛ اسماکر و همکاران،1987).

مشخصات روانسنجی

مطالعات نشان دهنده مشخصات روانسنجی خوب برای CDI است. همسانی درونی بر اساس الفای کرونباخ 86/0 است. اعتبار همزمان و افتراقی نیز مناسب گزارش شده است (لوگان و همکاران،2013).

داده‌هایی راجع به هنجارهای سن و جنس موجود است. برای مثال، فینچ و همکاران اجرای گروهی CDI را برای آزمودن تقریباٌ1500 کودک دبستانی هفت تا شانزده ساله مورد استفاده قرار دادند. تفاوتهای سنی و جنسی اندک، اما مهمی آشکار شد: کودکان بسیار خرد سال نسبت به کودکان بزرگتر افسردگی کمتری نشان دادند، و دختران، به خصوص در گروههای سنی پایین تر، افسردگی کمتری ابراز کردند (‌هارینگتون، 1380).

طریقه نمره گذاری

هر سؤال در این پرسشنامه دارای سه جمله است که آزمودنی با توجه به احساسات و افکار خود در طول دو هفته گذشته یکی از جملات را انتخاب و ضربدر می‌زند. 14 سؤال از 27 سؤال به صورت مستقیم و 13 سؤال بصورت معکوس ارائه شده است:

آیتم ها با نمره گذاری مستقیم

27،26،24،23،22،20،19،17،14،12،6،4،3،1

آیتم ها با نمره گذاری معکوس

2، 5، 7، 8، 9، 10، 11، 13، 15، 16، 18، 21، 25

طریقه نمره گذاری برای سوالات مستقیم

پاسخ الف

پاسخ ب

پاسخ ج

0

1

2

طریقه نمره گذاری برای سوالات معکوس

پاسخ الف

پاسخ ب

پاسخ ج

2

1

0

خرده مقیاس های CDI

خرده مقیاس ها

آیتم ها

خلق افسرده

آیتم های 1،6،8،10،11،13

احساس بیهودگی

آیتم های 5،12،26،27

مشکلات بین فردی

آیتم های 3،15،23،24

احساس عدم لذت

آیتم های 4،16،17،18،19،20،21،22

عزت نفس منفی

آیتم های 2،7،9،14،25

خرده مقیاس های اشاره شده در جدول، از پژوهش لوگان و همکاران(2013)برداشت شده است.

نمره صفر تا 8

سالم

نمره 9 تا 19

آستانه افسردگی

نمره 20 بالاتر

برچسب افسردگی

نمره فرد هر چه بیشتر باشد میزان افسردگی نیز بیشتر خواهد بود (هارینگتون، 1380).

دانش آموز عزیز، در این پرسشنامه 27 سؤال مطرح شده است که احساسات و افکار مختلف را ارائه می دهد. یک یک سؤالات را می خوانید و هر یک از جملات را که بیشتر مربوط به کارها، احساسات و افکار شما در طول دو هفته گذشته می باشد انتخاب می کنید. تا سؤال اول را جواب ندادید به سراغ سؤال دوم نروید. پاسخ صحیح یا غلط وجود ندارد، شما باید جمله ای را انتخاب کنید که بیشتر حالت و احساسات شما را در دو هفته گذشته نشان می دهد. درمقابل جمله ای که انتخاب می کنید علامت بزنید.

مثال:

الف. من در تمام اوقات روز کتاب می خوانم.

ب. من گاهی اوقات کتاب می خوانم.

ج. من هیچ وقت کتاب نمی خوانم.

پاسخ مورد نظرتان را با علامت (×) مشخص کنید. لطفا هیچ سوالی را بی جواب نگذارید.

1

الف. من گاهی اوقات غمگین هستم.

ب. من بسیاری از اوقات غمگین هستم.

ج. من همیشه غمگین هستم.

2

الف. هیچ چیز کاملاً بر وفق مراد من نیست.

ب. من مطمئن نیستم که همه چیز بر وفق مراد من باشد.

ج. همه چیز بر وفق مراد من است.

3

الف. من تقریباً به هر کاری دست میزنم موفق می شوم.

ب. من در بعضی کارها موفق نیستم.

ج. من در خیلی کارها موفق نیستم.

4

الف. خیلی چیزها برایم جالب و. سرگرم کننده است.

ب. چیزهای کمی وجود دارند که برایم سرگرم کننده باشند.

ج. هیچ چیز برایم سرگرم کننده نیست.

5

الف. من همیشه احساس ناراحتی می کنم.

ب. من اغلب اوقات احساس ناراحتی می کنم.

ج. من گاهی اوقات احساس ناراحتی می کنم.

6

الف. گاهی اوقات، فکر می کنم که حادثه نامطلوبی برایم اتفاق خواهد افتاد.

ب. میترسم که حادثه نامطلوبی برایم اتفاق افتد.

ج. من مطمئن هستم که حوادث وحشتناکی برایم اتفاق خواهد افتاد.

7

الف. از خودم بیزارم.

ب. من از خودم خوشم نمی آید.

ج. من خیلی از خودم راضی هستم.

8

الف. وقتی اوضاع رو به راه نیست من خود را مقصر می دانم.

ب. وقتی اوضاع رو به راه نیست، بیشتر اوقات خود را مقصر می دانم.

ج. وقتی اوضاع رو به راه نیست، معمولاً من مقصر نیستم.

9

الف. من همیشه به مرگ فکر می کنم.

ب. من اغلب به مرگ فکر می کنم.

ج. من گاهی اوقات به مرگ فکر می کنم.

10

الف. من دلم میخواهد همیشه گریه کنم.

ب. من اغلب اوقات دلم می خواهد گریه کنم.

ج. من گاهی اوقات دلم می خواهد گریه کنم.

11

الف. همیشه چیزی مرا آزار می دهد.

ب. اغلب اوقات چیزی مرا آزار می دهد.

ج. گاهی اوقات چیزی مرا آزار می دهد.

12

الف. من خیلی دوست دارم که با دیگران باشم (وقت خود را با دیگران بگذرانم).

ب. معمولاً دوست ندارم که با دیگران باشم.

ج. من هیچ گاه دوست ندارم که با دیگران باشم.

13

الف. وقتی در برابر چند موضوع قرار می گیرم نمی توانم تصمیم بگیرم.

ب. وقتی در برابر چند موضوع قرار می گیرم تصمیم گیری برایم دشوار است.

ج. وقتی در برابر چند موضوع قرار می گیرم خیلی راحت تصمیم می گیرم.

14

الف. قیافه و وضع جسمی من خیلی خوب است.

ب. چیزهایی در بدن و قیافه من وجود دارد که از آنها خوشم نمی آید.

ج. من خود را زشت تصور می کنم

15

الف. من برای انجام تکالیف خود همیشه باید به خود فشار بیاورم.

ب. برای انجام تکالیف خود غالباً باید به خود فشار بیاروم.

ج. برای انجام تکالیف خود هیچ مشکلی حس نمی کنم.

16

الف. شبها همیشه به زحمت به خواب می روم.

ب. من اغلب، به زحمت به خواب می روم.

ج. من شبها خیلی زود و راحت می خوابم

17

الف. من گاهی اوقات احساس خستگی می کنم.

ب. من اغلب اوقات احساس خستگی می کنم.

ج. من همیشه احساس خستگی می کنم.

18

الف. اکثر اوقات، مبل به غذا خوردن ندارم.

ب. اغلب اوقات، میل به غذا خوردن دارم.

ج. من همیشه اشتهای خوبی برای خوردن دارم.

19

الف. وقتی جایی از بدنم درد می گیرد نگران نمی شوم.

ب. وقتی جایی از بدنم درد می گیرد اغلب نگران می شوم.

ج. وقتی جایی از بدنم درد می گیرد همیشه نگران می شوم.

20

الف. من هیچگاه احساس تنهایی نمی کنم.

ب. من اغلب اوقات احساس تنهایی می کنم.

ج. من همیشه احساس تنهایی می کنم.

21

الف. من هیچگاه در مدرسه تفریح نمی کنم.

ب. من به ندرت در مدرسه تفریح می کنم.

ج. من غالباً در مدرسه تفریح می کنم.

22

الف. من دوستان زیادی دارم.

ب. من چند دوست دارم ولی دلم میخواهد دوستان بیشتری داشته باشم.

ج. من هیچ دوستی ندارم.

23

الف. نمرات درسی من خوب است.

ب. نمرات درسی من، مثل سابق خوب نیست.

ج. من در درسهایی که قبلاً نمرات خوبی میآوردم، نمرات بد آورده ام

24

الف. من کارها را مانند دیگران به خوبی انجام می دهم.

ب. اگر دلم بخواهد می توانم کارها را مثل دیگران انجام دهم.

ج. من کارها را نه بهتر و نه بدتر از دیگران انجام می دهم.

25

الف. هیچ کس واقعاً مرا دوست ندارد.

ب. من شک دارم که کسی مرا دوست داشته باشد.

ج. من مطمئن هستم که کسی مرا دوست دارد.

26

الف. معمولاً کاری را که از من میخواهند انجام می دهم.

ب. اغلب اوقات، کاری را که از من میخواهند انجام نمی دهم.

ج. من هیچگاه کاری را که از من میخواهند انجام نمی دهم.

27

الف. من با دیگران تفاهم دارم.

ب. اغلب اوقات با دیگران دعوا می کنم.

ج. من همیشه با دیگران دعوا می کنم.

منابع:

Kovacs M, Beck AT: An empirical-clinical approach toward a definition of childhood depression, in Schulterbrandt JG, Raskin A (eds): Depression in Childhood, Diagnosis, Treatment and Conceptual Models. New York, NY, Raven Press, 1977, pp 1-25

Kovacs M. The Children’s Depression, Inventory (CDI). Psychopharmacol Bull 1985; 21(4):995–8.

Smucker MR, Craighead WE, Craighead LW, Green BJ. Normative and reliability data for the Children’s Depression Inventory. J Abnorm Child Psychol 1986; 14(1):25–39.

Helsel WJ, Matson JL: The assessment of depression in children: The internal structure of the Child Depression Inventory(CDI). Behav Res Ther 22:289-298, 1984.

Deirdre E. Logan,* Robyn Lewis Claar,* Jessica W. Guite, Zuck SK, Jordan LA, Palermo MT, Wilson CA, Zhou C. Factor Structure of the Children’s Depression Inventory in a Multisite Sample of Children and Adolescents With Chronic Pain. The Journal of Pain, Vol 14, No 7 (July), 2013: pp 689-698

‌هارینگتن، ریچارد،«روشهای درمان افسردگی در کودکان ونوجوانان»، ترجمه توزنده جانی،حسن؛کمال پور،نسرین؛جلد اول، چاپ دوم، انتشارات پیک فرهنگ، تهران، 1380.


[1]. Children's Depression Inventory (CDI)

0

آزمون عمل به باورهای دینی (معبد)

پرسشنامه میزان عمل به باورهای دینی(مقیاس معبد): مقیاس معبد دارای 25 پرسش است که عمل(نه اعتقاد و نگرش) به باورهای اسلامی را می سنجد. مواد آزمون در چهار حوزه عمل به واجبات، مستحبات، فعالیتهای مذهبی، و مداخله دادن مذهب در تصمیم گیریها و انتخابهای زندگی قرار دارد. هر پرسش آزمون 5 گزینه دراد که از صفر تا چهار، نمره گذاری می شود. بدین ترتیب، کمترین نمره کل صفر و بیشترین نمره کل صد است.

برای ندازه گیری پایایی این مقیاس ضریب همسانی درونی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ توسط پژوهشگران محاسبه شد. میزان ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس معبد هنگامیکه این مقیاس روی نمونه 50 نفری توسط مهدی برغمدی  ومسعود حاجیزاده میمندی(1389) اجرا شد، معادل 91/0،میانگین معادل 86/96، انحراف استاندارد معادل 64/14 و خطای معیار میانگین 84/0 به دست آمد. 

آزمون معبد 25 سوالی، (عمل نه اعتقاد و نگرش) به باورهای اسلامی را اندازه می گیرد. مواد آزمون در 4 حوزه

عمل به واجبات، عمل به مستحبات، فعالیت های مذهبی(عضویت در گروه های مذهبی و...) و در نظر گرفتن

مذهب در تصمیم گیری ها و انتخاب های زندگی قرار دارد. سوالات آزمون با توجه به رفتاری های دینی رایج در

جوانان متدین به اسلام انتخاب شده است. هر سوال 5 گزینه دارد که از صفر تا چهار نمره گذاری می شود.

بنابراین نمره صفر به معنی عمل نکردن به هیچ یک از باورهای دینی و بیشترین نمره (100) نشان دهنده عمل

به  همه باورهای دینی به حساب می آید.

 

ضریب پایایی آزمون معبد

روش

ضریب پایایی

باز آزمایی

76/0

اسپیرمن براون

906/0

گوتمان

905/0

آلفای کرونباخ

936/0

 

 

 

 

 -------

(مهدی برغمدی  ومسعود حاجیزاده میمندی(1389). رابطه عمل به باورهای دینی و رضایت از زندگی در بین سالمندان. مجله سالمندی ایران، سال پنجم، شماره پانزدهم، بهار)

لطفا به سوالات زیر پاسخ دهید، نوشتن نام و نام خانوادگی ضروری نیست.

جنس                    سن                         میزان تحصیلات                        تاهل                        شغل

لطفا نظر خود را درباره هر سوال با علامت * در جلو آن مشخص نمایید.

1.نماز های واجب خود را:

الف) از زمان تکلیف تا به حال به طور مرتب خوانده ام.

ب) بیش از نیمی از زمانی که به تکلیف رسیده ام به طور مرتب خوانده ام.

ج) کمتر از نیمی از زمانی که به تکلیف رسیده ام به طور مرتب خوانده ام.

د)از زمان تکلیف تا به حال به طور نا مرتب خوانده ام.

ه) از اول تکلیف تا به حال اصلا نماز نخوانده ام.

 

2.اگر بیمار نباشم در ماه رمضان روزه های واجب را می گیرم:

الف)تمام روزها   ب)بیش از 15 روز    ج) بیش از ده روز     د) کمتر از 10 روز   ه) اصلا روزه نمی گیرم

 

3.علاوه بر نمازهای واجب، نمازهای قضا یا مستحبی را می خوانم:

الف) هر روز ب)   هفته ای 2 یا 3بار      ج) هفته ای یک بار   د) گاه گاهی  ه) اصلا نمی خوانم

 

4.علاوه بر روزه های واجب، روزه های قضا یا مستحبی می گیرم.

الف)هفته ای یک روز یا بیشتر      ب)ماهی یک تا 3 روز      ج) سالی 5 تا 10 روز       د) سالی کمتر از 5 روز  ه)اصلا روزه نمی گیرم

 

5. برای خواندن نمازهای واجب به مسجد می روم

الف) هر روز         ب) هفته ای 2 یا 3 بار            ج) هفته ای یک بار         د)گاه گاهی      ه) اصلا

 

شماره

پرسش

خیلی زیاد(خیلی شدید)

زیاد (شدید)

تا اندازه ای

کم

اصلا

6

دوست دارم در گروه های مذهبی فعالیت کنم.

 

 

 

 

 

7

اگر از نظر شرعی پرداخت خمس و زکات بر من واجب باشد، نسبت به پرداخت آنها حساس هستم.

 

 

 

 

 

8

در انتخاب دوستان صمیمی، مذهبی بودن آنها برایم اهمیت دارد.

 

 

 

 

 

9

اگر کمک های مالی در پیشرفت دین موثر باشد، حاضرم در این راه دارایی خود را ببخشم یا خرج کنم.

 

 

 

 

 

10

دوست دارم فرزندانی معتقد به دین و مذهب تربیت کنم.

 

 

 

 

 

11

با کسی که علیه دین و مذهب من مبارزه کند، مخالفت جدی می کنم.

 

 

 

 

 

12

در ارتباط با افراد جنس مخالف و نامحرم، حدود شرعی را از نظر نگاه، خنده، پوشش و صمیمیت رعایت می کنم.

 

 

 

 

 

13

سعی می کنم در همه جنبه های زندگی خود، دیگاه دین و مذهب را در نظر بگیرم.

 

 

 

 

 

14

دین واقعا برایم مهم است چون به بیشتر سوالات زندگی ام پاسخ می دهد.

 

 

 

 

 

15

(افراد مجرد)

مذهبی بودن همسر آینده ام و پای بندی وی به اعتقادات دینی برایم اهمیت دارد.

 

 

 

 

 

15 (افراد متاهل)

هنگام ازدواج، مذهبی بودن همسرم برایم اهمیت داشت.

 

 

 

 

 

شماره

پرسش

همیشه

بیشتر وقت ها

بعضی وقت ها

به ندرت

اصلا

16

درباره موضوعات دینی مطالعه یا تحقیق می کنم.

 

 

 

 

 

17

اعتقادات دینی مرا از انجام کارهای ناپسند بازمی دارد

 

 

 

 

 

18

اطرافیانم را نسبت به ادای واجبات دینی و رعایت دستورات مذهبی تشویق می کنم.

 

 

 

 

 

19

کتاب آسمانی خود(قرآن) را می خوانم

 

 

 

 

 

20

اگر اطرافیانم کارهایی بر خلاف دین انجام دهند، آنها را نصیحت و ارشاد می کنم.

 

 

 

 

 

 

21

از خوردن و آشامیدن چیزهایی که از نظر شرعی حرام هستند، خودداری می کنم.

 

 

 

 

 

22

حتی اگر مشکل جدی و غیرقابل حلی نداشته باشم، دعا می خوانم و با خدا راز و نیاز می کنم.

 

 

 

 

 

23

در مجالسی شرکت می کنم که در آنها، کارهای خلاف دین و مذهب صورت نگیرد.

 

 

 

 

 

24

اگر انتخاب همکار به عهده من باشد، همکاری را انتخاب می کنم که معتقد و پایبند به مذهب باشد.

 

 

 

 

 

25

زیربنای ارتباط ها و کارهای زندگی ام، انگیزه های دینی و مذهبی قرار دارد.

 

 

 

 

 

      https://blogfa.com/Desktop/Default.aspx?r=5783214    

 

 

 

 

0

باسمه تعالی

پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ)

فرم 28 سوالی

پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی توسط گلدبرگ و هیلر [1] (1979) ارائه شده و دارای 4 مقیاس فرعی است و هر مقیاس 7 پرسش دارد. مقیاسهای مذکور عبارتند از:

-1 مقیاس علائم جسمانی [2]

-2 مقیاس علائم اضطرابی و اختلال خواب [3]

-3 مقیاس کارکرد اجتماعی [4]

-4 مقیاس علائم افسردگی[5]

تاریخچه: فرم اصلی پرسشنامه توسط گلدبرگ و هیلر ساخته شده در سال1979 و اعتبار و روایی آن بارها مورد بررسی قرار گرفته است. چن چن دربررسی روایی همزمان این پرسشنامه با پرسشنامه چند جانبه مینه سوتابه ضریب همبستگی54/0 رسید. کالمن و ویلسون در بررسی این پرسشنامه با مقیاس ناامیدی بک ضریب روایی همزمان 69/0 گزارش دادند،متوسط حساسیت پرسشنامه GHQ28 برابر84/0 و متوسط ویژگی آن82/0 است.گلدبرگ و ویلیامز اعتبار تصنیفی برای کل پرسشنامه را 95/0 گزارشدادند. چانوکییسثباتدرونیرابا روش آلفای کرونباخ بررسی کردند که برابر93/0 بود.

مقیاسها: دارای 4 مقیاس فرعی است که عبارتند از:

- مقیاس نشانه های جسمانی: شامل مواردی درباره احساس افراد نسبت به وضع سلامت خود،احساس خستگی آنها همراه با نشانه های جسمانی، درGHQ 28 سئوال 1 تا 7 می باشد.

- نشانه های اضطرابی واختلالخواب: شامل مواردی که با بیخوابی و اضطراب مرتبط اند،درGHQ 28 سئوال 8 تا 14

- کارکرد اجتماعی: توانایی افراد رادرمقابله باخواسته های حرفهای ومسایل زندگی روزمره میسنجد. آشکارساختن احساس افراد در کنار آمدن باموقعیتهای متداول زندگی،در GHQ28 سئوال 15 تا 21

- نشانگان افسردگی: شامل موارد افسردگی وخیم و گرایش به خودکشی، و در GHQ28 سئوال 22 تا 28

که برای هر مقیاس فرعی یک نمره وجود دارد و یک نمره هم مربوط به نمره کلی افراد می باشد.

بررسی فرم و نرم ایرانی: این پرسشنامه در ایران مورد استفاده قرار می گیرد واعتبار همسانی درونی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0٫87 می باشد. فرم GHQ28 باروش بازآزمایی بافاصله زمانی 7تا 10 روز روی 80 نفربررسی شده که ضریب اعتبار خرده آزمونها را بین 50/0 تا 81/0 گزارش کرده است. حساسیت این آزمون 86/0 و ویژگی آنرا 82/0 گزارش شده است.

نمره گذارای:به صورت خودسنجی،تحصیلات لازم برای اجرا به صورت خودسنجی دارا بودن مدرک اول راهنمایی و در غیر اینصورت توسط مصاحبه گر اجرا می شود.پرسشها بر حسب نمره گذاری دو نمایی(0-0-1-1)نمره دهی می شوند که دو پاسخ سمت امتیاز صفر و دو پاسخ بعدی 1 امتیاز تعلق می گیرد.در این آزمون برای هر فرد 5نمره بدست می آید که 4 نمره مربوط به مقیاسهای فرعی و یک نمره هم از مجموع نمرات خرده مقیاسها بدست می آید که نمره کلی است و این در آزمونGHQ28 می باشد.

روش نمره گذاری GHQ بدین ترتیب است که از گزینه الف تا د نمره 0،1،2،3،تعلق می گیرد درنتیجه نمره هرفرد درهریک ازخرده مقیاسها از 0 تا 21 ودرکل از 0 تا 84 است.نمرات هر مقیاس به طور جداگانه محاسبه وپس ازآن نمرات مقیاسها باهم جمع ونمره کلی بدست میاید.

نتیجه گیری و تفسیر:آزمون پرسشنامه سلامت عمومی یکی از قویترین آزمون ها برای غربالگری افراد سالم و بیمار می باشد.که اجرای آن آسان می باشد.در تفسیر این آزمون می توان گفت اگر درهرمقیاس فردی نمرهفرداز 17 بالا باشدودرمقیاسکلینمرهاز 41 بالاباشد وخامت وضع آزمودنی رانشان می دهدالبته این دررابطه با آزمونGHQ28 می باشد.

نمرات برش در هریک از خرده مقیاسهای پرسشنامه GHO

خرده مقیاس ها

نمرات در خرده مقیاس ها

نمرات در کل پرسشنامه

هیچ یا کمترین حد

6-0

22-0

خفیف

11-7

40-23

متوسط

16-12

60-41

شدید

21-17

84-61

پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ)

لطفا این قسمت را بدقت مطالعه کنید:

میخواهیم درباره کسالت و ناراحتیهای پزشکی و اینکه سلامت عمومی شما در طی یک ماه گذشته تا به امروز چگونه بوده است اطلاعاتی بدست آوریم. لطفاً در تمامی سئوالات زیر پاسخی را که فکر می کنید با وضع شما بیشتر مطابقت دارد مشخص کنید. به خاطر داشته باشید که ما میخواهیم درباره ناراحتیهای اخیر شما اطلاعاتی بدست آوریم، نه مشکلات و ناراحتیهایی که در گذشته داشته اید سعی کنید به تمامی سئوالات پاسخ دهید و جواب خود را در محل مربوط با علامت ضربدر مشخص فرمائید. از همکاری شما بسیار متشکریم.

-1 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز کاملاً احساس کرده اید که خوب و سالم هستید؟

-2 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که به داروهای تقویتی نیاز دارید؟

-3 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس ضعف و سستی کرده اید؟

-4 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کردهاید که بیمارهستید؟

-5 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز سر درد داشته اید؟

-6 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که سرتان را محکم با چیزی مثل دستمال بسته اند یا اینکه فشاری به سرتان وارد می شود؟

-7 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که بعضی وقتها بدنتان داغ و یا سرد می شود؟

-8 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز اتفاق افتاده که بر اثر نگرانی دچار بیخوابی شده باشید؟

-9 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز شبها وسط خواب بیدار می شوید؟

-10 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که دائماً تحت فشار هستید؟

-11 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز عصبانی و بدخلُق شده اید؟

-12 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز بدون هیچ دلیل قانع کننده ای هراسان و یا وحشت زده شده اید؟

-13 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز متوجه شده اید که انجام هر کاری خارج از توانائی شما است؟

-14 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که در تمامی مدت عصبی هستید و دلشوره دارید؟

-15 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز توانسته اید خودتان را مشغول و سرگرم نگه دارید؟

-16 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز برای انجام کارها بیش از گذشته وقت صرف کرده اید؟

-17 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که کارها را بخوبی انجام می دهید؟

-18 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز از نحوه انجام کارهایتان احساس رضایت می کنید؟

-19 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که نقش مفیدی در انجام کارها به عهده دارید؟

-20 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز توانائی تصمیم گیری درباره مسائل را داشته اید؟

-21 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز قادر بوده اید از فعالیتهای روزمره زندگی لذت ببرید؟

-22 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز فکر کرده اید که شخص بی ارزشی هستید؟

-23 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که زندگی کاملاً ناامیدکننده است؟

-24 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که زندگی ارزش زنده بودن را ندارد؟

-25 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز به این مساله فکر کرده اید که ممکن است دست به خودکشی بزنید؟

-26 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز احساس کرده اید که چون اعصابتان خراب است نمی توانید کاری انجام دهید؟

-27 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز به این نتیجه رسیده اید که ایکاش مرده بودید و کلاً از شر زندگی خلاص می شدید؟

-28 آیا از یک ماه گذشته تا به امروز این فکر به ذهنتان رسیده است که بخواهید به زندگیتان خاتمه دهید؟

پاسخنامه

نام و نام خانوادگی ............................. سن ..................... تحصیلات ...................... رشته تحصیلی ................

1

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

2

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

3

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

4

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

5

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

6

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

7

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

8

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

9

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

10

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

11

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

12

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

13

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

14

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

15

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

16

کمتر از حد معمول

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

17

بهتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

18

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

19

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

20

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

21

بیشتر از حد معمول

در حد معمول

کمتر از حد معمول

خیلی کمتر از حد معمول

22

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

23

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

24

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

25

اصلاً

فکر نمی کنم

به ذهنم خطور کرده

قطعاً بله

26

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

27

اصلاً

در حد معمول

بیشتر از حد معمول

خیلی بیشتر از حد معمول

28

اصلاً

فکر نمی کنم

به ذهنم خطور کرده

قطعاً بله


[1] - Goldberg & Hiller

[2] - Somatic symptoms

[3] - anxiety and sleep disorder

[4] - social Function

[5] - depression symptoms

0

معرفی آزمون

این پرسشنامه در سال 1972 توسط توسط گلدبرگ و هیلر [2] (1979) به منظور شناسایی اختلالات روانی در مراکز و محیط های مختلف تدوین شده است. سوال های پرسشنامه که به بررسی وضعیت روانی فرد در چهار هفته (یک ماه) اخیر می پردازد، در برگیرنده نشانه هایی مثل افکار و احساسات نابهنجار و جنبه هایی از رفتار قابل مشاهده می باشد. به همین جهت سوال ها بر موقعیت «اینجا و اکنون» تأکید دارد. به اعتراف بسیاری از پژوهشگران، پرسشنامه سلامت عمومی شناخته شده ترین ابزار غربالگری تا کنون در دنیای روان پزشکی و علوم رفتاری و روانشناسی است که تأثیر شگرفی بر پیشرفت پژوهش ها داشته است. این پرسشنامه به صورت فرم های 60، 30، 28 و 12 سوالی است که فرم 28 سوالی و فرم 12 سوالی هم در ایران و هم در سایر کشورها کاربرد بسیار داشته است. پرسشنامه سلامت عمومی (12 سوالی)، شامل 12 سوال از 60 سوال پرسشنامه اصلی است که همانند فرم های دیگر، هر یک از سوال های آن شدت مشکلات روانی را در چند هفته اخیر می سنجد.

روش نمره گذاری و تفسیر

این آزمون12 سوال دارد و دارای دو خرده مقیاس نشانه های سلامت روانی مثبت و نشانه های اختلال روانی بوده که معمولاً بصورت اصلاً، در حدمعمول، بیشتر از حد معمول و خیلی بیشتر از حد معمول نمره گذاری می شود.ونوعی سنتی گلدبرگ که به صورت (0-0-1-1) است. یعنی گزینه های الف و ب نمره صفر و گزینه های ج و د نمره یک می گیرند. در این صورت حداکثر نمره آزمودنی در پرسشنامه سلامت عمومی (12 سوالی)، برابر با 12 خواهد شد.

عامل اول(12،6،10،4،3،2) نشانه های سلامت روان مثبت

عامل دوم(1،8،9،11،7،5)نشانه های اختلال های روانی

پایایی و روایی

برای بررسی پایایی پرسشنامه،عبادی و همکاران (1389)، مطالعه ای را با هدف بررسی پایایی و روایی پرسشنامه 12 سوالی سلامت عمومی به عنوان ابزاری جهت سنجش وضعیت بهداشت روانی جوانان و سایر اقشار جامعه ایرانی طراحی و اجرا کردند. پس از ترجمه نسخه اصلی پرسشنامه از زبان انگلیسی به فارسی با استفاده از روش ترجمه استاندارد، پایایی و روایی آن مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری آسان 748 نفر از جوانان 18 تا 25 ساله ایرانی به عنوان نمونه انتخاب گردیده و پرسشنامه مذکور را تکمیل نمودند. متوسط سن پاسخ دهندگان 21٫1 سال (با انحراف معیار 2٫1 بوده)، اکثریت آنان را زنان (76 درصد)، افراد مجرد (84 درصد) و دانشجویان (51 درصد) تشکیل می دادند. با توجه به شیوه نمره گذاری پرسشنامه که ما بین صفر (وضعیت مطلوب) تا 12 (وضعیت نامطلوب) متغیر است، میانگین نمره پاسخ دهندگان 3٫7 (با انحراف معیار 3٫5) به دست آمد. برای بررسی پایایی پرسشنامه، ثبات داخلی ابزار (پرسشنامه)، با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد که در نتیجه این ضریب، 0٫87 محاسبه گردید.

روایی پرسشنامه نیز، با استفاده از روش تحلیلی «مقایسه گروه های شناخته شده»مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس در بررسی نمره پرسشنامه سلامت عمومی و وضعیت کلی کیفیت زندگی (به عنوان متغیر گروهی) نمایانگر تفاوت های قابل ملاحظه ای بین گروه ها بود، به این صورت که افراد دارای وضعیت بهتر کیفیت زندگی، در پرسشنامه سلامت عمومی حایز نمرات پایین تری گردیده، از سوی دیگر، افراد دارای کیفیت زندگی «خیلی بد» تا «بد» به صورت معناداری از پرسشنامه سلامت عمومی نیز نمره بالایی کسب کردند(F=%58.6, P<0.001). همچنین به منظور تعیین حساسیت، ویژگی و بهترین نقطه برش از منحنی ویژگی عملی گیرنده استفاده گردید و در نتیجه بهترین نقطه برش در مورد پرسشنامه 12 سوالی سلامت عمومی برابر 3٫5 با حساسیت 87 درصد و ویژگی 60 درصد محاسبه شد. در نهایت، مشخص شد که نسخه ایرانی پرسشنامه 12 سوالی سلامت عمومی، ابزاری با پایایی و روایی مناسب، جهت اندازه گیری وضعیت بهداشت و سلامت روانی، در بین جوانان ایرانی است.

پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-12)

لطفا این قسمت را بدقت مطالعه کنید:

میخواهیم درباره کسالت و ناراحتیهای پزشکی و اینکه سلامت عمومی شما در طی یک ماه گذشته تا به امروز چگونه بوده است اطلاعاتی بدست آوریم. لطفاً در تمامی سئوالات زیر پاسخی را که فکر می کنید با وضع شما بیشتر مطابقت دارد مشخص کنید. به خاطر داشته باشید که ما میخواهیم درباره ناراحتیهای اخیر شما اطلاعاتی بدست آوریم، نه مشکلات و ناراحتیهایی که در گذشته داشته اید سعی کنید به تمامی سئوالات پاسخ دهید و جواب خود را در محل مربوط با علامت ضربدر مشخص فرمائید. از همکاری شما بسیار متشکریم.

گزینه ها 1-اصلاً 2- در حد معمول 3- بیشتر از حد معمول 4- خیلی بیشتر از حد معمول

1 آیا در چند هفته گذشته، به دلیل نگرانی زیاد دچار بیخوابی شده اید؟

2 آیا در چند هفته گذشته، قادر به تمرکز بر کارها و امور خود بوده اید؟

3 آیا در چند هفته گذشته، احساس کردهاید که نقش مفیدی در انجام کارها داشته اید؟

4 آیا در چند هفته گذشته، قادر به تصمیمگیری در امور خود بودهای د؟

5 آیا در چند هفته گذشته، احساس کردهاید که دائماً تحت فشار هستید؟

6 آیا در چند هفته گذشته، قادر به روبهرو شدن با مشکلات خود بوده اید؟

7 آیا در چند هفته گذشته، احساس افسردگی و غمگینی داشتهاید؟

8 آیا در چند هفته گذشته، احساس اعتماد به نفس خود را از دست داده اید؟

9 آیا در چند هفته گذشته، خود را آدم بیارزشی پنداشته اید؟

10 آیا در چند هفته گذشته، رویهم رفته نسبت به زندگی احساس خرسندی داشته اید؟

11 آیا در چند هفته گذشته، احساس نمودهاید که نمی توانید بر مشکلات خود فائق آیید؟

12 آیا در چند هفته گذشته، از فعالیتهای روزمره خود لذت برده اید؟


[1] - General Health Questionnaire=GHQ-12

[2] - Goldberg & Hiller

0

چک لیست نشانه های اختلالات روانی

Symptom Check List - 90- Revised

پرسشنامه SCL 90 یکی از پر استفاده ترین ابزارهای تشخیص روانپزشکی است. پرسشنامه شامل 90 سوال برای ارزشیابی علایم روانی است که با استفاده از آن می توان افراد سالم را از افراد بیمار تشخیص داد.

پرسشنامه SCL 90 توسط دراگوتیس و همکارانش در سال 1973 معرفی شد و بر اساس تجربیات بالینی و تحلیل های روان سنجی , مورد تجدید نظر قرار گرفته و فرم نهایی آن در سال 1976 تهیه گردید.

در ایران مطالعات زیادی برای هنجار یابی آن انجام شده است.

پاسخ های ارائه شده به هر یک از موارد پرسشنامه SCL 90 در یک مقیاس 5 درجه ای از میزان ناراحتی که از (هیچ) تا (به شدت) می باشد , مشخص می شود.

90 ماده این آزمون 9 بعد مختلف

  • شکایات جسمانی
  • وسواس و اجبار
  • حساسیت در روابط متقابل
  • افسردگی
  • اضطراب
  • پرخاشگری
  • ترس مرضی
  • افکار پارانوئیدی و روان پریشی را در بر می گیرد.

نمره گذاری و تفسیر آزمون بر اساس سه شاخص ضریب کلی علائم مرضی , معیار ضریب ناراحتی و جمع علائم مرضیبدست می آید.

سنجش پایایی ابعاد 9 گانه پرسشنامه SCL 90 از دو روش محاسبه پایایی به روش آزمون مجدد صورت گرفته است. برای محاسبه ثبات درونی آزمون که بر روی 219 نفر در ایلات متحده در جهت سنجش ثبات و یکنواختی سوالات انجام گردید از ضرایب آلفا و کودر ریچارد سون 20 استفاده شد. نتایج تمام ضرایب به دست آمده برای 9 بعد کاملا رضایت بخش بوده است.

مطالعات متعددی در جهت تعیین انواع اعتبار این آزمون انجام گردیده است. در زمینه اعتبار همزمان , دراگوتیس , ویکلزوراک (1976) این آزمون را به همراه MMPI بر روی 19 آزمودنی داوطلب انجام دادند. همبستگی مربوط به ملاک افسردگی با 0/73 و کمترین همبستگی , ترس مرضی با 0/36 بوده است.

توصیف ابعاد آزمون Scl90

این آزمون می تواندبه وسیله یک پرستار، تکنسین و یا مصاحبه کننده ی بالینی اجرا گردد. مدت زمان لازم برای اجرا حدود 12 تا 15 دقیقه بوده ولی افراد دقیق ممکن است آن را در 30 دقیقه و یا بیشتر تکمیل نمایند. آزمون مذکور حالات فرد را از یک هفته قبل تا زمان حال مورد ارزشیابی قرار می دهد.

توصیف ابعاد آزمون:

1- شکایات جسمانی:

در این بعد ناراحتی ها ناشی از ادراک عملکرد نا سالم بدن است. این اشکال در کار کرد سیستم عصبی خود کار و اجزاء تشکیل دهنده آن ظاهر شده و در نتیجه به صورت شکایاتی از عملکرد سیستم قلبی – عروقی (سئوال 12) معدی – رودی (سوال 40) تنفسی (48) ابراز می شوند. سر درد های تکرار شونده (1) درد های عضلانی (42-52-27) و معادلهایی از اضطراب 49 نیز از شکایات جسمانی هستند.

شماره سئوالها: 1-4-12-27-40-42-48-49-52-53-56-58

2- بعد وسواس و اجبار:

علائمی که در این بعد گنجانیده شده اند انطباق زیادی با شکل تابلوی بالینی وسواسی دارند. تمرکز این ملاک بر افکار تکانه ها و اعمالی است که خود فرد آنها را به ناچار به گونه ای غیر قابل مقاومت تجربه نموده و ماهیتی بیگانه با خود و نا خواسته دارند. علاوه بر این رفتار ها و تجاربی که نشان دهنده نوعی باریک بین عمومی در افراد است نیز در این مجموعه آورده شده اند.

شماره سئوالها: 3-9-10-28-38-45-46-51-55-65

3- بعد حساسیت در روابط متقابل :

به احساس عدم کفایت و حقارت فرد بالاخص در مقایسه با دیگران تکیه می کند. دست کم گرفتن خود، احساس عدم آرامش و ناراحتی محسوس در جریان ارتباط با دیگران از تظاهرات خاص این بعد هستند. افرادی که نمرات آنها در این بعد بالا بوده است مشاهده شده که در ارتباط با دیگران بیش از اندازه آگاه (سئوال 61-73 و غیره) بوده و از خود انتظارات منفی دارند (37-41)

شماره سئوالهای 6-21-34-36-37-41-61-69-73

4- بعد افسردگی:

معیار افسردگی طیف وسیعی ازنشانه های بالینی افسردگی را انعکاس می دهد. علائم شامل خلق و خوی افسرده – بی علاقگی نسبت به لذت زندگی، نداشتن انگیزه و از دست دادن انرژی حیاتی می باشد. به علاوه احساس درماندگی افکار خود کشی و بعضی جنبه های شناختی و جسمی افسردگی در این معیار گنجانیده شده است. شماره سئوالات 13 تاست

شماره سئوالها 5-14-15-20-22-26-29-30-33-31-32-54-71-79

5- بعد اضطراب

بعد اضطراب علائم و نشانه هائی را نشان می دهد که از نظر بالینی اضطراب آشکار شدید را منعکس می نماید. علائمی مانند عصبی بودن (21) احساس فشار و لرزش در اندام های بدن 17 همچنین ترسهای نا گهانی 23- 33 احساس وحشت 86-72 بیم و نگرانی نسبت به آینده 80 و برخی جنبه های جسمانی اضطراب 39 در این مجموعه آورده شده اند تعداد سئوالها 10 تا است

شماره سئوالها: 2-17-23-39-57-72-78-80-86

6- بعد پرخاشگری

این بعد نشان دهنده افکار، احساسات و یا اعمالی است که نشان دهنده وضعیت خلقی منفی ناشی از خشم می باشد. مجموعه این سئوالها شامل 3 فرم تظاهرات خشم و چگونگی عکس العمل نشان دادن به آنها مانند: 1- حالت تهاجمی 2- تحریک پذیری و 3- خصومت می گردد. تعداد سئوالها 6 تا است.

شماره سئوالها 11-24-63-67-74-81

7- بعد ترس مرضی:

ترس مرضی در بر گیرنده علائمی مانند ترس شدید نسبت به یک فرد، مکان، شی ء به خصوص و یاموقعیتی که ویژگی آن غیر منطقی بودن و عدم تناسب با محرک بوده و منجر به رفتار اجتنابی است و قرار از آن محرک می باشد ساختار این علائم بیشتر با گذر هراسی و ترس از مسخ شخصیت مطابقت دارد. تعداد سئوالها 7 تا است.

شماره سئوالها 13-25-47-50-70-75-82

8- افکار پارانوئیدی:

این بعد رفتار های پارانوئیدی را به عنوان اختلال تفکر مطرح می نماید. سئوالهای آن شامل ویژگی های اولیه این اختلال مانند برون فکنی – سوءظن – خود بزرگ بینی – خود محوری و ترس از دست دادن خود مختاری و هذیان و پرخاشگری می باشد. سوالها 6 تا می باشد.

شماره سئوالها: 8-18-43-68-76-83

9 - بعد روان پریشی:

سئوالات این بعد از یک حالت گوشه گیرانه و انزوا و نحوه زندگی اسکیزو فرنی تا علائم اصلی اسکیزو فرنی مانند هذیان انتشار فکر را شامل می گردد. این سئوالها در بر گیرنده تدریجی اختلال از یک حالت خفیف بیگانگی تا روان پریشی حاد می باشد تعداد سئوالهای 10 تا می باشد.

شماره سئوالهای 7-16-35-62-77-84-85-87-88-90

سئوالهای اضافی:

7 سئوال در آزمون SCL90 آمده که تحت هیچ یک از ابعاد 9 گانه نمی باشد. این سئوالات با اینکه با اضافه شدن بر آزمون ملاک های آماری را خراب می کند. با این حال چون از نظر بالینی دارای اهمیت هستند. جزء سئوالات آزمون آمده اند. از نظر بالینی اهمیت دارند و به شاخص های کلی آزمون کمک می کنند و تمایل بر این است که به طور تجمعی استفاده شوند. بنابراین یک نمره افسردگی بالا همراه با علائم زود بیمار شدن و بی اشتهایی ممکن است تفسیرش با یک نمره مشابهی، زمانی که این علائم وجود ندارند. تفاوت داشته باشد بر همین اساس وجود هشیارانه احساس گناه یک معرف بالینی مهم است که اطلاعات مهمی را در اختیار متخصص بالینی قرار می دهد.

این سئوالها به عنوان یکی از ابعاد آزمون نمره گذاری نمی شوند ولی به نمره های ضریب کلی ناراحتی اضافه می گردند

شماره سئوالها: 19-44-59-60-64-66-89

PSDL-PST-GSI

شاخص های روانی:

کار هر یک از این شاخص های کلی آن است که با یک نمره سطح و با عمق وضعیت روانی فرد را از نظر آسیب شناسی روانی نشان می دهند. هر یک از این شاخص ها این کار را به صورت مجزایی نشان می دهد و جنبه های مختلفی از سایکوپاتولوژی را مشخص می کند

GSI GlobalSeverity Index

بهترین نشانه برای سطح و یا عمق یک ناراحتی در حال حاضر می باشد و باید در بیشتر مواردی که احتیاج به یک سنجش خلاصه داریم از آن استفاده کنیم GSI. اطلاعاتی در مور تعداد علائم و شدت ناراحتی ناشی از آن را به دست می دهد.

PSDI

یک سنجش خالص از شدت ناراحتی است یعنی یک سنجش اصلاح شده برای تعداد علائم است. عمل آن بیشتر مانند یک سنجش پاسخ در جهت ابلاغ این که آیا بیمار افسرده علائم خود را در فرم گزارش از خود بیشتر یا کمتر ارائه می دهد.

PST

به طور ساده شمارش تعداد علائمی است که بیمار به صورت مثبت گزارش می دهد. یعنی آنهایی که خود بیمار و به دارا بودن آنها تا حدی اذهان دارد

لف) توصیف شاخص های کلی برحسب نمره T

شاخص های شدت کلی (GIS ):

نمره T آزمودنی در این شاخص برابر با 52 است. این نمره حاکی از وجود نسبی مشکلات روانی در فرد است. بر اساس نیمرخ، آزمودنی در این شاخص در رتبه 70 درصدی قرار می گیرد. وضعیت فرد از لحاظ شدت کلی استرس تجربه شده از 70 درصد افراد وخیم تر است.

شاخص درماندگی نشانه های مثبت ( PSDI):

نمره T آزمودنی در این شاخص برابر با 50 است. رتبه درصدی معادل این نمره نیز 50 است. لذا فرد در این شاخص از لحاظ شدت نشانه ها در وضعیت متوسطی قرار دارد.

مجموع نشانه های مثبت ( PST):

نمره T آزمودنی در این شاخص برابر با 59 است. رتبه درصدی معادل این نمره 81 می باشد. این نمره نشانگر گستردکی و پیچیدگی نشانه های فرد است.

ب) ابعاد نشانه ها(از بیشترین به کمترین)

افسردگی ( DEP):

بالاترین نمره فرد در این آزمون مربوط به این بعد است. نمره T آزمودنی در این بعد برابر با 74 است. وضعیت فرد در این بعد از 98 افراد عادی وخیم تر است. نمره بالا بیانگر این است که شخص درحال تجربه نشانه های افسردگی از قبیل: از دست دادن لذت، ملالت، احساس تنهایی، گریه کردن، گوشه- گیری، افت انگیزش و کاهش انرژی است. که با توجه به وضعیت روانی این نشانه ها در مورد وی صدق می کند.

حساسیت بین فردی ( I-S):

نمره T در این بعد برابر با 61 است. که در نقطه مرزی قرار می گیرد. این نمره حاکی از این است که شخص در موقعیت های بین فردی دچار مشکل است. نسبت به روابط با دیگران انتظارات منفی دارد. در مقایسه با دیگران احساس حقارت می کند. مداخله مورد نظر در این موقعیت باید ترکیبی از ارتباط درمانی حمایت کننده و بازسازی شناختی و جرأت آموزی باشد.

اضطراب فوبی ( PHOB):

نمره T آزمودنی در این بعد برابر با 56 است. این نمره بر وجود نسبی ترس های غیر منطقی مرتبط با یک شخص، شی یا موقعیت در فرد است.

اضطراب ( ANX):

نمره 55 در این بعد حاکی از احساس نگرانی، دلواپسی و عصبی بودن فرد است.

روان پریشی ( PSY):

نمره T آزمودنی در این بعد برابر با 48 است. این نمره نشان دهنده سطوح خفیف بیزاری ازروابط بین فردی است.

وسواس فکری – عملی ( O-C):

نمره 45 نشان می دهد که فرد در این بعد در وضعیت متوسطی قرار دارد. و افکار و تکانه های وسواسی ندارد.

جسمانی کردن ( SOM):

نمره آزمودنی در این بعد نیز 45 می باشد. این نمره نشانگر این است که فرد شکایات جسمانی ندارد. و در حدود 30 درصد پایین منحنی قرار می گیرد.

اندیشه پردازی پارانوییدی ( PAR):

آزمودنی در این شاخه با کسب نمره 44، در وضعیت مطلوبی قرار می گیرد. این نمره نشانگر این است که فرد مؤلفه های پارانویی را ندارد.

خصومت ( HOS):

نمره فرد در این بعد کمتر از سایر ابعاد است. نمره T 42 نشان می دهد که دچار تحریک پذیری، خشم، و یا آزردگی نمی باشد.

نمره گذاری آزمون:

نمره گذاری این آزمون بسیار ساده است و شامل یک عملیات ساده ریاضی یعنی جمع زدن و تقسیم تا دو رقم اعشاری می باشد و به هر یک از سوالها بسته به پاسخ داده شده از صفر تا 4 نمره تعلق می گیرد.

برای نمره گذاری ابعاد 9 گانه ابتدا نمره بدست آمده از هر بعد را محاسبه نموده و بر تعداد سوالهای آن بعد تقسیم می نماییم. برای مثال در مورد شکایتهای جسمانی که آزمودنی می تواند نمره ای از صفر تا 48 بیاورد. نمره به دست امده را بر تعداد سئوالها یعنی 12 تا تقسیم می نمائیم و نمره بدست آمده از بعد اضطراب را بر 10 تقسیم نموده و به این ترتیب در مورد 9 بعد این عمل اجزا می شود. نتیجه را باید تا دو رقم اعشار گزارش نمود.

نمره خام 9 بعد به این صورت بدست می آید. برای محاسبه GSI: ابتدا جمع کل نمره های بدست امده ازعلائم 9 بعدی و سئوالهای اضافی را محاسبه نموده. سپس عدد بدست امده بر تعداد سئوالهای آزمون 90 تقسیم می شود نمره حاصل برای GSI منظور می گردد

برای محاسبه PSDI تعداد جواب های مثبت کل سئوالها را بر رقم حاصل از PST تقسیم می نمائیم.

برای محاسبه PST جواب های مثبت علائم که توسط بیمار علامت زده شده (جواب های غیر صفر) شمارش می شود. پس از آن باید به فرم مناسب رجوع شود تا این نمرات خام به مقیاس T تبدیل شوند

نمرات هنجار شده برای زن و مرد، بیمار سر پائی و افراد سالم به طور جدا گانه تهیه شده است به این ترتیب نیم رخ روانی ترسیم می گردد.

به سوالات زیر با گزینه های زیر جواب دهید. لطفا به تمامی سوالات پاسخ دهید.

این پرسشنامه شامل 90 سئوال است. خواهشمند است هر یک از سئوالات را به دقت بخوانید ونظر خود را با علامت (*) مشخص کنید.

گزینه ها: هیچ، کمی، تا حدودی، زیاد ؤ به شدت

سئوال

1- آیا از هفته گذشته تا به امروز سر دردهائی داشته اید؟

2- آیا بی جهت دلشوره دارید و توی دلتان می لرزد؟

3- آیا افکار مزاحمی که دوست ندارید مرتبا وارد سر شما می شوند که ولتان نکنند؟ (منظور افکار مزاحم و تکراری)

4-آیا ضعف می کنید و سرتان گیج می رود؟

5-آیا علاقه خود را نسبت به فعالیت ها و لذت های جنسی از دست داده اید؟

6-آیا ایراد گیر هستید؟

7-آیا فکر می کنید که اختیار فکرهای شما به دست دیگران است یعنی افکار شما را دیگران کنترل می کنند و یا با دستگاه هائی از راه دور مغز یا فکر شما را در اختیار خود دارند؟

8-آیا احساس می کنید بخاطر بیشتر گرفتاریهای شما دیگران را باید سرزنش کرد؟

9- آیا فراموش کار شده اید؟

10-آیا از ریخت و پاشیدگی ها در اطراف و سر سری گرفتن های دیگران ناراحت می شوید؟

11-آیا زود دلخور و عصبانی می شوید؟

12- در هفته گذشته تا امروز در ناحیه قلب یا سینه احساس دردهائی داشته اید؟

13- آیا از رفتن به جاهای وسیع و یا کوچه و بازار می ترسید؟

14- آیا در هفته گذشته تا امروز خودتان را کم قوه حس می کنید و یا کند شده اید؟

15- آیا فکر اینکه به زندگیتان خاتمه بدهید به سرتان آمده است؟

16- آیاصداهائی به گوش شما می رسد که دیگران آنها را نمی شنوند؟

17- آیا لرزش دارید؟

18- آیا احساس می کنید که به بیشتر مردم نمی توان اعتماد کرد؟

19- آیا بی اشتها شده اید؟

20- آیا زود به گریه می افتید؟

21- آیا در برابر جنس مخالف احساس ناراحتی می کنید و خجالت می کشید؟

22- آیا احساس می کنید طوری گیر افتاده اید که نه راه پس دارید و نه راه پیش؟

23- آیا ناگهان و بدون هیچ علتی می ترسید؟

24- آیا ناگهان آنچنان از کوره در می روید که نمی توانید جلوی خودتان را بگیرید؟

25- آیا می ترسید تنها از خانه بیرون بروید؟

26- آیا خود را برای هر چیزی سرزنش می کنید؟

27- آیا پشت درد دارید؟

28- آیا احساس می کنیدکه کارهایتان پیشرفت نمی کند مثل اینکه گره در کارتان افتاده باشد؟

29- آیا احساس تنهایی می کنید؟

30- آیا احساس غمگینی می کنید؟

31- آیا برای هر چیز کوچکی زیاد دل نگران می شوید؟

32- آیا نسبت به همه چیز بی علاقه شده اید؟

33- آیا همیشه احساس ترس می کنید؟

سئوال

34- آیا زود می رنجید؟ آیا حساس و زود رنج شده اید؟

35- آیا دیگران از فکر های شما بدون اینکه به آنها بگویید با خبر می شوند؟

36- آیا فکر می کنید که دیگران حرف شما را نمی فهمند و یا درد شما را حس نمی کنند؟ (توضیح اینکه: با شما همدردی نمی کنند).

37- آیا فکر می کنید که رفتار مردم نسبت به شما غیر دوستانه است؛ یا آنکه شما را دوست ندارند؟

38- آیا برای اینکه کارها را درست انجام بدهید مجبور هستید خیلی آهسته کار کنید؟

39- آیا قلبتان تند می زند؟ طپش دارد؟

40- آیا درهفته گذشته تا امروز حال تهوع یا دل آشوبی داسته اید؟

41- در میان کسانی که مثل شما هستند احساس می کنید از آنها کمتر هستید؟

42- آیا در عضلاتتان احساس کوفتگی می کنید؟

43- آیا احساس می کنید که دیگران شما را زیر نظر دارند و یا درباره شما با دیگران حرف می زنند؟

44- آیا دیر خوابتان می برد؟ خواب رفتن برایتان مشکل است؟

45- وقتی کاری را انجام می دهید آیا مجبور هستید آن را چند بار تکرار کنید تا مطمئن شوید آن را درست انجام داده اید؟ (مثلا در را چند بار امتحان کنید تا مطمئن شوید که بسته است)

46- آیا تصمیم گرفتن برایتان مشکل است؟

47- آیا از مسافرت با اتوبوس یا قطار یا هر وسیله نقلیه عمومی دیگر می ترسید؟

48-آیا دچار تنگی نفس شده اید؟ (نمی توانید راحت نفس بکشید)

49- آیا ناگهان احساس می کنید که گر گرفته اید (داغ شده اید) و یا یخ می کنید؟

50- آیا مجبور هستید بعضی کارها را نکنید و یا بعضی جاها نروید یا دست به بعضی چیزها نزنید برای اینکه از آنها بی دلیل می ترسید؟ (کارها یا جاهایی یا چیزهایی که دیگران از آن نمی ترسند)

51- آیا اتفاق می افتد حس کنید که نمی توانید فکر بکنید مثل اینکه سرتان از فکر خالی است؟

52- آیا قسمت هایی از بدنتان خواب می رود یا گزگز (سوزن سوزن) می شود؟

53 - آیا گاهی احساس می کنید که چیزی راه گلویتان را گرفته است (مثل اینکه بغض گلو یتان را گرفته باشد؟)

54- آیا نسبت به آینده نا امید هستید؟

55- آیا وقتی کاری را انجام می دهید برایتان مشکل است که تمام حواستان را جمع آن بکنید؟

56- آیا در بعضی قسمتهای بدنتان احساس ضعف می کنید؟

57- آیا عصبی (کم تحمل) هستید و زود از جا در می روید؟

58- آیا در دستها و پاهایتان احساس سنگینی می کنید؟

59- آیا فکرهای زیادی درباره مرگ و مردن دارید؟

60- آیا پرخوری می کنید؟

61- آیا وقتی توجه مردم به شما است یا درباره شما در حضور خودتان حرف می زنند ناراحت می شوید؟

62- آیا بعضی وقت ها حس می کنید فکر هایتان مال خودتان نیست یا آنها را توی سرتان گذاشته اند؟

63- آیا حس می کنید که میل شدیدی به کتک زدن و آسیب رساندن به دیگران دارید؟

64- آیا صبح ها زودتر از آنچه که عادت داشته اید بیدار می شوید و دیگر خوابتان نمی برد؟

65- آیا خود را مجبور به تکرار بعضی کارها مانند شستن؛ شمردن یا دست زدن به چیزهایی می بینید؟

66- آیا بد خواب هستید؟ ناراحت می خوابید؟

67-آیا گاهی حس می کنید که دلتان می خواهد چیزی را پرت کنید؛ خرد کنید؛ بشکنید؟

68- آیا فکر ها و عقیدها ی مخصوص به خودتان را دارید که هیچکس دیگری آنها را قبول ندارد؟

69- آیا وقتی با دیگران هستید زیاده از حد در فکر و رفتارتان مراقب هستید که مبادا کاری کنید که آبرویتان برود؟ (مبادا خطائی از شما سر بزند).

سئوال

70- آیا وقتی در جمع مردم هستید احساس ناراحتی و غریبگی می کنید مثل اینکه با آنها فرق دارید یا اینکه از آنها خجالت می کشید؟

71- آیا انجام هر کاری به نظرتان مشکل و پر زحمت می آید؟

72- آیا نا گهان دچار هول شدید و وحشت زدگی می شوید؟

73- آیا در بین جمعیت از اینکه چیزی بخورید و یا بیاشامید ناراحت می شوید؟

74- آیا زیادی درگیر می شوید و جرو بحث می کنید؟

75- آیا وقتی تنها می مانید مضطرب می شوید؟ می ترسید؟

76- آیا دیگران قدر و قیمت شما را نمی دانند؟

77- آیا در میان جمع هم خود را تنها حس می کنید؟

78- این روزها طوری بی قرار و نا آرام می شوید که نمی توانید یک جا بنشیند؟

79- آیا فکر می کنید که آدم به درد نخور و بی ارزشی شده اید؟

80- آیا احساس می کنید چیزهای آشنا (قیافه های – یا مناظر آشنا) بنظرتان نا آشنا است؟

81- آیا زود دادو فریاد راه می اندازید و چیزها را پرت می کنید؟

82- آیا می ترسید که در انظار مردم غش کنید و بیفتید؟

83- آیا حس می کنید که اگر به دیگران زیاد رو بدهید از شما سوء استفاده کنند؟

84- آیا افکاری در رابطه با مسائل جنسی دارید که بیش از اندازه شما را ناراحت می کند؟

85- آیا فکر می کنید که آنقدر گنهکارید که باید عذاب و عقوبت ببینید؟

86- آیا احساس می کنید که مجبور هستید کارهایی را انجام بدهید؟(آیا فکرها و شکلهای خیالی ترسناک به سراغ شما می آید)

87-آیا خیال می کنید عیب و نقص یا اختلال عمدهای در بدنتان پیدا شده است؟

88- آیا نزدیک و صمیمی شدن با افراد برایتان خیلی مشکل است؟

89- آیا بیشتر اوقات احساس تقصیر و گناه می کنید؟

90- احساس می کنید دارای یکنوع ناراحتی روانی هستید یا چیزی ذهن شما را آزار می دهد؟

0

به نام خدا

آزمون سنجش نوع احساس دنولت

راهنمایی: در پایین جملاتی است که افراد اغلب برای توصیف خودشان به کار می برند. خواهشمند است هر جمله را بخوانید و سپس در جای مناسب با علامت ضربدر (X) پاسخ مناسب خودتان را مشخص کنید. پاسخ درست یا غلطی وجود ندارد. آنچه مهم است این است که شما عمدتا چه احساسی دارید.

ردیف

جملات

درست

نسبتا درست

نه درست نه غلط

نسبتا نادرست

نادرست

1

هنگامی که با افراد ملاقات می کنم به آسانی با آنها ارتباط برقرارمی کنم.

2

معمولا چیزهای کم اهمیت را خیلی بزرگ می کنم.

3

اغلب با غریبه ها صحبت می کنم.

4

اغلب اوقات احساس خوشحالی و شادی ندارم.

5

معمولا آزرده خاطر و عصبانی هستم.

6

درتعاملات اجتماعی اغلب احساس می کنم که عاملی بازدارنده از بروز احساساتم جلوگیری می کند.

7

به همه چیز با دیدی ناامیدوارانه نگاه می کنم.

8

شروع کردن یک گفتگو برایم خیلی سخت است.

9

اغلب اوقات حوصله انجام دادن هیچ کاری را ندارم.

10

یک شخص بسته هستم.

11

ترجیح می دهم که افراد تا یک حد معین به من نزدیک شوند.

12

اغلب اوقات متوجه می شوم که نگران چیزی هستم.

13

معمولا در خیالات واهی غرق می شوم.

14

هنگامی که با دیگران ارتباط برقرار می کنم، موضوعات مناسب را برای صحبت کردن در موردشان پیدا نمی کنم.

این مقیاس توسط دنولت تدوین شده است. 14 آیتم دارد که دو ویژگی کلی را که شامل عاطفه منفی و بازداری اجتماعی است ارزیابی می کند. هر آزمودنی بر اساس یک مقیاس 5 گزینه ای به هر ماده پاسخ می گوید. این گزینه ها بر اساس مقادیر 4، 3، 2، 1و 0 نمره گذاری می شوند. حداقل و حداکثر نمرات این مقیاس به ترتیب 14 و 56 است. ضریب الفای کرونباخ خرده مقیاس عاطفی منفی 88/0 و خرده مقیاس بازداری اجتماعی 86/0 و ضریب اعتبار همزمان این مقیاس با تیپ شخصیتی A، 63/0 گزارش شده است. در پژوهش های داخلی همسانی درونی برای خرده مقیاس عاطفه منفی 77/0 و بازداری اجتماعی 69/0 گزارش شده است

0

پرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز 100 ماده ای

Irrationally Believe test

این پرسشنامه شامل جملاتی درباره باورها و احساسات شما نسبت به چیزهای مختلف است که ممکن است شما با آنها مواق یا مخالف باشید. توجه داشته باشید که در این پرسشنامه جواب صحیح یا غلط وجود ندارد، لازم نیست ذرباره هر جمله زیاد فکر کنید. سریع علامت بزنید و به سراغ جمله بعد بروید. سعی کنید حتی الامکان از پاسخ به مورد " نه موافق " و " نه مخالف" خودداری کنید. با توجه به مقیاس زیر پاسخ خود را انتخاب کنید.

1= به شدت مخالف... 2= تا حدی مخالف... 3= نه مخالف و نه موافق... 4= تا حدی موافق... 5 = به شدت موافق

1. برایم مهم است که دیگران مرا تایید کنند.

2. از شکست خوردن متنفرم.

3. خطاکاران سزاوار مجازاتی هستند که به آن گرفتار می آیند.

4. هر حادثه یا اتفاقی را بدون ترس و وحشت، عاقلانه می پذیرم.

5. انسان در هر شرایطی که بخواهدمی تواند خوشحال باشد.

6. از انجام دادن کارهای پر دردسر می ترسم.

7. همیشه سعی می کنم از تصمیم گیری های مهم خودداری کنم.

8. هر شخصی در زندگی به یک انسان قوی تر از خود برای اتکا و مشورت نیازمند است.

9. گرگ زاده عاقبت گرگ می شود.

10. برای انجام دادن هر کاری فقط یک راه درست و صحیح وجود دارد.

11. احترام گذاردن به دیگران را دوست دارم، ولی نه به هر قیمتی

12. از انجام دادن کاری که نمی توانم از عهدهآن به خوبی برآیم، دوری می کنم.

13. اکثر جنایتکاران از مجازاتی که سزاوار آن هستند می گریزند.

14. اگر از چیزی ناکام شوم براشفته نمی گردم [ نمی شوم].

15. این برداشت ما از وضع زندگی است که باعث آشفتگی می شود نه اوضاع زندگی.

16. به ندرت نگران آینده می شوم.

17. وقتی کاری بر عهده من می باشدبه هر اندازه هم که خسته کننده باشد، سعی می کنم آن را انجام بدهم.

18. همیشه سعی می کنم در امور مهم با یک فرد قوی تر از خودم مشورت کنم.

19. تقریبا غیر ممکن است که بتوان بر اثراتی که حوادث گذشته بر ما داشته اند، تغییر ایجادکرد.

20. برای انجام دادن هرکاری، فقط یک راه کامل وجود دارد.

21. علاقه مند هستم همه مرا دوست داشته باشند.

22. مایل نیستم با افراد قوی تر از خودم به رقابت بپردازم.

23. کسانی را که خطا می کنند باید سرزنش و توبیخ نمود.

24. زندگی من باید بهتر از وضعی باشد که الان هست.

25. هر شخص خودش عامل اوضاع و احوال خودش است.

26. اغلب نمی توانم بعضی دلواپسی ها را از ذهن خود دور کنم.

27. من از رو به رو شدن با مشکلات خودداری می کنم.

28. انسان نیازمند اتکا به فرد قوی تر از خود است.

29. اگر حادثه ای یک بار زندگی شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده، دلیلی ندارد که اثر آن در آینده نیز وجود نداشته باشد.

30. به ندرت یک راه اسان برای حل مشکلات زندگی وجود دارد.

31. من می توانم خودم را دوست داشته باشم، حتی اگر دیگران از من بدشان بیاید.

32. دوست دارم در انجام دادن کارها موفق باشم، ولی نه به هر قیمت.

33. افراد فاسد باید به شدت تنبیه شوند.

34. از چیزی که بدم می آید، به شدت ناراحت می شوم.

35. عامل بدبختی هر شخصی خودش است.

36. اگر نتوانم از وقوع حادثه ای جلوگیری کنم، ناراحت می شوم.

37. همیشه سعی می کنم تا آنجا که ممکن است، سریع تصمیم بگیرم.

38. اشخاص معینی هستند که من به آنها متکی می باشم.

39. انسان به شدت متاثر از گذشته خود می باشد.

40. در زندگی ما بعضی مشکلات به طور طبیعی وجود دارند.

41. اگر شخصی از من متنفر باشد، این مشکل خود اوست نه من.

42. برای من خیلی مهم است که در هرکاری موفق باشم.

43. به ندرت دیگران را به خاطر خطاهایشان لعن و نفرین می کنم.

44. واقعیت ها را باید پذیرفت، هر چند که با خواست ما ما ناسازگار باشند.

45. یک فرد همیشه غمگین و عصبانی نخواهد بود، مگر آن که خودش بخواهد.

46. من جرات" دل به دربا زدن" را ندارم.

47. زندگی آنچنان کوتاه است که هیچ کاری در آن لذت بخش نیست.

48. من دوست دارم در هرکاری روی پای خود بایستم.

49. اگر تجارب مختلفی داشتم، الان وضعم بهتر بود.

50. برای حل هر مساله ای فقط یک راه درست وجود دارد.

51. انجام دادن کاری برخلاف انتظار دیگران فوق العاده مشکل است.

52. از هر فعالیتی به خاطر خودش لذت می برم و مهم نیست چقدر در آن موفق بوده ام.

53. ترس از کیفر و مجازات، در خوب بودن انسان موثر است.

54. اگر کاری من را اذیت کند، به طور کلی آن را رها می کنم.

55. بیشترین مشکل یک انسان این است که نمی تواند به خوشحالی مطلوب خود دست یابد.

56. به ندرت به خاطر مسائل آینده مضطرب می شوم.

57. به ندرت در کاری طفره می روم.

58. من تنها کسی هستم که می توانم واقعیت مشکلاتم را بفهمم و با آنها مقابله کنم.

59. به ندرت فکر می کنم تجارب گذشته، اکنون نیز بر من اثر داشته باشد.

60. ما در جهانی پر از شانس و تصادف زندگی می کنیم.

61. دوست دارم مورد تایید دیگران واقع شوم، اما حتما لازم نیست.

62. اگر شخصی در زمینه ای از من بهتر باشد، ناراحت می شوم.

63. هر انسانی ذاتا خوب است.

64. هر کاری را در حد توان خود انجام می دهم و بیشتر از آن نیز از خود انتظاری ندارم.

65. هیچ حادثه ای خود به خود ما را آشفته نمی کند، بلکه برداشت ما از آن باعث ناراحتی ما می شود.

66. من به شدت نگران بعضی حوادث آینده هستم.

67. انجام دادن کارهای ناخوشایند روزانه برای من مشکل است.

68. از کسی که بخواهد در کارهایم به جای من تصمیم بگیرد، متنفرم.

69. ما اسیر اَعمال گذشته خود هستیم.

70. به ندرت برای هر کاری یک راه حل بسیار خوب و کامل وجود دارد.

71. اغلب نگران این هستم که دیگران تا چه اندازه مرا تایید می کنند.

72. اگر اشتباه کنم به شدت عصبانی می شوم.

73. ناعادلانه است که باران رحمت بر روی درستکار و خرابکار یکسان ببارد.

74. من زندگی را آسان می گیرم.

75. انسان باید با چهره گشاده به استقبال مسائل ناخوشایند زندگی برود.

76. ترسی را که از بعضی چیزها دارم، نمی توانم از زندگی خود دور کنم.

77. یک زندگی مرفه به ندرت خوشبخت کننده است.

78. به راحتی نصیحت دیگران را می پذیرم.

79. یک اتفاق می تواند زندگی انسان را آن چنان تحت تاثیر قرار دهد که اثر آن برای همیشه باقی بماند.

80. برای حل هر مشکلی باید ب دنبال راه حل عملی بود، نه کامل ترین راه حل آن.

81. نگرانی عمده من این است که مردم چه احساسی نسبت به من دارند.

82. غالبا از کوچکترین اتفاق بدی به شدت ناراحت می شوم.

83. وقتی از کسی خطایی ببینم به او فرصت می دهم تا اشتباهاتش را جبران کند.

84. از داشتن مسئولیت متنفرم.

85. دلیلی وجود نداردکه همیشه غمگین و افسره باشم.

86. همیشه نگران وقایعی مانند جنگ، تورم، نگرانی کمبود و حوادث هستم.

87. وقتی می توانم خوشحال باشم که در حل مشکلی موفق شوم.

88. وابستگی به دیگران تنفر آور است.

89. ذات انسان را هیچ وقت نمی توان تغییر داد.

90. احساس می کنم هرکاری را باید از راه درست خودش انجام داد.

91. اگر مورد انتقاد واقع شود، کمی ناراحت می شوم، ولی به شدت آشفته نمی گردم.

92. از انجام دادن کاری که در آن مهارت ندارم، می ترسم.

93. هیچ شخصی ذاتا پست نیست، ولو این که کار بدی هم مرتکب شده باشد.

94. به ندرت به خاطر اشتباه دیگران عصبانب می شوم.

95. هر شخصی خودش جهنم خشم و ناراحتی را در دل خود ایجاد می کتد.

96. من اغلب نگرانم که اگر در یک موقعیت خطرناک قرار بگیرم، چه باید بکنم.

97. اگر کاری ضروری باشد آن را انجام خواهم داد، هر چند ناخوشایند باشد.

98. انتظار ندارم دیگران به فکر رفاه و آسایش من باشند.

99. من با تاسف و اندوه به گذشته نگاه نمی کنم.

100. همیشه این طور نیست که شرایط آرمانی باشد.

روش نمره دهی و تفسیر

این پرسشنامه دارای 100 سوال بوده و از طریق این سوالات، 10 خرده مقاس را بررسی می نماید. هر 10 سوال معرف یک خرده مقیاس می باشد.  این خرده مقیاس ها عبارتند از:

  1.   نیاز به تایید دیگران
  2.   انتظار بالا از خود
  3.   تمایل به سرزنش
  4.   واکنش نسبت به ناکامی
  5.   بی مسئولیتی هیجانی
  6.    نگرانی زیاد توام با اضطراب
  7.  اجتناب از مشکل
  8.   وابستگی
  9.   درماندگی نسبت به تغییر
  10.   کمال گرایی
    پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز به صورت 5 گزینه ای (به شدت مخالف، تا حدی مخالف، نه مخالف و نه موافق، تا حدی موافق و به شدت موافق) نمره گذاری می شود. در این پرسشنامه به هر گزینه از 1 تا 5 امتیاز داده می شود. در نهیات، پس از پاسخگویی به همه سوالات، نمرات با هم جمع می شوند. کلید نمره گذاری مربوط به خرده مقیاس ها یه شرح زیر می باشد:

کلید نمره گذاری پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز

ردیف

مقیاس

سوالات

1

نیاز به تایید دیگران

1، 11،21، 31، 41، 51، 61، 71، 81، 91

2

انتظار بالا از خود

2، 12، 22، 32، 42، 52، 62، 72، 82، 92

3

تمایل به سرزنش

3، 13، 23، 33، 43، 53،63، 73، 83، 93

4

واکنش نسبت به ناکامی

4، 14، 24، 34، 44، 54، 64، 74، 84، 94

5

بی مسئولیتی هیجانی

5، 15، 25، 35، 45، 55، 65، 75، 85، 95

6

نگرانی زیاد توام با اضطراب

6، 16، 26، 36، 46، 56، 66، 76، 86، 96

7

اجتناب از مشکل

7، 17، 27، 37، 47، 57، 67، 77، 87، 97

8

وابستگی

8، 18، 28، 38، 48، 58، 68، 78، 88، 98

9

درماندگی نسبت به تغییر

9، 19، 29، 39، 49، 59، 69، 79، 89، 99

10

کمال گرایی

10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90، 100

 پایایی (اعتبار و روایی
کامکاری و عسکریان در پژوهشی تحت عنوان بررسی تفکرات غیرمنطقی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران روایی و پایایی این پرسشنامه را برآورد نوده اند. برای دستیابی به این منظور، پس از ترجمه، سوالات به رویت متخصصان روانشناسی رسانده شد و روایی محتوایی پرسشنامه مرد تایید قرار گرفت. در مرحله بعد، پرسشنامه بر روی یک گروه 500 نفری اجرا گردید. ضریب اعتبار آن از طریق ضریب آلفا محاسبه شد و عدد 97/2 به دست آمد (به نقل از ساعت چی و همکاران، 1389). 

 

0

پرسشنامه تحریف های شناختی

با توجه به رویکرد شناختی رفتاری، افکاری که به‌عنوان باورهای غیرمنطقی یا تحریف‌های شناختی در نظر گرفته می‌شوند به‌عنوان عوامل مهمی برای ظهور و تداوم رفتارهای ناکارآمد و اختلالات روانی به‌حساب می‌آیند (الیس، 2005؛ بک، 1976؛ بک، راش، شاو و همکاران، 1979).

سازه تحریف شناختی، توسط آرون. تی. بک و آلبرت الیس معرفی‌شده است و به‌طورکلی به‌عنوان استدلال‌های غلطی تعریف می‌شوند که نقش مهمی را در بروز بسیاری از اختلالات روانی ایفا می‌کنند، به‌طوری‌که بیشتر مواقع ما فکر می‌کنیم که قربانی محیط پیرامونمان هستیم و حوادث بیرونی باعث ناراحتی، افسردگی و مشکلات بین فردی ما می‌شود و راه‌حل رهایی از این روان رنجوری‌ها، حل‌وفصل و تغییر این وقایع است، ولی شناخت درمانگران، معتقدند نوع تعبیر و تفسیر غلط افراد از این اتفاقات بیرونی باعث هیجانات منفی آن‌ها می‌شود. این تعبیر و تفسیر غلط خودکار و تحت عنوان "تحریف‌ها یا خطاهای شناختی" به ذهن ما خطور می‌کنند (بک، 1976)

تحریف شناختی بین فردی به‌عنوان باورهای بسیار اغراق‌آمیز، سفت‌وسخت، غیرمنطقی و مطلق در مورد ماهیت روابط و رابطه افراد با دیگران تعریف‌شده است (الیس، 2003) از سویی احساسات و رفتارهای آشفته­ای که در روابط به وجود می‌آیند، صرفاً معلول رفتار غلط یکی از طرفین یا یک عامل آسیب‌زای دیگر نیست، به‌طوری‌که تا حدود زیادی این خود افراد هستند که به دنبال تحریکاتی مثل رفتار غلط، باعث شکل گرفتن اختلال ارتباطی می‌شوند.

در این رابطه نظریه منطقی هیجانی بیان می‌دارد که آشفتگی یک ارتباط، به‌طور مستقیم به اعمال طرف دیگر یا شکست‌های سخت زندگی مربوط نمی‌شود، بلکه بیشتر به دلیل باور و عقیده‌ای است که این افراد در مورد چنین اعمال و شکست‌هایی دارند؛ بنابراین رویکرد منطقی هیجانی در قلمروی ارتباط به افراد می‌پردازد، یعنی این رویکرد به‌جای اینکه فقط تعامل‌ها یا صرفاً سیستمی را که افراد در آن قرار دارند، موردنظر قرار دهد، افراد را موضوع اصلی اختلال می‌داند.

درمانگران منطقی هیجانی معتقدند که تفکر غیرمنطقی در بسیاری از موارد، توأماً به نوروز فردی و اختلال ارتباطی می‌انجامد. منظور از تفکر غیرمنطقی، تفکری با اغراق زیاد، انعطاف‌ناپذیری بیجا، غیرعقلانی و به‌ویژه مطلق‌گرا است. افراد، معمولاً این توانایی را دارند تا رویدادهای زندگی و روابط خود را به‌گونه‌ای کاملاً منطقی و یا غیرمنطقی، ادراک، تعبیر و ارزیابی کنند.

هرگاه انسان‌ها به‌گونه‌ای غیرمنطقی فکر کنند، توان تفکر منطقی را از دست خواهند داد و همانند کودکان خودبزرگ‌بین، چنین حکم خواهند کرد که رویدادها باید متفاوت از چیزی باشند که هستند. ازآنجاکه این قبیل افراد کنترل کمی بر رویدادهای زندگی دارند، در مواجهه با مواردی که به نظر آن‌ها از آن واقعیت مطلق مورد انتظار فاصله دارد، به‌سرعت دچار ناکامی و پریشانی می‌شوند(الیس و دریدن، 1987).

روش اجرا ونمره گذاری: این پرسشنامه بر مبنای تحریف های شناختی الیس ساخته شده است و به سنجش 10تحریف شناخته شناسایی شده توسط البرت الیس می پردازد. این پرسشنامه شامل20 سوال 5گزینه ای است که براساس مقیاس لیکرت نمره گذاری می شود.این پرسشنامه10بعد را به شرح زیر می سنجد: که به شیوه زیرتقسیم بندی ونمره گذاری می شود.

جدول 3-1.زیرمقیاس ها وسوالات مربوط به آنها درپرسشنامه تحریف شناختی

مقیاس

تعداد سوالات

شماره سوالات

همه یا هیچ

2

1-2

تعمیم مبالغه آمیز

2

3-4

فیلتر ذهنی

2

5-6

بی توجهی به امرمثبت

2

7-8

نتیجه گیری شتابزده

2

9-10

درشت بینی-ریزبینی

2

11-14

استدلال احساسی

2

12-13

باید-بهتر

2

16-15

برچسب زدن

2

18-17

شخصی سازی

2

19-20

به هریک از سوال ها بسته به پاسخ داده شده از 1تا5 نمره تعلق می گیرد، که درآن گزینه کاملا موافقم نمره1،موافقم نمره2،نظری ندارم نمره3،مخالفم نمره4،کاملا مخالفم نمره5 دارند.وتنها سوال شماره یک به صورت معکوس از5 تا1 نمره گذاری می شود. بر اساس نمره گذاری هرفردی که نمره بیشتری را کسب کند از تفکر مناسب تری برخوردار است،وهرکس نمره کمتری را به خود اختصاص دهد از تحریف های شناختی بیشتری استفاده کرده است(عبداله زاده وسالار،1389).

شواهد مربوط به روایی واعتبار:این پرسشنامه دارای اعتبار وروایی داخلی می باشد.این آزمون توسط عبداله زاده وسالار در سال1389 برروی جمعیت ایرانی،151زن و146مرد هنجاریابی شد. در این فرآیند اطلاعات جمع آوری شده توسط ابزار تحقیق،به وسیله آزمونT مستقل برای مقایسه دوجنس با میانگین سنی 8/25 درمیزان استفاده از تحریف های شناختی استفاده شده است.واطلاعات به صورت جدول زیر ارایه گردیده است.

همچنین برای تعیین همسانی درونی پرسشنامه تحریف های شناختی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد.در تحقیق حاضر ضریب آلفا به دست آمده به صورت استاندارد برابر با(80/0)،است. به همیت سبب می توان نتیجه بگیریم که آزمون حاضر از همسانی درونی مناسبی برخوردار است.

جدول 3-2)میانگین وانحراف استاندارد شاخص های مربوط به ازمون تحریف شناختی

شاخص ها

میانگین

انحراف استاندارد

A

68/7

04/1

B

58/7

80/1

C

21/7

68/1

D

53/7

62/1

E

82/6

89/1

F

83/7

77/1

G

04/6

92/1

H

76/5

89/1

I

82/7

73/1

J

82/6

69/1

نمره کل

07/71

14/10

جدول3-3)نمره میانگین وانحراف استاندارد تحریف های شناختی درجنسیت

جنس

حجم نمونه

میانگین

انحراف استاندارد

زن

مرد

151

149

64/69

51/72

48/10

59/9

هم چنین در تحقیق محقق نیز ضریب الفای کرانباخ مطابق جدول زیر برابر با(90/0)به دست آمد.

جدول3-4 ضریب پایایی

الفای کرانباخ

تعداد سوالات

90/0

20

باسلام

لطفا میزان موافقت و یا مخالف خود با هریک از عبارات (کاملاً موافقم، موافقم، نظر یندارم، مخالفم و کاملاً مخالفم) مشخص نمایید:

  1. پسازاتمامکارهایم،احساسمیکنمبهنتیجهدلخواهرسیدهام.
  2. باکوچکترینخطاییکهازمنسربزند،خودرانالایقوبیارزشقلمدادمیکنم.
  3. اگرفردیشماراناراحتکند،پیشخودمیگوییدکه: درآیندهنیزتکرارخواهدکرد. اصلاًهمهقصدناراحتکردنمرادارند.
  4. درهنگامقدمزدندرچالهایمیافتید،پیشخودمیگویید: لعنتبهاینشانس همهچالههابایدجلویپایمنسبزشوند
  5. با مشاهده عینی در دیگران فکر می کنم سرتا پای چنین فردی تماما عیب است وهیچ حسنی ندارد.
  6. بادیدن کوچک ترین بی نظمی براشفته می شوم وهمه جا در نظرم نامرتب وشلوغ پلوغ به نظر می آید.
  7. زمانی که به خاطر کاری که کرده ام یا لباسی که پوشیده ام مورد تحسین وتعریف دیگران قرار می گیرم،پیش خودم می گویم،نه واقعا این طور که می گویند نیست.میخواهند لطفی به من کرده باشند.
  8. اگر در آزمونی نمره بسیار عالی کسب کنم،فکر می کنم توانایی من در این حد نبوده واین اتفاق شانسی رخ داده است.
  9. درجمعی مشغول صحبت کردن هستید،متوجه می شویدیکی ازافراددرحال خمیازه کشیدن است.پیش خود می گویید؛ازصحبت من خسته شده وخوابش گرفته.حتماحرفهایم کسل کننده اند.
  10. همیشه منتظر اتفاق ناگواری هستم.
  11. به نظرم میزان نکات مثبتم از اشتباهاتم کمتر است.
  12. بعضی از افراد به نظرم بد میرسند.پس حتما آدم های بدی هستند.
  13. از تمیز کردن اتاق طفره میروم،زیرا به خودم می گویم؛فکر آن اتاق کثیف که می افتم حالم گرفته می شود.تمیزکردنش غیر ممکن است.
  14. همیشه کارهای نادرستی که انجام میدهم،بیشتر ازکارهای درستم به چشم می آید.
  15. زمانی که در عمل نمی توانید براساس بایدها ونبایدهای موردنظربه خاسته هایتان برسید واز معیارهای مورد نظرتان عقب می مانید،احساس خجالت وگناه برشما چیره می شود.
  16. چون دیگران نمی توانند اتنظارات مرا برآورده سازند،رنجیده خاطر می شوم.
  17. وقتی در یک بازی دوستانه می بازم،به خودم می گویم من همیشه بازنده هستم.
  18. ازیک برنامه غذایی برای لاغری استفاده می کنید،پس از آنکه یک وعده کامل خوردید ورژیم خود را می شکنید،پیش خود می گویید: (راستی چه آدم احمقی هستم،اصلا آدم نیستم).
  19. بدون دلیل مشخصی اتفاقی ناگوار را بی آنکه ربطی به شما داشته باشد از بی لیاقتی خود تلقی می کنید.
  20. خود را نسبت به کارهای دیگران مسول میدانم وقصدکنترل کردن امورشان را دارم.